Empatik Rezonans, Derinden Duygusal Bağlantı
Yazan ve doğrulayan psikolog Valeria Sabater
Rezonans, müzik evreninde çok yaygın bir olgudur. Diyorlar ki, iki diyapazonu birini diğerinin önüne koyarsanız ve birini titretirseniz, diğeri kendiliğinden aynı sesi çıkaracaktır. Empatik rezonans da benzer bir yol izliyor gibi görünüyor. Aslında, insanlar arasındaki duygusal ve bilişsel gerçekliklerin yoğun bağlantısı olarak anlaşılmaktadır.
Rezonans, dilimizin en güzel sözcüklerinden biridir. Bir yankı gibi, bir taraftan başlayıp aynı anda birçok yeri etkileyen bir sesi ifade eder. Bu, birçok yönden yükselen ve izini bırakan bir uyarıcıdır. Aslında, psikologların on yıllardır merakını uyandıran bir alandır.
Örneğin, yankı uyandıran liderliği duymuş olabilirsiniz. Bu fikir Daniel Goleman tarafından şekillendirilmiştir. Bu, liderliği üstlenen kişinin, ekibinin duygularını bağlayıp anlayabildiği ve bunları performanslarını geliştirmek için kullanabildiği anlamına gelir. Bu tip liderler, liderlik ettikleri insanların duygularını okuyabilirler. Ayrıca, bu bilgiyi kendilerine fayda sağlayacak değişim veya desteği oluşturmak için kullanırlar.
Diğer kişinin duygusal rezonansını hissetmek, empatik bağlantının en derin ve en zenginleştirici şeklidir.
Duygusal rezonans
Hümanist psikoterapist Carl Rogers, duygusal rezonansın en büyük savunucularından biriydi. Hatta bunu kişi merkezli terapisinde uygulamıştır. Hedeflerinden biri, her zaman karşısındaki kişinin duygularını anlamak ve onunla bağlantı kurmaktı. Başka bir deyişle, onlara otantik, yoğun ve sıcak bir empati iletmek. Nihai amacı, o kişiye tüm terapötik süreç boyunca duyulduğunu, anlaşıldığını ve eşlik edildiğini hissettirmekti.
Terapide profesyonel, danışanının karmaşık duyguları tarafından asla “enfekte edilmemeli” veya “aşağıya çekilmemelidir”. Aksi takdirde, bir psikolog, dönüştürücü ajan ve değişimin destekçisi olarak görevlerini yerine getiremezdi. Bu nedenle duygusal rezonansın bileşenlerinden biri de etraflarındakilerin duygusal rezonansını yaşayanların korunmasıdır.
Konu hakkında biraz daha fazla ayrıntı öğrenelim.
Empatinin bir adım ötesinde
Her zaman ilham verici ve pozitif olan bir konsepte isim vermemiz gerekseydi, şüphesiz bu empati olurdu. Ancak bazen bu psikolojik gerçekliğin önemli nüansları olduğu gerçeğini unutuyoruz. Aslında, düşündüğümüz kadar istisnai olmayabilir. İlk olarak, sadece duygusal empati yaşayanlar vardır. Bunlar, acı çektiğinizi bilen ama nedenini anlamayan insanlardır. Bununla birlikte, bilişsel empati onların biraz daha ileri gitmelerine ve probleminizin ne olduğunu anlamalarına izin verecektir.
Bir de araçsal empati vardır. Bu, insanların sizinle bağlantı kurmak için kullandıkları türdendir, ancak bunu tek bir amaç için, sizi manipüle etmek için yaparlar. Ancak empatik insanları tanımlayan en önemli faktör, harekete geçme isteğinin açık olmasıdır. Duygularınızı hisseden, sizi anlayan ve harekete geçen insanlardır.
Empati, bağlantı derinliğinde empatik rezonanstan farklıdır. Aslında, empatik rezonans, önümüzde sahip olduğumuz gerçekliği yakalayan tam bir açıklığı içerir. Karşımızdakinin duygularını, düşüncelerini ve kişisel durumlarını anlarız. Aynı şekilde, bir şey bizimle “rezonansa girdiğinde”, bizi harekete geçmeye ve yardımcı, destekleyici davranışları teşvik etmeye davet eder…
Empatik rezonans, bir ekpati biçimi
Ekpati terimini ilk kullanan kişi psikiyatri profesörü JL González idi. Bu terim, biriyle empatik olarak ancak diğerinin duygularına kapılmadan bağlantı kurma yeteneğini tanımlar. Bu şekilde empatik rezonans benzerdir, çünkü diğer insanların duygularına kapılmamak ve aktif ve pratik bir şekilde hareket edebilmek anlamına gelir.
