Sineklerin Tanrısı: Bir Toplum Yaratmak
Yazan ve doğrulayan psikolog Gema Sánchez Cuevas
Sineklerin Tanrısı (1954) William Golding’in en tanınmış eseridir. Kendi zamanında büyük bir etkisi olmadı. Bununla birlikte, yıllar sonra savaş sonrası İngiliz edebiyatında klasik hale gelerek bir geri dönüş yaşadı. Büyük ekrana iki kez geldi, önce 1963’te, sonra 1990’da.
Sineklerin Tanrısı, her karakterin insanlığın önemli bir yönünü temsil ettiği bir insan doğası alegorisidir. Sıfırdan bir toplum yaratan çocukları inceliyor. Roller nasıl atanır? Lider nasıl seçilir?
Olay örgüsü, genç yolcuları olan bir uçağın ıssız bir adanın yakınlarına düşmesiyle başlar. Kazadan kurtulanlar hayatta kalmak ve kurtarılmak için örgütlenmelidir. Hiçliğin ortasındaki bir adada, standartlar olmadan yeni bir toplum ortaya çıkar. Roman boyunca, herhangi bir kişinin yaşına bakmaksızın nasıl kötülük yapabileceğini keşfediyoruz. Sineklerin Tanrısı tamamen kötülükle ve insan doğasının farklı yönleriyle ilgilidir.
“En büyük fikirler en basit olanlardır.”
– Sineklerin Tanrısı
Çocuklar, liderler ve alegori
Kitabın adı alegoriktir. Beelzebub’a, kötülüğe taş atıyor. Romanda, bu kötülük, çocukların mızrağa yerleştirdiği yaban domuzu başıdır. Sinekler, çürüyen kafanın etrafına toplanır.
Çocuklar adaya ulaştığında, hayatta kalma ve mümkün olan en kısa sürede bulunma umuduyla bir araya gelerek, insanların doğası gereği sosyal olduğunu kanıtlar. Belki de büyüdükleri toplum tarafından şartlandırılmış olduklarından ötürü veya belki de korkuları ve hayatta kalma içgüdülerinden dolayı çocuklar demokratik olarak bir lider seçmeye karar verir. Liderleri ise en zeki çocuk olmayan ama çevik, güçlü ve diğerlerine güven veren Ralph’tır.
Yetişkinlere meydan okumak ve çocukların daha adil ve daha rasyonel olabileceğini göstermek için bir şans olabilecekken sonucunda bir felakete dönüşür. Bir lider seçildiği anda rekabet başlar. Bu rekabet nefrete ve nihayet trajik ve kontrol dışı bir duruma yol açar.
Ana karakterler ve özellikleri
- Ralph diğer çocuklar tarafından seçilen liderdir. Demokrasiyi temsil eder, iyi niyetlidir ve çocukların birlikte kalmasını istiyor. Görülme ve kurtarılma umuduyla bir ateşi sürekli yanar vaziyette bırakmaya karar veren oydu. İyi niyetine rağmen, daima Piggy’ye danışır ve sonunda kontrolünü ve liderliğini kaybeder.
- Ralph’ın meslektaşı olan Jack, bir başka doğuştan liderdir. Ancak otoriterdir. Grubun en yaşlısıdır ama seçilmiş bir lider değildir ve bu onu rahatsız eder. Kibirli ve karamsar bir tavrı vardır ve kurtarılma umudunu yitirmiştir. Yavaş yavaş, giderek daha irrasyonel ve şiddetli hale gelir. Diğer çocuklar ondan korkar ve bu nedenle ona katılırlar.
- Piggy ile, görünüşü ve astım olması nedeniyle alay edilir. Ancak, en zeki karakterlerden biridir ve rasyonelliği temsil eder. Görünüşü ve fiziksel durumunun kötü olması nedeniyle, kimse onu lider olarak seçmeyi düşünmüyor. Buna rağmen, Ralph ona güveniyor ve her zaman yardımını istiyor.
- Simon da, Piggy gibi, sağlıklı değil. Çekingendir ve utangaçtır, ancak özellikle hayvanlara karşı büyük hassasiyet gösterir. Bu oldukça açıklayıcı karakter “Sineklerin Efendisi” ni keşfeder ve gerçeğin taşıyıcısı olarak davranır.
- Roger başlangıçta Ralph’ın tarafında ama Jack’in sağ kolu haline geliyor. Roger sessiz ve utangaç bir çocuğa benzer, fakat kısa süre sonra kendisinin başka bir tarafını keşfeder. Hiçbir yasa bulunmadığını ve hareketlerinin sonuçları olmayacağını görünce şiddet içeren davranışlarda bulunmaya başlar.
