Aile Resmini Çizme Testi

Yazan ve doğrulayan psikolog Gema Sánchez Cuevas

Tarafından yazılmıştır Valeria Sabater

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Aile resmini çizme testi çocuklar için yapılan en bilindik duygusal değerlendirme testlerinden biridir. Çocuğun veya ergenlik dönemindeki gencin en yakın ilişkilerini nasıl algıladığının anlaşılmasını sağlar. İlişkilerin ve iletişimin kalitesini anlamaya yarayan basit bir yöntemdir.

Bu tanı koyma testi 60 yılı aşkın süredir kullanılıyor. 1951 yılında Psikiyatrist Miles Porot’un yarattığı test bugün 5 ile 16 yaş arasındaki çocukların kişiliğini değerlendirmek için en yaygın olarak başvurulan araçlardan biri. Günümüzde ağaç testi veya aile çizme testi gibi yansıtmalı testlerin güvenilirliğinden şüphe duyan profesyoneller olsa da bu testlerin uygunluğu oldukça iyi bir şekilde araştırılmış.

“Hayatta başınıza gelebilecek en güzel şeylerden biri mutlu bir çocukluk geçirmiş olmanızdır.”

– Agatha Christie

Doktorların bu testi daha standart hale gelmiş diğer yöntemlerle birlikte kullandıklarını hatırlatmakta fayda var. Görüşmeler, testler ve bunun gibi değerlendirmeler hep birlikte doğru bir tanı koymak için gereken bilgiyi sağlayabilirler. Hatta bu değerlendirme her geçen gün daha iyi bir noktaya geliyor. Çocukların duygularını, aileleriyle ilişkilerini ve duygusal olgunluk seviyelerini daha iyi anlamak için kullanılabilecek basit ve hızlı bir yöntem.

Aile resmini çizme testinin amacı nedir?

Büyük ihtimalle içgüdüsel olarak zaten bildiğiniz gibi resim çizmek her zaman çocukların kendileri hakkında çok şey söyledikleri sembolik bir şey olacak. Resim çizmek ve oyun oynamak çocukların psikolojik tanılarını koyabilmek için başvurulabilecek iki ideal kaynak. Bu yüzden aile resmini çizme testi tüm çocuk psikologları ve terapistleri için faydalı bir yöntem. Sağlık profesyonellerinin aşağıdaki hedefleri gerçekleştirmelerine yardımcı olabilir:

• Çocuğun veya ergenlik dönemindeki gencin ailesiyle ilgili sorunlarını anlamak.
• Kurduğu duygusal bağların kalitesini artırmak.
• Aile ilişkilerine nasıl baktıklarını ve bununla ilgili neler hissettiklerini görmek.
• Ailenin belli üyeleriyle aralarında yaşanabilecek olası çatışmaları tanımlamak.
• Çocuğun veya ergenlik dönemindeki gencin duygusal ve psikolojik olgunluğunu değerlendirmek
• Ailenin iletişim tarzını değerlendirmek.
• Çocuğun veya ergenlik çağındaki gencin ev ortamındaki endişelerinin neler olduğunu öğrenmek.

Ayrıca bu testle ilgili en önemli şeyin duygusal yönü olduğundan bahsetmekte de fayda var. Değerlendirme yalnızca hastaya resim çizdirmeye çalışmaktan oluşmuyor. Bunun yerine sağlık profesyoneli çocuk resim çizerken onunla rahat ve akışkan bir diyalog kurmalı. Çocuk satır satır uzmana açılıyor olmalı. Kısaca resim çizmek çocuğun hislerini, duygularını ve endişelerini ortaya çıkarmasına yardımcı olmalı.

Terapistler aile resmini çizme testini nasıl kullanırlar?

Terapistler ve psikologlar aile resmini çizme testini şu şekilde kullanırlar:

• Önce çocuğa bir parça kağıt ve renkli kalemler verirler.
• Rahat bir ortam olmalı. Çocuk kendini güvende ve huzurlu hissetmeli.
• Daha sonra çocuğa veya ergenlik çağındaki gence ailesinin resmini çizmesini söylerler.
• Çocuğa çizeceği resme kimsenin not vermeyeceğini anlatırlar. Amaç resim çizerken rahatlamalarıdır. Hatta resim çizmekten keyif alıyorlarsa daha da iyi olur.
• Daha sonra figürler şekillenir gibi olunca, terapist sorularını sormaya başlayabilir.
• Test boyunca daha fazla bilgi almanın yollarından biri şu soruları sormaktır: Bu kim? Ne yapıyorlar? Onunla iyi anlaşıyor musunuz? En mutlu kişi kim? En mutsuz kişi kim?

Ayrıca psikologların çocuğun resimdeki farklı elementleri çizme sırasını not almaları önemlidir. Bunun yanında çocuk bir şeyi silerse, bir şeyin üstünü çizerse veya bir şeyin resmini yaparken tereddüt ederse, bunları ve bunların benzeri durumları da not etmeliler.

Sağlık profesyonelleri testi nasıl değerlendirirler?

Önceleri aile resmini çizme testleri psikoanalitik sonuçlara odaklanıyordu. Yıllarca testin analizi Oedipus Kompleksi veya Freud’un psikoseksüel gelişim aşamaları göz önünde bulundurularak yapıldı. Bugün testin yorumlanma aşaması daha standart hale geldi. Terapistler her çocuğun veya gencin kişisel durumunun yanında istatistiksel bilgilerden da faydalanıyorlar.

İşte aile resmini çizme testini değerlendirirken başvurulabilecek bazı bilgiler:

• Resmin boyutu ve kapladığı yer. Büyük çizimler güvenlik ve emniyet işaretidir. Tersine bir köşeye sıkışıp kalmış küçük figürler korku ve güvensizlik göstergesidir.
• Kıvrımlar ve düz çizgiler. Açılı ve kıvrımlı çizimler enerji ve olgunluk belirtisidir. Öte yandan, az şekilli ve/veya basmakalıp ve sert figürler toyluk ve tutukluk olduğu anlamına gelir.
• Dizilim ve uzaklık. Terapistlerin değerlendirmesi gereken bir şey de çocuğun çizdiği her bir figürün dizilimidir. Çocuklar genellikle önce anneyi veya duygusal olarak en yakın hissettikleri kişiyi çizerler. Bir diğer önemli detay da çocuğun çizdiği farklı insanlar arasında bıraktığı mesafedir.
• Belli figürleri dahil etmemek. Yaygın olarak görülen başka bir şey de bazı çocukların çekirdek aile resminde kendilerine yer vermemeleridir. Bu akılda tutulması ve değerlendirilmesi gereken önemli bir şeydir. Aynı şekilde ebeveynlerden veya kardeşlerden birinin resme dahil edilmemesi çocuğun o kişiyi reddettiğinin, görmezden geldiğinin işareti olabilir.

Son olarak, terapistlerin tanı koymak için sadece aile resmini çizme testine güvenmediklerini unutmayın. Ancak bu test görüşmeler ve standart hale gelmiş diğer testlerle birlikte kullanıldığında daha net ve eksiksiz bir değerlendirme yapılması için yeterli bilgiyi sağlar.

Özetle, bu araç, tıpkı diğer yansıtmalı testler gibi, çocuğun duygularına açılan bir penceredir ve çizim de bu duyguları anlamlandırmaya yarar. Boş bir sayfanın önünde, çocuk, korkularını, endişelerini ve temel sorunlarını ifade etme konusunda kendini özgür hisseder.