Logo image
Logo image

Çok Odaklı Zeka Nedir?

3 dakika
Çok odaklı zeka teorisi, zihinde gerçekleşen farklı süreçlere bakarak düşüncelerin nasıl oluşturulduğu ile ilgilenir. Amacı, temel olarak, düşüncelerimizi yönetmeyi ve yapıcı hale getirmeyi öğrenmemizdir.
Çok Odaklı Zeka Nedir?
Son Güncelleme: 08 Mayıs, 2020

Çok odaklı zeka, psikiyatrist ve psikoterapist Augusto Cury tarafından ortaya atılmış bir teoridir. Düşünceleri nasıl oluşturduğumuzu ve bunun duygusal refahımız üzerindeki etkisini analiz eder. Varoluşsal bir yaklaşımdır ve amacı esas olarak zihninizi yapıcı bir şekilde nasıl yöneteceğinizi öğrenmektir.

Erişim imkânınız olan bilgileri işleme biçiminiz de dahil olmak üzere düşünme biçiminizin, kendinizi dünyada nasıl konumlandırdığınız üzerinde belirleyici bir etkisi vardır. Tutum ve davranışlarınızın gelişme şekline karar veren şey budur.

Böylece, çok odaklı zekayı doğru kullanırsanız, düşünce üretiminizi doğru bir şekilde yönetmeyi başarabilirsiniz. Sonuç olarak, kendiniz için en olumlu hedeflere odaklanacak, daha yapıcı tutum ve davranışlara sahip olacaksınız.

Some figure

Çok odaklı zekâ

Çok odaklı zekâ, zihninizde var olan psiko-dinamik yapılar arasındaki etkileşimin sonucu olarak tanımlanır. Daha basit terimlerle, beyniniz birçok işlemi gerçekleştirir. Birbirleriyle ilişki kurma biçimleri, çok odaklı zekâ dediğimiz şeyi doğurur.

Çok odaklı zekada dört süreç gerçekleşir:

  • Düşüncenin inşası.
  • Psişik enerjinin dönüşümü.
  • Kendini  eğitme.
  • Bilinçli ve bilinçsiz tarihe dayanarak hafızanın organizasyonu.

Bizim varlığımız, tüm bu süreçleri yöneten ve kontrol eden varlıktır. Başka bir deyişle, hepsi bilinçli olarak yönlendirilebilir. Teori, eleştirel analiz uyguladığımızda bunu başardığımızı öne sürüyor. Bu, gerçekleri farklı açılardan ve farklı bakış açılarıyla görmenizi sağlar. Ayrıca, başımıza gelen her olumsuz şeye bir anlam atamamıza da izin verir.

Teorinin temelleri

Çok odaklı zekâ teorisi, felsefe ve varoluşçu psikolojinin yanı sıra arketipik psikanaliz üzerine kuruludur. Bu, sizi mantıklı düşünmeye yönlendirmeyi hedefleyen bir perspektiftir. Bunu yaparak, gibi bazı düşüncelerin zincirleme reaksiyon gibi nasıl diğer düşüncelerden türetildiğini analiz edebilirsiniz.

Bu sürecin olumlu yönü, zincirin “halkalarından” birini kesip düşünceyi raydan çıkmadan önce durdurabilmeniz ve böylece diğer potansiyel olumsuz düşüncelerin sizi etkilemesini önlemenizdir.

Bu teorinin yapmak istediği, aklımıza gelen tüm rahatsız edici düşünceleri sorgulamak, meydan okumak ve analiz etmektir. Bunlar hem bilinçli hem de bilinçsiz tarafta duygusal geçmişinizin bir sonucu olacaktır. Bu teoriye göre, üzücü düşünceler ve beklenen acıların beynimizde bir tür olumsuz iz bırakması için sadece beş saniye gerekir.

Bir pencere açma

Bu kayıtları serebral kortekste saklıyoruz ve bu da yıkıcı bir amaçla bir tür “pencere” açıyor. İşte bir örnek. Herkesin önünde bir sunum yapmanız gerektiğini ve her şeyin yanlış gideceğini düşündüğünüzü düşünelim. Sonuç olarak, sadece beş saniye içinde bu “pencere” açılacak ve bir dizi olumsuz durumu öngörmeye başlayacağız, bu da karşılığında her türlü yıkıcı duygu yaratacaktır.

Teori, bu senaryoya rasyonel düşünme ile karşı çıkarsanız “pencere” nin açılmasını önleyebileceğinizi söylüyor. Ayrıca, zaman ve pratikle, en başta olumsuz düşüncenin ortaya çıkmasını önlemek için yeterli beceriye sahip olacağınızı da belirtiyor. Tam olarak çok odaklı zekanın amacı budur.

Some figure

Çok odaklı zekanın eğitimi

Augusto Cury çok odaklı zekayı eğitmeyi amaçlayan farklı etkinlikler önerdi. Tüm bu yöntemler, eylemlerinizi motive eden düşüncelerin duraklatılması ve düşüncelerin farkına varılmasını içeriyor. Buna “düşünce yönetimi” denir. Önerilen eylemler:

  • Kısa süreli gevşeme. Gün boyunca birkaç kez zihninizi rahatlatmak için birkaç dakika ayırmanız gerek. Derin nefes almak için birkaç dakikanızı ayırın ve ne yaptığınızın veya ne yapacağınızın anlamını ve mantığını düşünün.
  • Olumlu uyaranları vurgulayın. Bu, öncelikli olarak her gün aldığınız olumlu şeylere odaklanmanız için dikkatinizi eğitmek anlamına gelir.
  • Yapıcı ve yaratıcı faaliyetler. Herhangi bir şekilde okuma, yazma, sanatın herhangi bir türü ile uğraşma veya bitki yetiştirme, çevreye özen gösterme gibi asil eylemler gerçekleştirme. Tüm bunlar zihninizin daha esnek ve yapıcı olmasına yardımcı olur.
  • Doğru bir şekilde dinlenin. Hiçbir koşulda, asla uyku saatlerinizi azaltmamalısınız. Çalışma zamanı ile dinlenme zamanı arasında ayrım yapmak da çok önemlidir. İkincisi kutsaldır.

Düşüncelerinizi kontrol etme

  • Beklenti düşüncelerinizi kontrol edin. Gelecekte olabileceğini düşündüğünüz hayali şeyleri tahmin eden fikirlere karşı dikkatli olun. Geleceğiniz hakkında endişelenmeniz gereken tek şey, kendiniz için hedefler veya projeler belirlemek ve gelecekteki olası senaryoları hayal etmemek. Hayal gücünüz isyan etmeye başladığında durmalısınız.
  • Düşüncelerinizin kalitesinin farkında olun. Zihninizi istila etmeye çalışan eleştirel düşüncelere dikkat edin ve sonra bunları eleştirel olarak analiz edin.

Bütün bunlar düşüncelerimizi eğitmenin ve aynı zamanda yıkıcı duyguları dönüştürmenin bir yoludur. Zamanla, bu teoriye göre, tüm bunlar sizi daha akıllı, sakin, huzurlu ve yapıcı bir hayata ulaştıracaktır.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


Suárez, C. S., & Barrios, L. (2012). El cerebro triuno y la inteligencia ética: matriz fundamental de la inteligencia multifocal. Praxis, 8(1), 147-165.


Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.