WISC Testi: Psikologlar Bu Testi Neden Kullanıyor?

Yazan ve doğrulayan psikolog María Paula Rojas

Son Güncelleme: 22 Aralık, 2022

Hepimizin bildiği gibi, sağlık profesyonellerine danışmaya gelen insanların sorunlarını anlamak ve değerlendirmek için farklı araçlar kullanılır. Psikologlar kliniklerde çoğunlukla standart testler kullanırlar. Ancak söz konusu çocuklar olduğunda, en çok bilinen ve yaygın kullanılan testlerden biri WISC testidir. Peki WISC testi tam olarak nedir ve ne işe yarar?

Bu kadar yaygın olmasına rağmen, pek çok insan bu testin neyi değerlendirdiğini veya klinik ve eğitim ortamında nasıl yardımcı olabileceğini tam olarak anlamıyor. Bu nedenle bu yazıda bu testi nelerin oluşturduğunu ve neden psikologların en çok kullandığı ölçüm yöntemlerinden biri olduğunu açıklamaya çalışacağız.

WISC testinin amacı nedir?

WISC, psikologların çocukların bilişsel işlevlerini ölçmek için kullandığı bir testtir. Beyin aktiviteleri, hafıza, dikkat, dil, anlama hızı gibi değişkenler göz önüne alınarak değerlendirilir. Bu saydığımız değişkenler, çocuklarda hem sosyal hem de bilişsel becerilerin yeterli oranda gelişmesi için çok önemlidir.

Bu nedenle bu testin hedeflerinden biri, çocuğun eğitim hayatı hakkında önemli kararlar verilmesi için bir başlangıç ​​noktası olmaktır. Çünkü bu test sayesinde büyümekte olan çocuğunuzun hem güçlü hem de zayıf yönlerini tanıyabileceksiniz. 

Klinik düzeyde bu test, belirli bozukluklarla bağlantılı zorlukları veya bilişsel başarısızlıkları tespit eder. Öğrenme bozuklukları söz konusu olduğunda, çocukların eğitimindeki temel sorunları belirlemeye yardımcı olduğu için kesinlikle gereklidir.

Psikologlar WISC testini kullanırken neleri dikkate alıyorlar?

Uygulama, yorumlama ve ortaya çıkan raporun teslimi esnasında psikologlar testin güvenirliğini sağlamak için birbirinden farklı birçok değişkeni hesaba katmak zorundadır. Bunların yanında, psikologlar iki önemli noktaya dikkat eder: testin sunduğu nitel ve nicel bulgular mutlaka dikkatle değerlendirilmelidir.

Nicel bulgular

Testin getirdiği nicel bulguları doğru bir şekilde açıklamak için farklı özellikleri hesaba katmalıyız. Bunlardan biri, birden fazla alt testin olması ve her birinin belirli bir puan vermesidir. Uzmanlar bu farklı puanları bir ölçek oluşturmak için kullanır; kişinin puanı yaş aralığı hesaba katılarak ortalama bulgular ile karşılaştırılır. 

Bu işlem sayesinde alınan puanın çocuğun yaşı için uygun mu, yoksa yaşına göre az ya da fazla mı olduğu tespit edilir.

WISC testi söz konusu olduğunda, ortalama puan 8 ile 11 arasındadır. Sekizin altında bir puan, belli bir alanda zorluklar yaşandığını gösterir. Düşük puanın aksine 11’in üzerinde alınan bir puan ise, çocuğun yeteneklerinin yaş grubu ortalamasından daha yüksek olduğunu gösterir.

Uzmanlar birbirini tamamlayan puanları olan bu testlerden farklı endeksler de çıkarabilirler. Bu endeksler sayesinde bazı özel işlevlerle ilgili bulgular pekiştirilir ve bu durum elde edilen rakamların güçlendirilmesine yardımcı olur.

Elde edilen puanlar 85 ile 115 arasında olduğunda, bahsi geçen yetenekler çocuğun yaş aralığına girer. Testi oluşturan endekslerden bazıları şunlardır:

• Sözlü anlama: Sözlü olarak akıl yürütme ve kendini ifade etme yeteneğini değerlendirir. Buna ek olarak, uzmanlar çocuğunuzun kavram oluşturma becerisini de gözlemleyebilir.
• Görsel-uzamsal işlevler: Mekansal ilişkileri anlama, bir modelden geometrik tasarımlar oluşturma ve bu modele dair ayrıntıları değerlendirebilme becerisi.
• Akıcı akıl yürütme: Kuralları belirlemek ve uygulamak için akıl yürütme yeteneğini ölçer.
• Çalışma belleği: Bu, sözlü ve görsel bilgilere zihinsel bir şekilde katılma ve bunları kullanma becerisidir.
• İşlem hızı: Basit görsel bilgileri etkili ve hızlı bir şekilde anlayabilme, ayırt etme ve sıralama becerisini değerlendirir.

