Çocuklarda Kıskançlık: Görmezden Gelmenin Sonuçları
tarafından incelendi ve onaylandı. psikolog Sergio De Dios González
Bir zamanlar, evrenin merkezi kendisiymiş gibi hisseden bir çocuk varmış. Ebeveynlerinin dikkatine sadece o sahipmiş. Sonra, bir gün, çocuk küçük bir kardeşi olacağını öğrenmiş. Bu çocuğu hiç de memnun etmemiş. Neyse ki, ebeveynler problemin artmaması için bu çocuklarda kıskançlık durumuna mümkün olan en kısa zamanda dikkat etmeleri gerektiğini hızlı bir şekilde öğrenmişler.
Ne yazık ki, ebeveynler bu probleme yenilmişler ve çocuğun yaşadığı kıskançlık kronik hale gelmiş, hatta bir süre sonrasında artmış bile. Bu nedenle, küçük oğlan çocuğunun kardeşi ile ilişkisi kötüleşmiş. Sonunda, tüm aile bu duruma yenilmiş.
Bu problem size tanıdık geliyor mu? Bu yazımız bu senaryoyu sanki kurgusal bir hikaye imiş gibi sunuyor. Ancak, bu durum çok yaygın ve çok fazla acı ve ıstırap yaşanmasına neden olabilir. Ve, sadece küçük bir erkek kardeşin gelmesi ile de tetiklenmiyor. Aslında, çocuklarda kıskançlık arkasında pek çok neden yatıyor olabilecek bir durum.
O halde, en iyi hareket tarzı nedir? Çocuklarda kıskançlık haklı olan bir şey de, olmayan bir şey de olabilir, ancak orada ve gerçek. Öncelikle, bunun olmasını tamamen engellemek için bazı önleyici tedbirler almanız gerekir. Sonrasında; nedenleri gözlemleyin, semptomları analiz edin ve son olarak, eğer problem sizin kontrolünüzün dışında ise profesyonel yardım alın. Çocuklarda kıskançlık nedir ve neden gerçekleşir, bu konular hakkında daha fazla bilgi edinebilmek için okumaya devam edin.
Çocuklarda Kıskançlık Nedir?
Kıskançlık, sinir bozukluğuna neden olan öznel bir durum olarak tanımlanır. Nedeni; ebeveynler, kardeşler, partnerler, akrabalar ve hatta evcil hayvanlarda olduğu gibi; kişinin sevdikleri tarafından sevilmediği inancıdır. İnsanlar gerçekten bir karşılıklılık eksikliği olduğuna inanmazlar; esas olarak insanların sevgilerinin yoğunluğu ve sıklığındaki değişiklikleri fark ederler.
Buna ek olarak, kıskançlık haklı olmayabilir, ve çocuk eskisi kadar ilgi almaya devam ediyor olabilir, hatta bu ilgi yeni kardeşinin aldığından fazla dahi olabilir. Ancak, acı, onu deneyimleyen insanın zihninde gerçektir. Bu, özel bakım gerektiren bir klinik bozukluktan kaynaklanıyor olabilir.
Bir çocuk, kıskançlık ve kızgınlık duyguları nedeni ile acı çekiyor olabilir. Ancak, bu hala negatif sonuçlara yol açabilecek bilişsel bir çarpıtmadır.
“Sizi kıskanan insanlardan asla nefret etmeyin ancak kıskançlıklarına saygı gösterin, çünkü sizin onlardan iyi olduğunuzu düşünen insan onlardır.”
– Bilinmeyen bir kişi
Kardeş Kıskançlığı
Bu çocuklarda yaygındır ve genelde çevresel ve evrimsel faktörlerden kaynaklanır. Bunlar aynı zamanda genetik de olabilir ve bundan dolayı küçük olan çocukta bir yatkınlık yaratabilir, ve hatta gelecekteki yaşamlarında ciddi sonuçlara yol açabilir.
