Sertralin: Nasıl Çalışır? Yan Etkileri Nelerdir?

Sertralin majör depresyon, panik atak, sosyal anksiyete, travma sonrası stres ve obsesif kompulsif düşüncelerin tedavisinde en iyi bilinen psikotrop ilaçlardan biridir. Sertralini, ticari adı Zoloft olarak da bilinir. İlaç, yukarıda ifade ettiğimiz koşulları tam olarak iyileştiremese de, olumsuz düşünceleri ve duyguları hafifletmek ve kontrol etmek için kullanılır.

Araştırmacılar bu ilaç hakkında bir çalışma yayınladığında, her zaman bir tartışma ortaya çıkar. Bu tür durumları tedavi etmek için ilaçlar gerçekten gerekli midir? Eğer öyleyse, hangisi en etkilidir? Daha yeni, ikinci ve üçüncü kuşak uyuşturucuları mı seçelim yoksa orijinal formüller ile mi devam edelim?

Ruh sağlığı uzmanları da aynı soruları soruyor. Açık olan tek şey, her hastanın kendi akıl hastalığının üstesinden gelmek için kendine özgü bir sağlık planına ihtiyaç duymasıdır. Bazı hastalar psikolojik terapi ile depresyonun üstesinden gelebilirken, diğerlerinin bir tür ilaç tedavi ile psikolojik terapiyi desteklemesi gerekecektir. İlaç tedavileri, arzu edilen etkiyi elde etmek için ilaç tipine ve miktarına büyük ölçüde değişebilir.

Birkaç yıl önce “The Lancet” dergisi, depresyon tedavisinde kullanılan farklı psikotrop ilaçlar arasındaki etkinliği  karşılaştırmak için bir araştırma yaptı. Derginin araştırmasına göre, Zoloft (sertralin) en üst sırada yer aldı. Serotonin geri alımının bu seçici inhibitörü (SSRI) bugün depresyon için en yararlı ve en çok reçete edilen ilaçlardan biridir. Zoloft’un nasıl çalıştığını ve yan etkilerine nasıl baktığını görelim.

Sertralin nedir? Nasıl çalışır?

Sertralin alımından sonra etkiler 4 ila 8 saat sonra ortaya çıkar. Sertralini aldıktan sonra hasta genellikle rahatlama, sakin bir ruh hali ve daha fazla zihinsel kontrol sağlar. İlaç serotonin geri alımını engellemeye yönelik çalışır. Özünde sertralin, serotoninin varlığını ve vücudumuzdaki kullanılabilirliğini artırır.

Beynimizin kimyasalları iletme şeklini değiştiren ve doğrudan zihin yapımızı etkileyen bir değişiklikten bahsediyoruz. İlacın hastayı nasıl etkilediği, aktivasyon seviyesine ve psikolojik durumuna bağlıdır.

Sertralin hangi durumlarda yararlıdır?

İfade ettiğimiz gibi, sertralin genellikle depresif bozukluklarda uygulanır. Depresif sağlık koşullarına eşlik edebilen duygularımızı, düşüncelerimizi ve eylemlerimizi kontrol etmeye yardımcı olur. Ancak, sertralin bu hastalıkları kendi başına tedavi etmez. Depresyonu iyileştirmek için hasta, sertralini psikolojik terapi gibi diğer yaklaşımlar ile tamamlamalıdır.

Depresyon için yararlı olmasının yanı sıra, sertralin aşağıdaki durumlarda da etkilı olduğunu göstermiştir:

• Travma sonrası strese sahip insanlar.
• Sosyal anksiyete ve panik atak geçiren hastalar.
• Obsesif kompulsif düşüncelere sahip insanlar.

Sertralin ile ilişkili yan etkiler

Sertralin psiko-farmasötik bir ilaçtır. “Psikofarmasötik” kelimesinden de anlaşıldığı üzere, sertralin parasetamol veya antihistamin gibi normal bir ilaç değildir. Sadece bir ruh sağlığı uzmanı sertralini reçete edebilir. Serotonin geri alım inhibitörleri, etkili olmakla birlikte, zararsız olmaktan da uzaktır. Yan etkileri vardır ve bu yan etkiler birkaç faktöre bağlıdır.

İlk faktör tedavi süresidir. İkinci faktör de hastanın durumudur. Tüm organizmaların aynı olmadığını ve aynı ilaca farklı şekilde etki edebildiğini biliyoruz. Uyuşturucuya tahammül edemeyecek bazı kimseler olacakken, diğerleri ise derhal iyileşme gösterecektir.

Diğerleri ise ilaç kullanım kurallarına uymaz ve kendi sağlığını tehlikeye atma riskiyle karşı karşıya kalır. Çok dikkatli olmalı ve bu kurallarını tam olarak takip etmeliyiz.

Sertralin’in başlıca olumsuz etkilerine bakalım.

• Mide bulantısı.
• Ağız kuruluğu.
• Baş ağrısı.
• Karın ağrısı.
• Uyuşukluk ya da hipersomni.

En ciddi vakalarda titreme, kalp çarpıntısı, azalan libido ve düzensiz tuvalete çıkmaya neden olabilir.

Sertralin hakkında dikkat edilmesi gerekenler

Bu ilacın ilginç bir yönü, bir yemek sonrası aldığımız zaman biyoyararlanımının artmasıdır. Sigara içen biriside, sertralinin etkinliğinin önemli ölçüde azaldığını akılda tutulmalıdır. Bu, hangi farmakolojik kaynağın sağlığımız için en iyi olduğunu değerlendirdiğinde, bir doktorla ile konuşulacak konulardan biri olmalıdır.

Bununla birlikte, çocuklarda, ergenlerde veya gebe kadınlarda ve böbrek veya karaciğer problemleri olan hastalarda sertralin önerilmemektedir.

Sonuç olarak, herhangi bir ilacı kullanırken uzmanınızın talimatlarını takip etmenizin önemini yeniden belirtmek isteriz. Psikofarmasötikler, özellikle bu yazıda tarif ettiğimiz ilaçlar, depresif bozuklukların tedavisinde en yaygın tedavi stratejilerinden biri olmaya devam etmektedir. Bu ilaçlar, tedavinin başarılı olabilmesi için kendinizi daha iyi hissetmemize yardımcı olur.