Nitel bulgular

Öte yandan, WISC testinin etkin kullanımı için önemli olan niteliksel faktörler de bulunmaktadır. Bu faktörler aracılığıyla testin verdiği sonuçlar desteklenip daha uygun şekilde kişiselleştirilebilir. Bu faktörlerin tespit edilmesi, test sırasındaki gözlemlere dayanır.

Test veya aktivite gerçekleştirilirken çocuğun tutum ve davranışları gözlemlenir ve kaydedilir. Uzmanlar aşağıdaki faktörleri dikkate alır:

• İş birliği düzeyi.
• Hayal kırıklığına karşı tolerans.
• Zorlukların üstesinden gelme.
• Genel ruhsal durum.
• Sözsüz davranışlar.
• Motor davranışlar.
• Kişisel görünüm.

Değerlendirme sırasında uzmanların diğer faktörleri de hesaba katması önemlidir. Ancak bunun ekstra puanların yardımı olmadan yapılması gerekir.

Bu nedenle çocuğun bilgiyi görsel veya işitsel bir kanal yoluyla daha iyi bir şekilde edinip edinmediğini öğrenmek, öğrenim sürecini geliştirmek için gerçek bir avantajdır.

WISC testinin eğitim alanındaki faydaları

WISC testinin eğitim alanındaki temel hedeflerinden biri, özel eğitim ihtiyacı olan çocuklarda bilişsel becerilerin düzgün bir şekilde oluşturulmasıdır. Bazı çocuklar öğrenme bozuklukları çekebilir, zihinsel engele sahip olabilir veya üstün zekalı olabilir. Bu tür çocukların özel bir eğitim alması gerekir.  

Öte yandan, bu test sayesinde yetkililer bu tür çocukların sahip olabileceği yeteneklere ve öğrenme zorluklarına odaklanarak daha iyi bir eğitim imkanı sunabilir. Bütün bunlar öğretme-öğrenme sürecinin kişiselleştirilmesini kolaylaştırır; öğretmenleri ve psikologları çocuğun öğrenme sürecini motive eder.

Son olarak, WISC testi sayesinde her bir çocuğun gelecekteki akademik performansını da tahmin edebilirsiniz. Çünkü bu test ile çoklu bilişsel işlevler farklı bakış açılarıyla değerlendirilir.

Bu işlevler, öğrenmenin belirli yönlerini geliştirmek için gerekli olan kavramlarla ilgili olabilir. Örneğin okuma-yazma sürecini doğru bir şekilde geliştirmek için iyi bir dil bilgisi temeline ihtiyaç duyulur.

WISC testinin klinik alandaki faydaları

WISC testi, klinik alanda da yaygın olarak kullanılmaktadır. Psikolojik, nörolojik veya psikiyatrik bozuklukların tanısının yanı sıra ilk ana teşhisi koymak için gereken bilgilerin toplanmasına katkı sunar. Bazı bilişsel temelli problemler, hastalıklarla veya ruhsal bozukluklarla bağlantılı olabilir.

Bunlara ek olarak, testin sağladığı sonuçlar sayesinde uzmanlar çocuğun güçlü yönlerini de keşfedebilirler.

Sonuç olarak

Son olarak, iki nedenden dolayı bu testin günümüzde en yaygın kullanılan testlerden biri olduğuna dikkat çekmek istiyoruz:

• WISC testi klinik ortamda uzmanların teşhis koymasına yardımcı olur.
• Klinik olmayan bir ortamda ise, uzmanların bir çocuğun en çok ve en az gelişmiş becerilerini anlamasını sağlar.

WISC testi, farklı bilişsel işlevleri değerlendirerek kapsamlı bilgiler verir. Hatırlatmakta fayda var; bu test bir çocuk üzerinde yapıldığında, ailelerin söz konusu çocuğun bir tür bozukluğu veya hastalığı olduğundan şüphelenmeleri gerekmez.