Bağlanma Aşamasında Kıskançlık
Bu, çocuğun yaşına bağlıdır. Çocuk erken bir yaşta iken, yani iki ila beş yaşları arasındayken yeni bir kardeşin gelmesi durumu özellikle hassas hale getirir. Bunun nedeni, bu durumun çocuğun bağlanma aşamasında gerçekleşmesidir.
Ebeveyn Modeli
Evdeki ortamın yanı sıra bakıcıların eğitim tarzı da çocukların evrimi ve gelişimi ile kıskançlık karşısındaki tepkileri söz konusu olduğunda önemli faktörlerdir.
Çevresel Faktörler
Çocuğun çevresi, kendi deneyimleri, sosyalleşebilme becerisi, toleransı ve olası duygusal eksiklikleri de bu konuda anahtar faktörlerdir.
Çocuklarda Kıskançlık Semptomları
Bu durum temelli de olsa temelsiz de olsa, kıskanç bir çocuk ile uğraştığınızı size söyleyebilecek çeşitli göstergeler bulunmaktadır. Bunların en yaygın olanlarını aşağıda bulabilirsiniz:
- Sebepsiz bir şekilde ortaya çıkan ruh hali değişimleri.
- Aniden ağlama gibi mutsuzluk belirtileri.
- Yatak ıslatma ya da iştah eksikliği gibi yeni davranışların ortaya çıkması durumu.
- Jestlerde ve sözel ifadede değişiklikler.
- Negatif bir tutum, inatçılık ve meydan okuma.
- Kendi hatalarını sistematik bir şekilde inkar etmek ve diğer insanları suçlama eğilimi.
Çocukları Kıskançlıktan Caydırmak İçin Stratejiler
Çocukları kıskançlık duymaktan caydırmaya çalışırken çeşitli yararlı stratejileri düşünmelisiniz. Bundan dolayı, bunların üzerinde çalışırken dikkat etmeniz gereken bazı önemli noktalar şunlardır:
- Kıskançlığın kökenini analiz edin. Sadece tetikleyiciyi biliyorsanız uygun şekilde davranabilirsiniz, bundan dolayı çocuğa ve onun içerisinde bulunduğu duruma aşina olmalısınız.
- Tüm aktörlerin katılımı. Kıskançlığı tanıdıktan sonra belirli bir hareket tarzı belirlemelisiniz ve çocuğun gelişimi için elzem olan herkes buna uyumalıdır.
- Eğer ailenizde birden fazla çocuk varsa onlara ayrıcalıklı muamele yapmaktan kaçının.
- Pozitif pekiştirme. Çocuğun yaptığı doğru şeyleri vurgulayın ve olumsuzlukların üzerinde çok da fazla durmayın.
- Dikkatinizi öfke nöbetleri ve kasıtlı itaatsizlik gibi kıskanç davranışlardan çekin.
- Aile aktivitelerini ve grup oyunlarını güçlendirin.
- Kıskançlık nöbetlerine sakin bir şekilde tepki verin ve negatiflik ve suçlamalardan mümkün olduğu kadar kaçının.
- Her şeyi negatif olarak gördüklerinde onlara ayrıcalıklarını hatırlatın. Örnek olarak, eğer küçük kardeşlerini kıskanıyorlarsa küçük bir kardeşe sahip olmanın oyun arkadaşları olması gibi avantajlarından bahsedin.
Çocukları kıskançlıktan caydırmak önemlidir, çünkü bu kişilerarası ilişkileri de etkileyebilecek olan bir acı kaynağı olabilir.
Eğer durum sizin kontrolünüz dışında bir hale geldiyse profesyonel yardım alın, çünkü bir uzman size en iyi hareket tarzının ne olduğunu söyleyebilecektir.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
Dalloz. D. (2003). Los celos. Madrid: Ediciones Internacionales Universitarias.
Polaino-Lorente. A. (1991). Hijos celosos. Barcelona: Ediciones CEAC.
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.