Bu çocuklar tanıdıkları dünyadan ilham alan bir hiyerarşi kurarlar. Ancak bu hiyerarşi sonuçta bozulur ve radikalleşir. Korku ile karşı karşıya kaldıklarında, rasyonel bir lidere ihtiyaç duymadıklarına, onlara barış ve yiyecek temin eden güçlü bir lidere ihtiyaç duyduklarına karar verirler.
Neyiz biz? İnsanlar mıyız? Hayvan mıyız? Vahşi miyiz yoksa?”
– Sineklerin Tanrısı
Sineklerin Tanrısı ve kötülüğün doğası
Sineklerin Tanrısı, insanların doğal olarak kibar olduklarını ve kötü olmadıklarını söyleyen Rousseau’yu “yok etmeyi” amaçlıyor. Rousseau’ya göre, toplum insanları yozlaştırıyor. Romanda bunun tersi olur. Çocuklar özgür ve tamamen doğal bir durumdadır. Ancak, toplumun ve onun kurallarının yokluğunda, tamamen mantıksız bir şekilde hareket ederek kötü doğalarına kendilerini kaptırırlar.
Madalyonun öteki yüzünde, toplumun kötülüğü düzenlediğini ve rasyonel varlıklar gibi davranmamızı sağlayan Hobbes var. Ancak Golding’in çalışmasında, bir lider seçip bir toplum kurmaya çalışmalarına rağmen çocuklar, adadaki kimseye itaat etmeleri gerekmediğini düşünürler.
İlk başta, dünyayı ve tanıdıkları yetişkinleri taklit etmeye çalıştıklarını görüyoruz. Demokratik bir sembol olarak gördükleri ve insanları sırayla konuşturmak için kullandıkları bir deniz kabuğu buluyorlar. Ateşi yanık tutmak ve yiyecek almak için örgütlenirler. Ancak bu demokratik ütopya başarısızlıkla sonuçlanıyor.
Bazı çocuklar ebeveynleri veya öğretmenleri olmadığından adayı bir hayal yeri olarak görüyorlar. Neden itaat etsinler ki? Neden kurallara göre davransınlar ki? Liderler çok önemli bir rol oynamaktadır ve çocuklar bir savaş patlak verene kadar hangi tarafta olmak istediklerini seçmektedir.
Bir hayvanın adada yaşadığı söylentisi, çocukları korkutur, bu nedenle daha güçlü bir lideri desteklerler. Diğerleri en vahşi içgüdülerini açığa çıkarma özgürlüğünde olduklarını hisseder. Böylece, başlangıçta bir cennet olan ada, korkunç bir yıkımın merkezi haline gelir.
“Bu bizim adamız, bu iyi bir ada. Yetişkinler bizi almaya gelinceye kadar eğleneceğiz.”
– Sineklerin Tanrısı
Düşünceler
Sineklerin Tanrısı sadece insan doğasından ve masumiyetin kaybından bahsetmez. Bu çocuklar kendi tarzlarında, bize gerçek dünyayı hatırlatan ve içinde farklı roller gördüğümüz yeni bir hiyerarşiyi sıfırdan yaratıyor.
Siyasi fikirlerle de yaptığımız gibi çocuklar bölünüyor. İnsanlar savaşlarda yaptığı gibi birbirleriyle yüzleşirler. Zekayı ödüllendirmezler ya da makul bir lider aramazlar. Bunun yerine, korktukları şeylerden onları koruyabilecek güçlü bir lider isterler.
Bütün bunlar bize içinde yaşadığımız dünyayı ve liderlerimizi nasıl seçtiğimizi hatırlatıyor. Demokrasinin gerçekten var olup olmadığını ve hatta mümkün olup olmadığını kendimize sormamızı sağlıyor.
“… korku seni bir rüyadan daha fazla incitemez.”
– Sineklerin Tanrısı
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Golding, W. (2019). El señor de las moscas. Alianza Editorial.
- Martínez Campos, C. G. (2017). Análisis pedagógico de El Señor de las Moscas.
- Gómez, J. L. R. La territorialización del miedo en El señor de las moscas (caso Piggy). Jornadas de Reflexión Filosófica.
- Lorenzo Martínez, I. (2022). Liderazgo, trabajo en equipo e individualismo en la novela” El señor de las moscas”.
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.