İkigai: Hayat Gayenizi Bulmanıza Yardımı Olacak Bir Sanat
Yazan ve doğrulayan psikolog Gema Sánchez Cuevas
İkigai “var oluş nedeni” ya da “her sabah uyanma nedeni” anlamına gelen Japonca bir kelimedir.
Japonlara göre kendi ikigai’mizi içimizde taşırız ve bunu keşfedip sahiplenmek çok önemlidir. Çünkü bunu başardığımızda güçlükleri aşmak için ihtiyacımız olan şeylere sahip oluruz.
Günlük hayatımız için bu kelimenin kapsadığı kadar temel olan çok az psikoloji ve var oluş ilkesi vardır.
Kendi içinizde anlam bulmak, yaşama nedeniniz olması… Çaresizliği uzak tutmanın sırrı budur. Bunun yanında günümüzün en berbat illetlerinden biriyle baş etmek için de esastır: depresyon.
“Hayatın anlamı, yeteneğinizi keşfetmektir. Hayatın amacı, bu yeteneği paylaşmaktır.”
– William Shakespeare
Psikolojik problemlerimizin pek çoğu, kimi zaman gizlenen, bastırılan ve hatta susturulan ikigai’yi bularak çözülebilir. Ciğerlerimizi havaya doldurup bize yeniden hayat verme gücüne sahiptir ikigai.
Mesela, kişi kendine açıkça söz verdiğinde ve sevdiği şeyleri yaptığında pek çok ruh hâli bozukluğunun düzeldiği görülmüştür.
Çok geçmeden o pozitif düşünce ve inanışlar adeta birer tampon görevi görerek bizi intihar düşünceleri, kısıtlayıcı inançlar ve korkulardan koruyacaktır.
Ne var ki kendimizi ikigai yani yaşamdaki amacımıza adamanın kolay olmadığını da biliyoruz.
Bu yüzden Japonlar bize çok özel bir hedefi gerçekleştiren sadık ve enerji dolu bir savaşçı gibi olmamız gerektiğini hatırlatıyor.
İkigai’niz tek bir şey istiyor: pasifliğinizi “üzerinizden silkip atmanızı”
Sebastian Marshall, bir kaç yıl önce çok basit bir başlıkla kitabını adlandırmış ünü bir yazar: İkigai.
Şunu belirtmeliyiz ki bu konuda yayınlanmış bütün kitaplar arasında en eksiksiz olanı bu kitap. Ayrıca kişisel gelişim ile ilgili aşırı kullanılmış söz ve konseptlerden de kaçınıyor.
Bu kelimenin bize açıkladığı bir şey, dünyanın hayır diyenlerle dolu olduğudur. Toplum bizi ilk günden itibaren mutlu olmaya çağırır. Ama büyüdükçe sorun üstüne sorunla karşılaşırız.
Öğrenmemiz gereken ilk şey, başkalarının sahip olduğunu “var saydığımız” mutluluğun aynısına heveslenmemektir. Çoğu kez bu gerçek bir mutluluk değildir çünkü. Çevremizdekilerle aynı şeylere sahip olmak ya da aynı şeyleri yapmak bir takıntı hâline gelirse, biz de nüfusun %99’undan farksız oluruz.
Öte yandan, hayallerimize göre davranma cesaretini gösterirsek , eşsiz oluruz. Özgün tatmin için uğraşan o %1’lik kesimin içinde oluruz.
Ve bunu başarmanın tek bir yolu vardır: pasifliğimizi geride bırakıp ikigai’mizi bulmak. Bunu açıklığa kavuşturup tanımladığımızda pek çok şey yaşanacaktır.
İlk olarak daha yenilikçi oluruz ki bu iyi bir şeydir.
İkinci olarak nihayet “dinamite” dönüşme potansiyelimizin farkına varırız.
Hayattaki amacımı nasıl bulurum?
Okuyucularımızın pek çoğu için bu komik bir soru gibi gelebilir. Hayattaki amacının ne olduğunu bilmeyen var mı ki? Tuhaf gözükse de aslında her zaman açık değildir bu amaç. Esasen kimi zaman bize ait olmayan değerlerle bir şekilde bozulmuş ya da kirlenmiş bazı hedef ideal ve amaçlar ediniriz.
Yetiştirilme şeklimizden, ailemiz ya da sosyal çevremizden kaynaklanan baskılar, her zaman farkında olmadığımız bir şekilde bizi şekillendirir.
İkigai, hep orada olmuştur. Gerçi bazen ona bağlılık göstermeyi bırakırız. Onu susturmayı ve göz ardı etmeyi seçeriz çünkü kimsenin bizi anlamayacağını düşünürüz. Eleştirileceğimizden ya da yanlış anlaşılacağımızdan korkarız.
İhtiyaçlarımızı, bizi biz yapan zevk ve tutkularımızı ertelemekten vazgeçmeliyiz. Bu kolay bir şey değildir ama yapmamız gereken bir şeydir.
Şimdi ikigai’nizi nasıl tanımlayacağınızı açıklayacağız.
İkigai’nizi şekillendirmenin 7 sırrı
İkigai’niz dört temel unsurun kesişmesiyle şekillenir: tutkunuz, becerileriniz, mesleğiniz ve hayattaki misyonunuz. Bu unsurların her birini açıklığa kavuşturmak için şu stratejiler faydalı olacaktır:
- Otopilotta yaşamayı bırakın: her gün sizi nelerin mutlu kıldığını sorun kendinize.
- Kendinizi hiç kimseyle mukayese etmeyin. Başkalarına benzemeye çalışmayın. Referans noktanız sizsiniz.
- Hepimizin yetenekleri vardır. Hepimizin bizi başkalarından ayıran istisnai bir becerisi vardır ve bundan yararlanmamız gerekir. Bu yeteneği sahiplenin ve tadını çıkarın.
- İkigai yalnızca hayatın amacı ya da bir heves değildir, şu anda ve burada hissedilmesi gereken bir yaşam biçimidir.
- Bize her sabah enerji veren ve her gün yaparak daha iyi olmak için yatırım yapmak istediğimiz şeylere dönüşen bir şeydir.
- Bazen ikigai’nize göre yaşamak, etrafımızı saran şeylerin büyük bölümünü kenara bırakmak demektir. Dolayısıyla, bunun cesaret istediği konusunda açık olmalıyız.
- İkigai, pasiflik ya da uydumculuğun tam tersidir. Sizden her şeyi ister ve kendinizi diri, özgür ve enerji dolu hissetmenizi sağlar. Yaşınızın ya da fiziksel durumunuzun bir önemi yoktur çünkü ikigai her şeyden önce bir ruh hâlidir…
Sonuç olarak, ikigai’nizi henüz bulmadıysanız, sorun değil. Bazen yaşam yolculuğunda uyanış öyle bir şekilde gerçekleşir ki geriye dönüş imkânınız yoktur.
İşte o zaman ikigai’nizi izlemekten başka çareniz kalmaz.
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.