Sosyal Anlamda Beceriksizsem Ne Yapmalıyım?

Her ne kadar sosyal becerilerin belli bir tanımı olmasa da, günümüzde herkes onlardan bahsediyor.

Sosyal beceriler bize başkalarıyla olan etkileşimlerimizde yardımcı olan ve başkalarından görerek taklit ettiğimiz bir takım becerilerdir. Onlar diğer insanların etrafındaki hareketlerimizi belirler ve bir toplantıda veya tanımadığımız biriyle konuşurken kendimizi nasıl ifade ettiğimizi gösterebilirler.

Sosyal beceriler doğrudan psikolojiyle bağlantılıdır ve bu nedenle terapilerde sıkça bahsi geçmektedir. Ancak ilk adım olarak, sosyal beceriye sahip olup olmadığınıza karar vermeden önce sosyal becerinin ne olduğuna dair bir bilgiye sahip olmakta fayda var. Karamsar olmaya gerek yok!

Sosyal beceriler nelerdir?

Sosyal beceriler on yıllardır psikolojik olarak incelenmiş ve analiz edilmiştir. Aslında, konuyla ilgili yapılan ilk soruşturma 1949 yılına dayanıyor. O yıllarda yapılan çalışmalar ışığında, günümüzde sosyal becerileri şu gruplara ayırabilmekteyiz:

• Birinci grup: Bu grupta dinlemek, konuşma başlatmak ve sürdürmek, şükran duymak, soru sormak, kendinizi ve başkalarını tanıtmak, diyalog kurmak, empati göstermek ve birini övmek gibi en temel becerileri bulabilirsiniz.
• İkinci grup: Bunlar, talimat vermek ve verilen talimatları yerine getirmek,birinden yardım istemek, özür dilemek, bir etkinliğe veya herhangi bir sosyal ortama katılmak, düşüncelerini ifade etmek ve başkalarını ikna etmek gibi gelişmiş sosyal becerilerdir.
• Üçüncü grup: Bu kısımda, nasıl hissettiğimizle ilgili yeteneklerdir. Bu kategoride, kendi duygularınızı tanımak ve ifade etmek, diğer insanların duygularını anlamak, başkalarına sevgi göstermek, başkalarının öfkesine karşı koymak, hata yaptığında onu telafi edebilmek ve korkuları çözmek gibi becerileri bulabilirsiniz.
• Dördüncü grup: Bunlar, izin istemek, yardım etmek, paylaşmak, sevmek, müzakere yapmak, şakalara tepki vermek, haklarınızı savunmak, diğer insanlarla olan ilişkilerde sorun yaratmaktan kaçınmak ve kavgadan kaçınmak gibi kendine hakim olmak ile ilgili becerilerdir.
• Beşinci grup: Son grupta ise şikayetlerin belirlenmesi, tanımlanması ve cevaplanması da dahil olmak üzere, stresle baş etmenize yardımcı olan becerileri bulabilirsiniz; Utanç, başarısızlık ve iftiralar ile başa çıkmak; Birini savunmak; Çelişkili durumları beceri ile yönetebilmek; Zor bir konuşma için hazırlanmak; Ve baskıyla yüzleşebilmek yer almaktadır.
  
  

Empati ve sosyal beceriler

Bir kez daha, çok sık kullanamayabileceğimiz, ancak her zaman deneyimlediğimiz bir kelimeyle karşı karşıyayız. Empati, diğer kişinin ne hissettiğini anlamaya ve kendi görüşlerimiz doğrultusunda duruma göre hareket etme eylemidir. Bazı insanların düşündüklerinin aksine, “başkalarına davranmak istediğiniz şekilde davranmak” anlamına gelmez, çünkü, neyse ki, herkes farklı şeyler ister.

Empati seviyeniz her zaman size ne öğretildiğiyle alakalı değildir. Doğduğunuzda size miras kalan doğuştan gelen bir özellik de değildir. Kadınların ise erkeklerden daha empatik oldukları düşünülüyor, çünkü çocuklarını büyütürken onların küçükken ne istediklerini anlamaları gerekiyor. Dolayısıyla da, kadınların sosyal temas için daha gelişmiş bir duyarlılığa sahip olduğu görülüyor çünkü bu, doğal seleksiyonda görülen önemli faktörlerden biriydi.

Sosyal becerileriniz ne durumda?

Şimdi teoriyi bir kenara bırakalım ve uygulamaya geçelim. Bu işin en karışık olan kısmı, ancak buna değdiğini göreceksiniz. Sosyal açıdan daha becerikli olabilmek için aşağıdaki teknikleri deneyin:

• Ses tonunuza, duruşunuza, bakışlarınıza ve hatta gerekirse muhatapınızın suskunluğuna dahi dikkat edin. Tüm bu bilgilere ulaşıp ulaşmamak sizin elinizdedir, bu yüzden bunları lehinize kullanmayı bilmenin değeri oldukça yüksektir.
• Diğer kişi için motive edici olabilecek şeyleri düşünün. Bir sorunları olursa, sizce o soruna nasıl yaklaşır, onu nasıl çözerler?
• Karşı tarafın kendine düşeni yapmasını sağlayın. “Nasılsın?” diye sorun ve açıkça cevap vermelerine izin verin. Ne söyledikleriyle ilgilendiğinizi gösterin.
• Kendi kendinize sonuçlara atlamayın. “Senin sorunun…” veya “yanılıyorsun” gibi cümleler kullanmaktan kaçının çünkü karşınızdakiler onlara bir ders vermeye çalıştığınızı düşündüklerinden kendilerini iletişime kapatırlar.
• Görüştüğünüz kişilerin kendilerini anlaşılmış hissetmesini sağlamak için sözcük öbeklerini ve cümleleri tekrar söyleyin. “Bence bu durum ruh halini etkiliyor”, “Yorgun hissetmek için geçerli bir sebebin var” gibi.
• Kendinizi başkalarının yerine koyun. Bir dakikalığına kendi dünyanızdan ayrılın ve konuştuğunuz kişi gibi düşünmeye çalışın.

Sosyal becerilerinizi geliştirirseniz yakında ilişkilerinizin geliştiğini fark edeceksiniz. Ne kadar zengin olduklarını takdir etmeye başlayacağınızdan emin olabilirsiniz. Ayrıca yalnızca kişisel sosyal çevrenizde size yardımcı olmakla kalmayacak, aynı zamanda size iş hayatınızda da yardımcı olacaktır!