Değişime Direnmek Değişimden Daha Kötüdür
Yazan ve doğrulayan psikolog Gema Sánchez Cuevas
Hayat bu kadar çok değişiklikle dolu olduğu halde neden değişimden bu kadar korkuyoruz? Oysa, değişmeyen tek şey değişimin ta kendisi ve emin olabileceğimiz tek şey bu. Dün olduğumuz kişi bugün biz değiliz ve ne kadar çabalasak da, şu anda yarın olacağımız kişi de değiliz.
Farkına varmasak bile, belirli koşulların birikimi buna neden olacaktır. Bu nedenle değişimden korkmaya bir son vermemiz gerekir. Yeni şeyler karşısında direnç göstermek hayatımızı yaşamanın bir yolu olmamalıdır. Peki, neden işlerin önceden daha iyi olduğunu düşünmeye eğilimliyiz?
Geçmişi idealize etmek alışkanlıklarımızdan biridir. Bu durum, temel olarak, yaşananların olumsuz yönlerini unutmak ve sadece olumlu olanlara odaklanmak zorunda kaldığımız doğal eğilimin bir sonucudur. Bu yüzden genellikle çocukluğumuzu sadece iyi yönleriyle hatırlarız. Ayrıca, endişe ve umutsuzluk dolu bir anda kendimizle yüzleşirsek, o an yaşadıklarımızı, daha kolay zamanlar olduğunu düşündüğümüz geçmişten kesitlerle karşılaştırırız.
Hafızamız sürekli olarak değiştiği için güvenilir değildir. Hatta, anıların deneyimlenen yeni olaylara göre değiştirilebileceği hassas dönemleri vardır. Bu yüzden her şeyi şekerle kaplamaya ve bu şekilde depolamaya devam eder ve başımıza gelen her yeni olayda karşılaştırma yapabileceğimiz modeller olarak kullanırız.
“Değişim konfor bölgesinin sonunda başlar.”
– Roy T. Bennett
Daha önce tartıştığımız şeyi hesaba katarsak, beynimizin iyi ve kötü değişikliklerden korkmamızı sağlayacak şekilde inşa edildiğini düşünmek garip olmaz. Bu, beynin güvende hissetmeyi sevdiği anlamına gelir, böylece herhangi bir değişiklik ya da yeni deneyim, konfor alanını terk etmesine neden olur ve korku hissine yol açar. Bu nedenle beynin değişimden nefret etmesi gayet mantıklı, değil mi?
Öte yandan, değişikliklerle yüzleşebilmek için ürettiğimiz adrenalinin fazla miktarı beyni şaşırtabilir ve bu artışı güvensizlik ya da öfke duygularıyla ilişkilendirebilir. Bununla birlikte, bu kimyasal etkileşimin yeni olaylara karşı hazırlıklı olmamıza ve onlarla baş etmemize yardımcı olduğunu unutmamalıyız. Bu nedenle, bütün değişiklikler, aralarında en çok korktuklarınız bile, kendi içlerinde belirli bir melankoli taşır.
Karşınıza fırsatı çıktığında değişin
Yazar, şair ve filozof Henry David Thoreau çok doğru bir açıklamada bulunmuştur: bir şeyler değişmez, biz değişiriz. Hayatın akışı bizleri etkiler ve bir şekilde dönüştürür. Bunu ne kadar erken kabul edersek, karşılaştığımız değişikliklerle baş etmemize yardımcı olacağı için, o kadar iyi olur. Böylece, geçmişin tozlu koridorlarında ya da geleceğin yanılsamasında sıkışıp kalmayız. Nihayetinde, şimdiki zamanda yaşamaya odaklanırız.Geçen sene olduğumuz insanla biz aynı kişi değiliz. Sevdiğimiz insanlar da aynı değil. Hepimiz sürekli halde değişiyoruz. Başkaları ne kadar değişirse değişsin, ne olursa olsun onları hala takdir ediyor olmamız oldukça şaşırtıcı. Aynı şeyi kendimizle de başarmalıyız.
Değişime direnmek bir zayıflıktır
Ruh sağlığı kişinin gelişme ve koşullara uyum sağlama yeteneğine dayanır. Kendimizi modellere ve ilkel şemalara kelepçeli halde tutmak sadece acı çekmemize neden olur. Bu nedenle, deneyimlerimizden ders almaya ve onlar sayesinde değişmeye direnmemiz gerekir.
Değişimden kaçınmak, korkularımızla yüzleşmek zorunda kalmadığımız konfor alanının sınırları içinde kalmaya duyduğumuz arzunun bir göstergesidir. Değişmek, belirsizliklerle karşı karşıya kalmak demektir ve bunun farkında olmak kendimizi endişeli ve güvensiz hissetmemize neden olur.
Öte yandan, bir kişi değişim karşısında çok isteksizse, kendi problemlerinin sorumluluğunu almayan biri olduğu anlamına gelebilir. Bunun yerine, yaptığı bütün hatalar için başkalarını suçlamayı tercih eder. Bu kesinlikle kendi sorunlarına sahip çıkmaktan çok daha kolay bir yoldur. Bununla birlikte, böyle bir tutum ileriye doğru hareket etmenizi engeller.
“Değişimin sırrı, tüm enerjinizle odaklanmaktır; eski ile savaşmaya değil, yeniyi inşa etmeye.”
– Sokrates
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.