İçsel Motivasyon: Anlam Arayışı

Yaşamın anlamını aramak, hedeflerimizi ve motivasyonlarımızı harekete geçirir. Bir kişi ne hakkında tutkulu olduğunu bildiğinde, onun için yollar açılacaktır.
İçsel Motivasyon: Anlam Arayışı
Valeria Sabater

Yazan ve doğrulayan psikolog Valeria Sabater.

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Anlam arayışı içsel motivasyonun ve kişisel tatminin anahtarıdır. Bir hedef tanımlamak ve bizim için en anlamlı olan şeyi belirlemek, yön kaybetmememiz için bizi yönlendiren bir “sarı tuğlalı yol” oluşturur. Bu, çalışmalarımıza tutku ve güç eklememizin ve bizi kendi yolumuzdan uzaklaştırmaya cüret edenleri engellemek için bir çit yaratmamızın tek yoludur.

Psikologlar genelde hastalarına üç soru sorarlar: “Seni ne tanımlar?”, “Değerlerin neler?” ve “Hayat senin için ne ifade ediyor?” Bu ilkeleri Viktor Frankl ve onun motivasyonlarımızı gün ışığına çıkarmamıza yardımcı olan logoterapi çalışmalarından edindik.

Günümüzde birçok uzman, anlam arayışının toplumumuzun en temel ihtiyaçlarından biri olduğuna işaret ediyor. Şu anda rahatsız edici bir boşluk hissi yaşıyoruz. Eskiden bu boşluğu doldurmaya çalışmak için din ve maneviyatı kullanmıştık, ancak bugün daha fazlasına ihtiyacımız var.

Kökenimizi ve kozmik yerimizi anlama ihtiyacından uzaklaştığımızı söyleyebiliriz. Bilim bize değerli cevaplar verdi ve erişimimizde çok fazla bilgi var. Bununla birlikte, büyük teknolojik gelişmelerin arasında farklı endişeler ortaya çıkıyor.

“Neden buradayım?” veya “Kendimden ne bekliyorum?” insanların kendilerine sormaya meyilli olduğu sorulardır. Başka bir deyişle, kendimize yaşamın anlamını sormak yerine, şimdi yaşamla ve kendimizle olan ilişkimizi sorguluyoruz.

“Hayat, asla şartlar yüzünden dayanılmaz hale gelmez, bu durum sadece anlam ve amaç eksikliği ile yaratılır.”
– Viktor Frankl

minik tepede boşluğa açılan kapı

İçsel motivasyon: Kendine bağlılık

İki tür motivasyon vardır: dışsal ve içsel. Dışsal motivasyon, dışarıdan gelecek bir ödülü almak için belirli bir şekilde davranma zorunluluğundan kaynaklanmaktadır. İçsel motivasyon, bir insanın belli şeyleri herhangi bir dış teşvike ihtiyaç duymadan, sadece zevk için yaptığı durumdur.

Strathfield Koleji tarafından yürütülen bir çalışma, içsel motivasyonun bir dizi somut süreç tarafından düzenlendiğini göstermektedir. Böylece yaratıcılık, merak, yansıma, eleştirel bir zihin ve inisiyatif gibi önemli nitelikler içsel motivasyon üretmek için birlikte çalışır.

Hayatımızın büyük bir bölümünde dışsal motivasyon parametreleri altında eğitim aldık. “Bunu yaparsan, sana iyi bir not vereceğim.” “Uslu durursan sana o oyuncağı alacağım.” “Sınavlarını geçersen, yolculuğa çıkmana izin vereceğim.

Dahası, toplumumuz aynı zamanda bir ödüller, cezalar ve olumlu pekiştirmeler sistemi kullanarak davranışlarımızı da değiştirir. Temel olarak, dışsal hazlara o kadar odaklandık ki, bu hazlar olmadan kaybolmuş hissedebiliyoruz. Dış dünyaya bağımlı olmak iç boşluklar yaratır ve kişinin kendi ödülünü arama inisiyatifini ve cesaretini engeller.

gün batımına bakan kadın

Anlam arayışı: Kişisel bir zorunluluk

Anlam arayışı içsel motivasyonumuzu şekillendirir. Değerlerimizi ve kararlılığımızı yönlendirecek temel bir amacı veya tutkuyu keşfettiğimizde her şey değişir. Peki bunu nasıl yaparız? Yükümlülükler, kısıtlamalar ve dikkat dağıtıcı şeylerin yükü altında o kadar eziliyoruz ki, amacımızı bulmak zor hale geliyor.

Bununla birlikte, unutamayacağımız bir şey var: insanlar zeki ve cesurlar. Herhangi bir senaryoda ve durumda, anlam arayışımızı gerçekleştirebiliriz:

  • Biriyle konuşmak ve kendimize başka bakış açılarını da görme izni vermek.
  • Seyahat etmek.
  • Kitap okumak.
  • Yeni bir şeyler öğrenmek.
  • Aklımızı yeni zevklere açmak.
  • Konferanslara katılmak.
  • Bir spor yapmak.
  • Yeni insanlarla tanışmak.

Kendinize söz vermek

Anlam aramak, kendinize bir söz vermeniz anlamına gelir. Örneğin, bu kendi ihtiyaçlarınızı gözardı etmemek anlamına gelebilir. Ayrıca, kendinizle kaliteli zaman geçirmek, kendinize iyi bakmak veya yeni bir şeyleri deneyimlemek için fırsatlar bulmak anlamına gelebilir.

Meraklı olun, kendinize kafa tutun ve yenilikler yapın

Bazen tekrar öğrenmek için öğrendiklerimizi unutmaktan başka çaremiz kalmaz. Dışsal motivasyon ve onaylanma ihtiyacı tarafından o kadar uzun süre sınırlandırıldık ki, bu döngüden kaçmanın ve dünyaya meydan okumanın ne kadar heyecan verici olduğunu unuttuk.

Farklı düşünmeye, yaratıcı olmaya ve yeniliklere cüret etmeliyiz. Cesur olmak keşfe yol açar ve anlam arayışı yeni şeyler yapabilmeyi ve rutinden kaçmayı sağlar.

Sonuç olarak, hayati bir amaç bulmak, hepimizin üzerinde çalışmamız gereken kişisel bir zorunluluktur. Boşluklarımızı tecrübe ve fırsatlarla doldurabiliriz. Yaşam genellikle motivasyonumuzu odaklamamız gereken birçok anlamı ortaya çıkarır.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Pattakos, Alex and Dundon, Elaine (2017). Prisoners of Our Thoughts: Viktor Frankl’s Principles for Discovering Meaning in Life and Work, 3rd ed. Oakland, Dallas: BenBella Books.

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.