Alkol Kullanım Bozukluğu

Yazan ve doğrulayan psikolog Gema Sánchez Cuevas

Tarafından yazılmıştır Francisco Pérez

Son Güncelleme: 22 Aralık, 2022

Alkol, bağımlılığa neden olan ve birçok kültürün yüzyıllardır kullandığı psiko-aktif bir bileşendir. Bununla birlikte, bu maddenin ziyankar tüketimi toplumlar için sosyal ve ekonomik bir yük yaratır. Çok sayıda zihinsel patoloji alkol tüketimiyle ilişkilendirilir. Bunlardan bir tanesi de alkol kullanım bozukluğudur.

Araştırmacılar yakın bir zamanda alkolün ziyankar tüketimi ve Tüberküloz ve HIV gibi bulaşıcı hastalıklar arasında bir bağlantı tespit etti. Öte yandan, hamile bir kadın alkol tüketirse bu durum fetal alkol sendromu ve prenatal komplikasyonlara yol açabilir. Gördüğünüz gibi, alkol, onu kontrolsüz olarak tüketen kişide büyük sorunlara neden olabilir.

Sorumsuzca alkol tüketme sorunu

Alkol tüketimi 200’den fazla hastalık ve rahatsızlıkta nedensel bir faktördür. Alkolizm gibi zihinsel sağlık sorunları geliştirme riskini önemli derecede artırır.

Aynı şekilde, karaciğer sirozu, bazı kanser türleri, kardiyovasküler hastalıklar, yaralanmalar ve trafik kazaları gibi başka önemli sonuçlar doğurabilir. Buna ek olarak, alkol birçok insanın yaşadığı bozuklukların gelişiminde büyük rol oynar.

Alkol kullanım bozukluğu

Bu bozukluk, yoksunluk, tolerans ve tüketmek için yoğun bir arzu gibi bir grup davranışsal ve fiziksel semptomla tanımlanır.

Uzun süreli ve yoğun geçen bir alkol tüketimini takiben, alkol tüketmeden geçen 4 ila 12 saat sonrasında ortaya çıkan semptomlar, alkol yoksunluğunu karakterize eder. Yoksunluk çok tatsız olabileceğinden, insanlar yaşanacak semptomları önlemek veya hafifletmek için alkol tüketmeye devam edebilir.

Bazı belirtiler aylarca sürebilir ve nüksetmeye neden olabilir. Tekrarlayan ve yoğun bir tüketim modeli söz konusu olduğunda, alkol kullanım bozukluğu olan insanlar alkol almak ve tüketmeye çalışmak için çok fazla zamanlarını harcayabilirler.

Öte yandan, benzer miktarda alkol sürekli bir şekilde tüketildikten sonra alkolün yarattığı etkiler azalır. Dolayısıyla, sonuç olarak, birey eskiden elde ettiği etkiyi yaşamak için daha fazla alkol tüketmeye ihtiyaç duyar. Bu duyarlılık kaybı ve alkol miktarını artırma ihtiyacı toleransı karakterize eder.

Alkol tüketmek önüne geçilemez bir arzu halini aldığında

Alkol tüketmeye karşı duyduğu şiddetli arzu başka herhangi bir şey hakkında düşünmesine engel olduğunda, bir kişinin alkol tüketme arzusunu kanıtlamak kolaydır. Başka bir deyişle, alkolikler sadece içmeye odaklanmaya başlarlar.

Sonuç olarak, akademik ve iş performansları ya alkolün etkileri nedeniyle ya da okula ya da işe sarhoş gelmeleri nedeniyle bozulmaya başlar. Diğer sonuçlar arasında, çocuklarını (varsa), akrabalarını veya arkadaşlarını ve evsel sorumluluklarını ihmal etmek yer alır. Buna ek olarak, okuldan ayrılma ve işlerini bırakma eğilimindedirler.

Kişi tehlikeli durumlarda alkol tüketmeye başlayabilir (araba sürerken veya makine kullanırken). Yaptıklarının riskli olduğunu biliyorlar. Fiziksel, psikolojik ve sosyal düzeyde önemli sorunlara neden olabileceğinin de farkındalar. Ancak, umurlarında değil ve aynı hareketlere devam ediyorlar.

Alkol kullanım bozukluğu nasıl teşhis edilir?

Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı, bu bozukluğu teşhis etmek için bir dizi kriter oluşturmuştur. Ne olduklarına gelin birlikte bir göz atalım:

Klinik olarak önemli bir bozulmaya veya rahatsızlığa neden olan ve 12 aylık bir süre içerisinde aşağıdaki kriterlerden en az ikisinde kendini gösteren problemli bir alkol tüketim modeli:

• Alkol genellikle daha fazla miktarlarda veya amaçlanandan daha uzun bir süre boyunca tüketilir.
• Alkol kullanımını azaltmak veya kontrol altına almak için kalıcı bir arzu veya başarısız bir çaba söz konusudur.
• Alkol almak, alkol kullanmak veya etkilerinden kurtulmak için gerçekleştirilen etkinliklerde çok fazla zaman harcanır.
• Alkol kullanımı için güçlü bir arzu ya da dürtü veya özlem.
• Tekrarlayan alkol kullanımı, iş, okul veya evde önemli yükümlülüklerini yerine getirmemekle sonuçlanır.
• Alkolün etkilerinden kaynaklanan veya şiddetlenen kalıcı veya tekrarlayan sosyal veya kişiler arası sorunlara rağmen devam eden alkol kullanımı.
• Önemli sosyal, mesleki ya da eğlenceli etkinlikler alkol kullanımı nedeniyle azalır ya da tamamen bırakılır.
• Fiziksel olarak tehlikeli olduğu durumlarda tekrarlayan alkol kullanımı.
• Alkol kullanımı, alkolün neden olduğu veya şiddetlenmesine neden olduğu muhtemelen kalıcı veya tekrarlayan fiziksel veya psikolojik bir soruna sahip olma bilgisine rağmen devam eder.
• Tolerans, sıradakilerden herhangi biriyle tanımlandığı haliyle: a) zehirlenme veya istenen etkiyi elde etmek için belirgin miktarda alkol ihtiyacı, b) aynı miktarda alkolün sürekli kullanımı nedeniyle belirgin şekilde azalmış bir etki.
• Yoksunluk, sıradakilerden herhangi biriyle tanımlandığı haliyle: a) alkol için karakteristik yoksunluk sendromu, b) yoksunluk semptomlarını gidermek veya önlemek için alkol (veya benzodiazepin gibi oldukça yakın bir madde) alınır.

Çaresi olan bir problem

Alkol kullanım bozukluğu, genellikle diğer maddelerin (esrar, kokain, eroin, amfetamin, yatıştırıcılar, hipnotikler veya anksiyolitikler vb.) tüketimiyle sonuçlanan benzer problemlerle ilişkilidir. Risk faktörleri arasında:

• Sürekli tüketim: düzenli olarak ya da fazla miktarlarda alkol içmek alkol bağımlılığına veya bu maddeyle alakalı başka herhangi bir soruna neden olabilir.
• Yaş: erken yaşta yüksek dozlarda alkol tüketen insanların alkol kullanım bozukluğundan muzdarip olma riski daha fazladır.
• Aile geçmişi: alkol kullanım bozukluğundan muzdarip olma riski, akrabaları ya da ebeveynleri de alkolle ilgili sorunlar yaşayan kişilerde daha fazladır.
• Depresyon ve ruh sağlığı sorunları: depresyon ve anksiyete gibi bazı ruhsal bozukluklar, alkol veya başka bir madde kullanımıyla alakalı konulardır.
• Sosyal ve kültürel faktörler: sosyal ilişkiler, kişinin çevresi ve kültürüyle birlikte, alkol kullanım bozukluğundan muzdarip olma riskini artırabilir.

Öte yandan, bazı insanlar diğer maddelerin istenmeyen etkilerini hafifletmek için de alkolü tüketebilir. Her zaman tükettikleri maddeyi o an ellerinde hiç kalmadığı için tüketemezlerse yedek bir madde olarak alkolü kullanabilirler.

Aşırı alkol tüketimi, tüketen kişi yukarıda paylaşılanlar arasından bir dizi kritere uyuyorsa, bir bozukluk haline gelebilecek büyük bir sorundur. Bununla birlikte, bu bozukluğun bir çözümü vardır. En iyi öneri bir uzmana başvurmaktır. Profesyoneller, bireye, mevcut tedavi türlerini ve onun içinde bulunduğu koşullara en uygun olanı açıklayabilir.