Çocuklardan Özür Dilemenin Önemi

Yazan ve doğrulayan psikolog Valeria Sabater

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Çocuklardan özür dilemeyi öğrenmek önemlidir. Ancak birçok ebeveyn, çocuklarından özür dilemenin bir zayıflık işareti olduğunu düşünür. Hayır, hata yapmanız onların sizin hakkınızda kötü düşünmelerine neden olmaz. Bu, onlara sorumluluk kavramını öğretmek için harika bir andır, bunu hepiniz aklımızda tutmalıyız.

Her ebeveyn ve öğretmenin yapmaya çalıştığı bir şey, çocuklara yanlış bir şey yaptıklarında, yalan söylediklerinde veya fevri davrandıklarında ve saygısızca veya tehlikeli bir şey yaptıklarında özür dilemenin önemini öğretmektir. Bu hayatta nasıl özür dileneceğini bilmek herkes için çok önemlidir.

Çocuklara nasıl özür dileyeceklerini erken yaşlardan itibaren öğretmek, empati hissetmelerini kolaylaştırır. Eylemlerinin sorumluluğunu almalarına ve kendilerini kontrol edebilmelerine yardımcı olur. Bu tür davranışları öğrenmek bazen o kadar kolay değildir. Bazen yetişkinler öğütlediklerini uygulamazlar.

Yetişkinler, utanmalarına neden olduğu için özür dilemekten hoşlanmazlar, bu da çocukları hata yapamayacaklarına inandırır. Buna rağmen, bilmeniz gereken çok önemli bir şey var. Özür dilemeyi öğrenmek ve bunu uygulamak çocuklarla olan ilişkinizi geliştirebilir ve onlara değerleri öğretmenizi kolaylaştırabilir.

“‘Özür dilerim’ demek, bir elinizde yaralı kalbiniz, diğer elinizde bastırdığınız gururunuzla ‘Seni seviyorum’ demektir.”

– Richelle E. Goodrich

Çocuklardan özür dilemenin önemi

Çocuklardan özür dilemenin önemini anlamak için, birinin sizi incittiği, kırdığı veya size yalan söylediği ve bunun için özür dilemediği bir zamanı düşünün. Bu canınızı yakar ve zamanın asla silemeyeceği bir yara izi bırakır.

Şimdi, bir çocuğun ebeveyni, bakıcısı veya sevdiği başka biri tarafından incitildiğinde nasıl hissettiğini hayal edin. Eğer çocuk bunun üzerine bir özür duymazsa, bundan öğrenecekleri şey budur:

• Bir güç figürü olmak, asla özür dilemeyecekleri anlamına gelir.
• İnsanlar sevdiklerine zarar verdiklerinde her şey aynı kalacaktır. İncittiğimiz birinden özür dilememize gerek yoktur.

Bir çocuk, ondan özür dilediğinizde ne öğrenir?

Toplumun yararına olan davranışlar, insanları değiştirebilecek duyguları ve hisleri yayabilir. Çocuklardan özür dilemek, onlara daha işbirlikçi ve saygılı olmayı ve başkalarıyla nasıl yaşayacaklarını öğretmesi açısından önemlidir. Bu sayede şunları öğrenecekler:

• Herkes hata yapabilir. Bir sonraki adım, neyi yanlış yaptıklarını anlamak ve bu durumu düzeltmektir.
• Herkes özür dilediğinde utansa da, bunu yapmak, sonrasında kendilerini iyi hissetmelerini sağlayacak bir sorumluluk eylemidir.
• Birinden özür dilediklerinde kendilerini daha iyi hissederler.

Ebeveynler çocuklarından ne zaman özür dilemeli?

• Sözlerini tutmadıkları zaman.
• Çocuklarına bağırdıklarında. Bu çok yaygındır. Bazen stresli olduğunuzda, soğukkanlılığınızı kaybedebilir ve sesinizi yükseltebilirsiniz. Bu, kaçınmanız ve yaptığınız zaman özür dilemeniz gereken bir şeydir.
• Yapmayı dört gözle bekledikleri bir şeyi unuttuğunuzda özür dilemelisiniz.
• Sizi onlarla vakit geçirmekten alıkoyan bir şey olduğunda.
• Bir şey hakkında yanıldığınızda ve onlar kırıldıklarında da özür dileyin.

Bir çocuktan nasıl özür dileyebilirsiniz?

Bir çocuktan nasıl doğru ve etkili bir şekilde özür dileyeceğinizi bilmek önemlidir. Sadece üzgün olduğunuzu söylemek yeterli değildir, özür dileme eylemini doğru yapmalısınız.

• Bir çocuk, anlamsız olduğunu düşündüğünüz bir şey için kendini kötü hissedebilir. Duygularını küçümsemeyin. Onlara karşı hatalı davrandığınızı anlayın ve içtenlikle özür dileyin.
• Bir çocuktan özür dilediğinizde, bunu neden yaptığınızı açıklayın. “Sinemaya gideceğimizi söylediğim, ama sonra gitmediğimiz için özür dilerim. Annen bir vardiya daha çalışmak zorunda kaldı. Sözümü tutmak istedim, ama yapamadım. Üzgünüm.“
• Yanlış bir şey yaptığınızı fark ettiğinizde, özür dilemek için çok fazla beklemeyin. Uzun süre hayal kırıklığına uğramalarına ve umutsuz kalmalarına neden olmayın.
• Son olarak, onlara bunun bir daha olmayacağı konusunda söz verin. Onlara daha çok çabalayacağınızı ve onlar için endişelendiğinizi göstermek, onlara da aynısını yapmaları konusunda örnek olmanın, ve sizden öğrenmeleri için ilham vermenin bir yoludur.

Kısacası, örnek teşkil edebilmek ve çocuklara affetmenin değerini doğru bir şekilde öğretebilmek, daha insancıl ve saygılı bir topluma yol açacaktır.