Düzenli Bir Hayat İçin Japonların 5S Metodu

Japonların 5S metodu, yaşantımızın kalitesini artırmak için beş ana prensip belirleme temeline dayanmaktadır. Bu prensipler, iki temel kavram etrafında şekillenmektedir: düzen ve temizlik. Bu Japon tekniği, gerek işte gerekse özel yaşantımızda olsun hayatın değişik şartlarına uygulanabilecek bir niteliğe sahiptir. Günümüzde birçok şirket dahi üretim kapasitelerini artırmak ve bir iş gününün daha etkin olarak kullanılmasını sağlamak için bu tekniği uygulama yoluna gitmektedir.

5S metodu, 1960’lı yıllarda Toyota’da uygulanmıştır. Şirketin amacı, iş yerinin daha düzenli, hijyenik ve etkin bir hale gelmesini sağlamak olmuştur. Şirket bu şekilde, Kaizen metodu ile birlikte en fazla kullanılan araçlardan biri olan bu yöntemi izleyerek iş üretkenliğini artırmayı hedeflemiştir.

O zamandan günümüze dek çok yaygın bir hale gelen 5S metodu, çok farklı alanlarda değişik organizasyonlar tarafından kullanılmaktadır. Bu alanlara ek olarak, daha çok erken yaşlarda hijyen alışkanlıkları konusunda çocukları teşvik edeceğinden eğitim alanında da kullanılabileceğinin altını çizmek gerekir. Bu bağlamda, çocuk psikolojisi alanındaki temeli, eğitim kurumları tarafından empoze edilen temizlik alışkanlıkları açısından kültürel değişimi destekleme esasına dayanmaktadır.

5S Metodu Nedir ve Ne İşe Yarar?

Japon 5S metodu, S harfi ile başlayan beş temel prensibe dayanmaktadır. Her ne kadar bu metot, günlük hayatta herhangi bir sorun yaşamadan kullanılabilecek olsa da, önceden bir hazırlık gerektirmediğinden, en uygun sonuçları alabilmek için çok dikkatli bir biçimde uygulanması önemlidir.

Bu metodu kullanarak en etkin sonuçları elde edebilmek için uygulanması gereken ideal yöntem, metodu düzenli ve sistematik bir biçimde uygulamaktır. Çünkü sabırlı ve azimli olmak bu tekniğin kilit noktalarından biridir. Ayrıca bu metodun bir hayat tarzı haline dönüştürülebilmesi önemli bir gerekliliktir.

Seiri

Seiri, gereksiz eşyaların bir tarafa ayrıldığı bir çeşit gözden geçirme sürecidir. İlgili kişi, gerçekten nelere ihtiyacı olduğunu belirlemek için analitik bir çaba sarf eder. Bu süreçte, sadece yer kaplayan ve pek işe yaramayan eşyaları diğerlerinden ayırır. Bu sayede, ideal olarak kullanılmayan her şey bir şekilde sınıflandırılır ve bu sayede bir fark yaratılmış olur.

Sınıflandırma işleminin diğer bir avantajı da, kişinin henüz kullanma şansı bulamadıkları da dahil olmak üzere, gerekli olan eşyaları belirlemektir. Eşyanın önem derecesini belirleme konusunda işe yarayan kriterlerden biri, o eşyanın en son ne zaman kullanıldığıdır. Eğer bir eşyayı bir seneden daha uzun bir süredir kullanmadığınızı anlarsanız, yapmanız gereken en doğru şey ondan kurtulmak olacaktır.

Bu şekilde, sınıflandırma adımı ile üzerinde çalışacağımız materyalleri bir sonraki aşama için hazırlamış oluruz. İkinci aşama, her eşya için en uygun yeri belirlemek olacaktır.

Seiton

Seiton adı verilen ikinci aşama organizasyonla ilgilidir. Tam olarak yapılması gereken şey, eşyaları doğru yerlere koymaktır. Buna ek olarak, en önemli olanları belirlemek ve bunları erişilmesi daha kolay olan yerlere yerleştirmek bu aşamanın kritik adımlarından biridir.

Bu sayede, sınıflandırma sonrası belirli bölgeler sınırlandırılır ve etiketlenir. Kısacası bu aşama, aradıklarımızı bulmaya çalışırken harcadığımız enerjiyi en alt düzeye indirmek ve zaman kaybını önlemek için tüm çalışma alanının organize edilmesi ile ilgili aşamadır.

Seiso

Üçüncü aşama olan Seiso, temizliğin yapıldığı adımdır. Temel amaç, çalışma alanındaki tüm kirin temizlenmesi ve böylece kapsamlı bir hijyen çalışması yapmaktır. Buna ek olarak en faydalı olacak hareket, kirliliğin nedenlerinin belirlenmesi ve bunların ortadan kaldırılmaya çalışılmasıdır.

Seiketsu

Bu aşama, normal olmayan detayların işaretlerinin takip edilmesi, bulunması ve çözüme kavuşturulması ile ilgilidir. Aynı zamanda bu aşamada, zincirleme bir etki yaratan problemlerin kaynağının bulunarak bunun için bir çözüm bulunması amaçlanmaktadır. Böylelikle, yaşam alanında karışıklığın önüne geçmek için temizlik işleminin her gün yapılması gerektiği sürekli olarak hatırlanacaktır.

Shitsuke

Son olarak, her gün disiplinli bir biçimde biraz daha ilerlemeyi amaçlayan bir doktrin yerleştirmek gerekmektedir. Bu sayede, yapılan işte devamlılık sağlanmış olacaktır. 5S metodu ile düzen, hijyen ve etkin bir biçimde hareket etme alışkanlıkları sürekli bir biçimde yaşantımızda var olacaktır.

5S metodunu iş yerinde uygulamak, size etrafınızdaki alanları kontrol altında tutma ve zamanınızı en uygun bir biçimde kullanma olanakları sağlayacaktır. Bunun yanında, be metodun özel yaşantınızda da mükemmel bir biçimde uygulanabileceğini unutmayın. Bu şekilde, daha iyi bir yaşam için gerekli olan sınıflandırma, organizasyon, temizlik, ve sorunların ya da anormalliklerin belirlenmesi işlemlerini kolay bir biçimde yerine getirebilirsiniz.