Otello Sendromu - Kontrol Edilemez ve Patolojik Kıskançlık

Romantik ilişkilerde, çiftlerin birbirlerini kıskanması gayet normal bir durumdur. Buradaki sorun, kontrol edilemez, tekrar eden ve sağlıksız bir hale gelen kıskançlık halidir. Durum bu olduğunda, kıskançlık bir endişe kaynağından daha ziyade, Othello Sendromu’na yol açan gerçek bir soruna dönüşür.

Bu sendrom, adını Ünlü İngiliz yazar Shakespeare’nin ünlü “Othello” adlı tiyatro eserinden almaktadır. Psikologlar ayrıca bu durumu, sanrısal kıskançlık olarak adlandırır. Oyunda, ana karakter Othello, karısı Desdemona’nın sözde sadakatsizliği konusunda son derece şüpheci bir karakteri canlandırır. Kendi sanrısına o kadar fazlası ile kapılır ki, Othello karısını öldürüp, intihar eder.

Othello gibi, bu kısır ve saplantılı şüphe ve sevgiliye karşı güven duyamama döngüsüne giren insanlar var. Kendi hayal gücünden başka, hiçbir olgusal temel ya da motivasyon yoktur. Bu durumdaki insanlar, Othello Sendromundan mustarip olarak adlandırılırlar. Aşağıda, sendromun özellikleri, olası nedenleri ve tedavisine daha yakından bakacağız.

Othello Sendromunun Özellikleri

DSM-5’e göre, Othello Sendromu sanrılı bir bozukluk – bir kıskançlık türüdür. Bu, bozukluğun temelinde, sevilen insanın kendisini aldatma fikrini destekleyen patolojik veya aşırı kıskançlık olduğu düşünülür.

Othello Sendromundan mustarip olan bir kişi, tamamen akıl dışı hareketlerde bulunur. Başka bir deyişle, birey, inançlarının bir kanıtı olup olmadığını düşünmeden, sadece ve sadece görmek istediklerini görür. İlişkideki en büyük endişeleri, sevdiği insanın kendini ele veren kanıtlarını titizlikle aramaktır. Partnerlerinin cep telefonunu ve bilgisayarını didik didik arayacak ve günlük programları hakkında sürekli olarak soru soracak kadar ileri giderler. Bu sıkıntı, eşlerinin sadakatsiz oldukları için alışkanlıklarını değiştirdiğine inanmalarına yol açabilir.

Othello Sendromundan mustarip hastalar, kontrol edilemeyen ve akıl dışı kıskançlık hali ile ciddi sonuçlara yol açabilecek davranışlarda bulunurlar. Bazı durumlarda, birey bir komplonun kurbanı olduklarını düşünür ve eşleri tarafından ihanete uğradığını hisseder.

Çevredeki diğer insanlar da kıskançlığı ‘körüklemede’ rol oynayabilir. Oyunda Iago’nun durumu da tam böyledir ve bugün farklı iletişim araçlarıyla çoğu zaman benzer bir durum başımıza gelebilir. Bireyin şüphelerini doğrulayan herhangi bir şey, önemli hale gelir.

Bir bireyin, bu sendromdan mustarip olup olmadığını belirlemede yardımcı olabilecek maddeleri aşağıda sizler için sıraladık:

• Sürekli bir sorgulama ve partnerin alışkanlıklarını kontrol etme hali.
• Herhangi bir kanıt olmadan hayatında başka biri olduğuna dair şüphe duyma.
• Farkında olmadığı için kıskançlığını kontrol edememe.
• Dürtülerini kontrol edememe.
• Diğer önemli davranışların şüphelerini ve yanlış yorumlamasını haklı gösteren açıklamaları sürekli olarak aramak.

Othello Sendromunun Nedenleri

Bugüne kadar, bu sendromun nedenini tam olarak açıklayan herhangi bir çalışma yapılmamıştır. Bununla birlikte, durumun gelişimini etkileyen birçok faktör vardır. Bunlardan bazıları alkolizm, şizofreni veya uyuşturucu bağımlılıktır.

Alzheimer ya da Parkinson gibi nörodejeneratif hastalıklar da, Othello Sendromu ile ilişkilendirilmiştir. Bazı uzmanlar beyin lezyonları ile bu sendrom arasında bir ilişki olduğuna inanırlar. Bunun anlamı, sendromun nedeninin fizyolojik olabileceğidir.

Bu sadece bir davranış meselesi değildir. Ayrıca, unutmamamız gereken benlik saygısı ile ilişkili bir duygusal bileşen de vardır. Araştırmacıların hala bu sendromun nedenlerini tam olarak anlamak için yapacak çok işleri var.

Patolojik kıskançlık tedavisi nedir?

Patolojik kıskançlık tedavisi, ancak profesyonel destek mümkündür. Bu destek ile birey, kıskançlığını kontrol etmeyi ve kişisel huzurunu yeniden kazanmayı öğrenebilir. Ayrıca, uyumlu bir ilişki yaşama yetisi bile geri kazanılabilir. Bunu yapmak için, hastanın kıskançlığının kaynağını bulmak adına iyi bir değerlendirme yapmak gereklidir. İçinde bulundukları halin ve bunun hayatlarına olan yansımalarının sonuçlarını belirlemek de önem arz eder.

Othello Sendromu için en başarılı ve en çok kullanılan tedavi bilişsel davranış terapidir. Psikologlar bir yandan maruziyet ve tepki önleme gibi davranışsal teknikleri kullanırken, bilişsel açıdan da yeniden yapılanmaya yönelirler. Aşırı durumlarda, uzmanlar dürtü kontrolü için anti-psikotik ilaçlar önermektedir.

Aile ve çift terapisi de önemlidir. Çünkü kıskançlık bazen Othello Sendromundan etkilenen kişinin yaşam öyküsüyle de ilgili olabilir.

Gördüğünüz gibi, Othello Sendromu ciddi sonuçlar doğurabilecek bir hastalıktır. Sonuç olarak, tespit edildiği anda dikkatle ele alınmalı ve birey bir uzmanın yardımına başvurmalıdır.