Aile Dramında Sessizlik Paktları

Sessizlik paktları genelikle insanların bir şey yapmaksızın ve söylemeksizin girdikleri anlaşmalardır. Belirli bir konu, bir olay ile ilgili veya bir insana karşı hiçbir şey söylememeye dair bir mutabakat içerir. İnsanların bunu yapmasının sebebi bir şey söylemenin berbat sonuçlara yol açma ihtimali taşımasıdır.

Bu sessizlik paktları genellikle insanların tabu olarak nitelendirdiği konular esnasında ortaya çıkar. Tabu bir düşünceler çerçevesini kapsar. Bu durumda ise kutsal bir şeyden uzaklaşmak anlamına geleceği için belirli bir konuyla ilgili konuşmaktan çekinme inancıdır. Bütünüyle saf bir toplumsal prensip de olabilir. Kendi başına son derece saygı duyulan bir değer de olabilir.

“Bazen sessizlik en kötü yalan türüdür.”

Her ailenin konuşması zor konuları vardır. Trajik bir ölüm, birinin intiharı, evlilik dışı bir hamilelik vb. Fakat bir konuyla ilgili konuşmanın zor olmasıyla sessizlik paktı yapmak arasında fark vardır. Bu pakt, sonuçları basit bir utanç veya rahatsızlığın çok ötesine gittiğinde oluşur.

Sessizlik paktı ve ihlaller

“Eğer bir şeyi konuşmazsan, aslında öyle bir şey yoktur” derler. Bu da sessizlik paktlarının ardında yatan ana mantık gibi görünmektedir. İnsanlar hiçbir şey olmamış gibi dillerini mühürler. Herkes -mış gibi yaptığı için de gerçekleşen olayı bilinç dışına itmek kolaylaşır.

Bir aile ortamında sessizlik paktlarına yol açan iki ana konu vardır. Aslında, toplumsal seviyede de bu böyledir. Konulardan biri suçtur diğeri ise cinsellikle alakalı her şeydir. Bunların her ikisi de er ya da geç konuyla alakalı herkesin ruhunda korkunç sonuçlara neden olmaya başlar. Hatta bazen hukuki sonuçları da olabilir.

İnsanların hasır altı ettiği konular hırsızlıklar, cinayetler veya suçla dolu bir hayat gibi konulardır. Bu ilk konudur. İkincisi ise yasak cinsel ilişkiler gibi konulardır. Yani ensest, cinsel istismar, eşcinsel ilişki veya bu sınırlarda gezinen konulardır. Bunların hepsi bir aile hikayesini ikiye ayırabilir.

Sessizliğin ağırlığı

Çoğu zaman sessizlik paktları bir ailenin bir neslinin tamamını içerir. Her şeyin yaşandığı nesil, konuyu yasaklayan nesildir ve sonrasında çocukları da bu yasağı miras olarak alır. Sonrasında gerçeklik zaman içerisinde kaybolur. Kaybolmayan şey ise korkunç bir konuyla ilgili sessiz kalışın ağırlığıdır. Gizli tutmak ise ona genellikle daha da korkunç bir anlam yükler.

Sessizlik, kilit altında tutmak, iterek uzaklaştırmak bir şeyi bastırmanın bir yoludur. Fakat psikanaliz bize her zaman baskılanan şeyin geri geleceğini hatırlatmıştır. Bir şeyi örtbas etmek hiçbir zaman mükemmel sonuç vermez. Gerçek her zaman bir çatlaktan geçerek dikkatleri üzerine çeker.

Kimsenin konuşmadığı o konunun izleri her zaman bir yerde saklı kalır. Bu yer kimi zaman bir hissediş, davranış veya düşünce şekli olabilir. Bu sessizlikler fobiler veya hastalıklar, örtülü suçluluk psikolojisi veya garip ambiyanslar haline gelir. Sessizlik ağırdır, ailenin sessizlik paktına dahil olmayan insanlar için bile.

Sessizlik paktının etkileri

Bu kadar ortada olan bir şeyle ilgili konuşmamanın tahmin edilemez sonuçları olur. Başta sadece gizli kapaklı bir gerçektir. Fakat sonra neredeyse her zaman bir travmaya yol açar. Travmalar ise sonsuza kadar tekrar eden döngülere sürükler.

Örneğin, herkesin bildiği ve kimsenin bahsetmediği bir cinsel istismarın bulunduğu ailenin sonraki nesillerinde benzer olayların gerçekleşmesi çok da olağandışı değildir. Aynı şey her yasaklanmış eylemde gerçekleşir. Aile üyeleri farkına bile varmadan birbirlerine örtülü bir suçluluk duygusunun ağırlığını taşımayı öğretirler. Kendilerini cezalandırmayı da öğretebilirler. Fakat iş kontrolden çıkar, çünkü ailenin bilinçaltına yerleşmiştir.

Suçluluk duygusu, acı ve gerçekleşen olayın yoğunluğu. Hiçbiri bir sessizlik paktı mühürleyerek ortadan kaybolmaz. Hatta tam tersi söz konusudur. Güçlenir ve her ailenin sahip olduğu, hiçbir zaman göremediğiniz fakat her zaman orada olan bir hayalete dönüşür.

Sessizlik hastalandırır ve sözcükler iyileştirir. Geçmişten gelen korkunç bir şeyin hayaletlerini kovmanın tek yolu onlardan bahsetmektir. Bu bir ailenin, onu deneyimleyenler ve sonrasında gelecek insanlar için son derece derin rahatsızlıklara gebe olmasını engeller. Doğdukları günden önce ne olduğunu bilmeyen insanların hayatlarıyla arasında oluşan mesafeden kurtulur.