Marazi Cazibe Nedir Ve Sınırları Nereye Uzanır?
İnsanlar, marazi cazibe terimini, gerçekten ne anlama geldiği hakkında düşünmeden kullanırlar. Çoğu zaman, marazi cazibe ile cinsel ilişki arasında bir bağlantı kurulur. Bu nedenle bu yazıda, bazı kimselerde rahatsızlık uyandıran unsurların diğerlerine çekici gelmesi konusuna değindik.
Bununla birlikte, insanlar, başka türde davranışları da marazi cazibe olarak nitelendirebilir. Bir kişinin bir başkasının özel hayatının ayrıntılarını bilmek istemesi ya da insanların kanlı ya da aşırı şiddet içeren görüntüleri görmekten çok keyif almaları bu konuda verilebilecek örnekler arasında yer alır.
Konuyu bir hastalık olarak ele alan ve aynı terimin kullanıldığı tıbbi bir tanım da mevcuttur. Bunlara “marazi” haller de denir. Bu bağlamda, marazi şeyleri, ruhsal bozuklukları anımsatan şeyler olarak da tanımlayabiliriz. Her zaman olmamakla birlikte, genellikle insanlar bu gibi durumları sapkın davranışlar ile ilişkilendirir. Peki, marazi cazibe aslında tam olarak nedir?
“Marazi cazibe, mantığa karşı bir itaatsizliktir.”
– Plutarch
Marazi cazibe, insani bir gerçeklik
Marazi cazibe en temel dürtülerimizden biridir; yemek yemek, uyumak, sosyalleşmek ve seks yapmak gibi temel ihtiyaçlarımızı da içinde barındıran içgüdüsel bütünlüğümüzün bir parçasıdır.
Toplum tarafından sosyal bağlamda onaylanmayan ya da yasaklı kabul edilen bir şeyi görme, hissetme, duyma, ya da ona dokunma veya onunla etkileşim kurma ihtiyacını marazi cazibe olarak tanımlayabiliriz. Sizi bu gibi şeylerle etkileşime girmeye ve bunlardan zevk almaya iten bir güç söz konusudur. Bu, normların ötesine geçmekten ya da yasakların dünyasına girmekten duyulan zevktir.
Bu konu çok farklı şekillerde karşımıza çıkabilir. Örneğin, pornografi, insanların merakına hitap eder; ama aynı zamanda daha yaygın olan, sıradan cinsel ilişkinin “ötesine” geçmelerine de olanak sağlar. Sıradan olan limitleri aşma ihtimali kendine has bir zevk sunar ve bu da insanların ilgisini çeker. Marazi cazibenin anahtarı, bir zevk kaynağı olarak sınırı aşmaktır.
Marazi cazibenin özellikleri
Marazi cazibenin sözlükteki tanımını, yasaklanmış şeylere yönelik saplantılı bir çekim şeklinde bulabilirsiniz. Bu durum genellikle sağlıksız olmakla ilişkilendirilir. Bununla birlikte, hemen hemen her zaman cinsellikle alakası olan ve zevk veren unsurlarla da bağlantılar mevcuttur. Fakat bu konu, başka bir bakış açısıyla incelenmeye de değer. Bütün marazi dürtüler zararlı değildir; bazen sadece eğlenceli bazense zevk arayışının yeni yollarından bir parçası olarak kabul edilebilirler.
Bireylerde marazi cazibeyi uyandıranlar, gizemli ya da bilinmeyen olma imgesini veren şeylerdir. Bunlar, deneyimlemesi yaygın olmayan ya da bireyi “normal” olandan koparan eylemler anlamına gelir.
Patolojik vakalarda bu durum, aile normları, akıl sağlığı ya da sosyal düzen tarafından yasaklanan nesnelere karşı duyulan çekim anlamına gelir. Bunlar, bir aile üyesine ya da çocuklara karşı duyulan çekim olarak örneklendirilebilir. Bu tip vakalar, kesinlikle, marazi cazibenin sapkınlık parantezi dahilinde incelendiği durumlardır.