Toronto Üniversitesi, empatik rezonansın her psikoterapistin geliştirmesi gereken temel bir beceri olduğunu belirten bir araştırma yaptı. Bunun nedeni, hastayla bağlantı kurmaları ve anlaşıldıklarını görmelerini sağlamaları gerekmesidir. Bununla birlikte, hastanın duygusal gerçekliği tarafından engellenmeden de hareket edebilmelidirler. Bu kesinlikle gereklidir.
Nasıl daha fazla empatik rezonans gösterebiliriz?
Hem empati hem de empatik rezonans, toplumumuzda daha fazla bulunması gereken iki boyuttur. Gerçekten de gözlerimizin içine bakan, duygularımızı ve ihtiyaçlarımızı anlayan ve buna göre hareket eden insanlara ihtiyacımız var. Ne yazık ki, aceleye getirilmiş, yüzeysel ilişkiler ve sürekli büyüyen narsisizmle dolu bu yeni dijital dünyada, bu tür yetenekler tamamen gözden kaçma eğilimindedir.
Bu tür bir empatik rezonans geliştirmenin bir yolu var mı? Aslında, birkaç strateji var, ancak en belirleyici olanı bunu yapma iradesidir. Önünüzde kimin olduğuna dair gerçek ilgi ve proaktiflik anahtardır. Gerçekten de duygusal rezonans, bağlantı kurmayı, anlamayı ve harekete geçmeyi içerir.
Şimdi bir dizi çok temel stratejiye bakalım:
- Dikkatinizi şimdiki ana odaklamayı öğrenin. Çevrenizde farkında olmadığınız şeyler oluyor. Yavaşlayın ve gözlerinizi buraya ve şimdiye ayarlayın.
- Aşkınlık ve anlam. Rezonanslı bir şekilde empati kurmak için, anlam bulmak için gözlerinizin gördüğünün ötesine geçmeniz, aşmanız gerekir. “Meslektaşım yorgun görünüyor ama bence bu yorgunluk bir tür üzüntüyle alakalı. Belki evde sorunları vardır, yardıma ihtiyacı olup olmadığını sorayım.” diyebilirsiniz.
- İsteklilik ve proaktivite. Kendinize sorun, “O kişiyi daha iyi hissettirmek için ne yapabilirim? Onlara nasıl destek olabilirim?“
Son olarak, hepimiz bu yeteneği etkinleştirme ve geliştirme yeteneğine sahibiz. Başkalarının duygularının, bu bilgiye dayalı olarak değerli müdahaleler yapmak için yeterince önemli bir şekilde bizimle yankılanmasını sağlayabiliriz. Aslında daha insancıl, sevecen, fedakar bir dünya şekillendirmemizi sağlayacak şekilde ilerlememizi sağlayacak olan budur.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Azevedo RT, Macaluso E, Avenanti A, Santangelo V, Cazzato V, Aglioti SM. Their pain is not our pain: brain and autonomic correlates of empathic resonance with the pain of same and different race individuals. Hum Brain Mapp. 2013 Dec;34(12):3168-81. doi: 10.1002/hbm.22133. Epub 2012 Jul 17. PMID: 22807311; PMCID: PMC6870096.
- Buchanan, Tony & Bagley, Sara & Stansfield, R. & Preston, Stephanie. (2011). The empathic, physiological resonance of stress. Social neuroscience. 7. 191-201. 10.1080/17470919.2011.588723.
- Geach, B., & White, J. (1974). Empathic Resonance: A Countertransference Phenomenon. The American Journal of Nursing, 74(7), 1282-1285. doi:10.2307/3423239
- Watson, J. C., & Greenberg, L. S. (2009). Empathic resonance: A neuroscience perspective. In J. Decety & W. Ickes (Eds.), The social neuroscience of empathy (pp. 125–137). MIPress. https://doi.org/10.7551/mitpress/9780262012973.003.0011
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.