Noel'in Zamansız Hikayesi

Noel’in zamansız hikayesi, bu bayramın kökenini aldığı Kuzey yarımkürede yaşanan kış mevsimine dair genel duygularla bağlantılıdır. Kış her şeyi beyaza bürür ve karlarla kaplar. Çok uzun zaman önce, bu mevsim insanların ısınabilmek için bir ateş başında birlikte oturmasına neden olurdu.

Bir şeylerin ölü ya da uykuda olup yeniden doğmayı beklediği bu kış zamanı duygusu, Noel’in Batı dünyasında kök salmasına yardımcı olan şeydir. Noel’in zamansız hikayesi, şimdilerde dünyanın dört bir yanında kutlanan tek bir bayramın içinde harmanlanmış çok sayıda farklı geleneğin hikayesidir.

Bu bayram, aslında, Hristiyanlıkta merkezi bir figür olan Bebek İsa’nın doğumunu kutluyor. Bununla birlikte, 25 Aralık gününün İsa’nın doğduğu gün olduğunu kanıtlayan tarihi bir belge yok. Hatta, biraz araştırma yaparsanız, Noel’in aslında bazı pagan kökenlere sahip olduğunu göreceksiniz.

“Kalbimde Noel’i onurlandırmaya ve bunu bütün yıl devam ettirmeye çalışacağım.”

– Charles Dickens

Noel’in zamansız hikayesi

Her şey, daha sonraları dünyadaki temel Hristiyan gücü oluşturacak olan Roma İmparatorluğuyla başladı. Romalılar, Aralık ayının 17’sinden 23’üne kadar kış gün dönümünü kutladıkları bir bayrama sahipti. Bu bayram sırasında, Satürn tanrısını onurlandırırlar; bu nedenle de adına “Satürn Bayramı” derlerdi.

Romalılar bu bayram sırasında fakirlere hediye ve yiyecek verirlerdi. Bolca yemek yemek ve içki içmek de oldukça yaygındı. Başka bir deyişle: yılın geri kalanında da olduğu gibi, çılgınca eğlenirlerdi.

Ancak yılın bu vaktini kutlayan tek kişi onlar değildi. Eski Mısırlılar da 25 Aralık’ta Tanrı Osiris’in doğumunu kutlardı. Üstelik Mısır mitolojisi ve Hristiyanlık arasındaki tek tesadüf  bu da değil. Ayrıca, Aralık ayının sonunda Horus’un bakire tanrıça Isis’den doğduğuna da inanıyorlardı.

Noel’in kökeniyle alakası olan diğer kültürler

Yunanlılar da 25 Aralık tarihini özel bir gün olarak kabul ettiler. O gün şarap tanrısı Dionysus’un ve güzellik tanrısı Adonis’in doğduğuna inandılar. Hatta bazı insanlar, Hindu tanrısı Krishna’nın da 25 Aralık’ta doğduğunu iddia eder, ancak bu Hindu inancının evrensel bir parçası değildir.

Çinliler 24 ve 25 Aralık’ta çalışmıyorlar. Bu günlerde kış gün dönümünü anıyorlar. Aztek halkı da tanrıları Quetzalcoatl’ın aralık ayının son haftasında doğduğuna inanıyordu. Eski Persler de tanrıları Mithra’nın 25 Aralık’ta bakire Anahita’dan doğduğuna inandılar.

Mithraizm de, Roma İmparatorluğu İran bölgesini işgal ettikten sonra Romalılar arasında yayılmıştır. Hatta zamanla öyle bir önem kazanmıştır ki, uzun süreler boyunca Hristiyanlık ile rekabet etmiştir. Romalıların Satürn Bayramı geleneğiyle İranlıların gelenekleri içi içe geçmiştir.

Noel nasıl bayram oldu

Hristiyanlık dünyada ciddi manada kök saldıktan sonra, dinbilimciler İsa’nın doğum tarihi üzerine tartışmaya başladılar. İncil örnekleri bu konuda pek spesifik bir bilgi vermiyor. Bazıları Kral Herod’un saltanatı sırasında doğduğunu, diğerleri ise Quirinius’un milattan sonra 6 senesinde iktidara gelmesinden sonra doğduğunu söylüyor.

Kesin bilgi konusundaki bu eksiklik, bazı insanların Noel’i 20 Mayıs’ta ve diğerlerinin 20 Nisan’da kutlamasına neden oldu. Sonuç olarak bir karmaşa meydana geldi, bu nedenle, daha önce de birçok kez yaptıkları gibi, bu sorunu çözmesi için bir konseye başvurdular. Mithraizm dinine inanan hala çok sayıda insan olduğu için, bu nedenle rahipler 25 Aralık tarihinin İsa’nın doğum günü olarak kabulüne karar verdi.

İşin aslı, böylelikle, Romalılar arasında yayılan Pers inancını kendi bünyelerine katmış oldular. Bu da, milattan sonra 354 senesinde Papa Liberius önderliğinde gerçekleşti.

Noel’in hikayesi zamansız, çünkü pek çok farklı kültür ve çağa uzanan çeşit çeşit kökeni var. Noel barış, dostluk ve dayanışma hakkındaki geleneksel kutlamaların hepsinin tek bir bayram içerisinde harmanlanmış halidir. Nihayetinde, yılın son haftasında her birimizi yeni bir hayatın başlangıcını anmaya ve kutlamaya iten bir şey var.