Yasaklanan ve arzulanan şeyler
Cinsellikte hayal gücü büyük rol oynar. Cinsel çekim, çoğu zaman, gördüğünüz şeyden daha çok hayal ettiğinizle ilgilidir. Bu noktada, en basit haliyle yüzeyde göremediğiniz şey, bir arzu kaynağına dönüşür.
Kadınların üstü çıplak yaşadıkları kültürler vardır. Onları bu şekilde görmek, aynı toplumdaki bireylerde marazi cazibelere neden olmaz. Bununla birlikte, kadınların her zaman göğüslerini kapattığı bir toplumdan gelen biri için, göğüs görmek oldukça tahrik edici olabilir.
Erotizmin büyük bir kısmı, sunduğunuz şeyden daha çok ima ettiğinizden meydana gelir; ve bir tür sınırı aşmak söz konusu olduğunda çoğu tutku şiddetlenir. Bu aynı zamanda marazi cazibenin de çalışma şeklidir.
Sağlıklı ve sağlıksız marazi cazibe
Marazi cazibe söz konusu olduğunda, durum cinsellik ile benzerlik gösterir. Genel olarak, her iki tarafın da rızasının olduğu durum geçerli kabul edilir. Her ne kadar başkaları bunu “kirli”, “zalim” ya da “tuhaf” olarak betimliyor olsa da, tek şart, ilgili kişilerin söz konusu eylemi tamamen onaylıyor olmalarıdır.
Mario Vargas Llosa, ön yargılara meydan okuyan şeylerin erotik alanda geçerli olanlar olduğunu söyler. Fakat bu durum cinsel hareketi ve buna dahil olan insanları küçümsüyorsa kabul edilemez. Başka bir deyişle: tamamen fiziksel bir etkileşime dönüşmesi ve duygulardan tamamen boşanması hali.
Ve tabi ki, sadece bir tarafın marazi cazibe duyması halinde de aynı durum yaşanır. İşte tam da bu noktada, birey bir cisme, bir vasıta ya da araca indirgenmeye çalışılır. Bu koşulda, söz konusu marazi cazibe sapkın ve hedef aldığı insanlar içinde son derece yıkıcı bir etkiye sahiptir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Edwards, E. D. (2020). Morbid curiosity, popular media, and thanatourism. Australian Journal of Parapsychology, 20(2), 113-138. https://search.informit.org/doi/abs/10.3316/informit.619378616220278
- Harbison Ruedisili, H. R. (2023). Investigating the Psychology of Morbid Curiosity: The Role of Needing to Know. https://digitalcommons.macalester.edu/psychology_honors/54/
- Lozano Ascencio, C. (2015). El sensacionalismo de los riesgos y las catástrofes: un siglo consolidándose en los relatos periodísticos. RIHC: revista internacional de Historia de la Comunicación, 5, 35-51. idUS – El sensacionalismo de los riesgos y las catástrofes : un siglo consolidándose en los relatos periodísticos
- MacCurdy, J. T. (2013). The psychology of emotion: morbid and normal (Vol. 12). Routledge.
- Oosterwijk, S. (2017). Choosing the negative: A behavioral demonstration of morbid curiosity. PloS one, 12(7), e0178399. https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0178399
- Oosterwijk, S., Snoek, L., Tekoppele, J., Engelbert, L. H., & Scholte, H. S. (2020). Choosing to view morbid information involves reward circuitry. Scientific reports, 10(1), 15291. https://www.nature.com/articles/s41598-020-71662-y
- Scrivner, C. (2021). The psychology of morbid curiosity: Development and initial validation of the morbid curiosity scale. Personality and individual differences, 183, 111139. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0191886921005183
- NIH. (s.f.). Definición de morbilidad. Consultada el 31 de enero de 2024. https://www.cancer.gov/espanol/publicaciones/diccionarios/diccionario-cancer/def/morbilidad
- RAE. Morbo. Consultado el 31 de enero de 2024. https://dle.rae.es/morbo
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.