Bilinçli Dinleme: Cömert Bir Eylem
tarafından incelendi ve onaylandı. psikolog Gema Sánchez Cuevas
Bir kişi bizimle konuşurken, bizden dikkat göstermemizi bekler. Endişelerimizi bir dakikalığına bir kenara bırakıp onun hikayesine odaklanmamızı ister. O anda, karşısındaki bireyden beklentisinin bilinçli dinleme olduğunu söyleyebiliriz. Bu, bilişsel kaynaklarımızı objektif bir şekilde konuşmacıya teslim etmemiz gerektiği anlamına gelir ve neden bazılarının bilinçli dinlemeyi cömert bir eylem olarak kabul ettiğini açıklar.
Hepimiz, “benim durumum farklı, çünkü…”, “bunun yerine şunu yapmalıydın…” ya da “ben de aynı şeyi yaşadım…” gibi ifadelerle konuşmamızı bölen birileriyle konuşmuşuzdur. Hatta bazen karşı tarafın tepkilerinin, konuştuğumuz şeyle hiçbir alakası yoktur.
Ayrıca bakınız: Rahatlatmak Yargılamadan Dinlemek Demektir
Bu olduğunda kötü hissetmek tamamen normaldir. İnsanın sözünün kesilmesi oldukça sinir bozucu olabilir. Bu, çoğumuzun gençlik yılları boyunca deneyimlediği bir şeydir. Genellikle dünyayı bir türlü uyum sağlayamadığımız garip bir yer gibi algılarız.
“Dinlemeyi seviyorum. Dikkatle dinlemekten çok şey öğrendim. Çoğu insan asla dinlemez.”
– Ernest Hemingway
Şimdi, açıklığa kavuşturmamız gereken bir şey var. Bu her iki şekilde de olabilir, yani bunu başkalarına yapan kişi siz de olabilirsiniz. Hatta bu durumun farkında bile olmamanız mümkündür, ancak sizi temin edebiliriz ki başkalarının çok rahatsız olmasına neden olabilirsiniz. Eğer ilişkilerinizi ve iletişim becerilerinizi geliştirmek istiyorsanız, bilinçli dinleme esastır.
Bilinçli dinleme nedir?
Psikolog Inmaculada Domínguez bu konuyu inceledi. Birazdan, bilinçli dinleme kavramını daha iyi açıklamak amacıyla birtakım çalışmalarına odaklanacağız. Adından da anlaşılacağı gibi, bilinçli dinleme, aktif ve gönüllü bir tavır sergilediğimiz bir dinleme tekniğine atıfta bulunur. Bünyesinde saygı, dikkat, sevgi ve empati gibi çeşitli unsurlara yer vardır.
Bu, diğer kişinin konuşmasına izin vermenin yanı sıra, sözünü kesmek yerine söylediklerine dikkat etmeyi gerektirir. Aynı zamanda ilgili sorular sorulmalıdır ki, böylece diğer kişi kendini anlaşılır hissedebilsin. Bilinçli dinleme, konuştuğumuz kişiye yönelik gerçek bir ilgi ve cömertliği temsil eder. Dahası, diğer kişinin bakış açısını takdir edebilmek adına kalbimizi ve zihnimizi ona açmak anlamına gelir.
Kesin olan bir şey var: başkalarıyla ilişki kurma şeklimiz zamanla değişti. Günümüzde, insanlar yaygın olarak çevrelerindekileri dinlemeye zaman ayıramayan, oldukça yoğun hayatlar yaşıyor. Bu da direkt olarak başkalarıyla kurdukları ilişkilerini etkiliyor. Oysa arkamıza yaslanmalı ve bilinçli dinlemenin günlük sosyal etkileşimlerimiz üzerindeki etkisi üzerine derinlemesine düşünmeliyiz.
Bilinçli dinleme eksikliği ilişkileri nasıl etkiliyor?
İnsanlar sosyal varlıklardır, bu da başkalarıyla ilişkiler kurmayı sevdiğimiz anlamına gelir. Duyulmayı ve anlaşılmayı seviyoruz. Birisi, bir başkasının onun söylediklerini umursamadığını hissederse, duyguları otomatik olarak incinir. Hiç kimse ilgisiz insanlarla kendisini çevrelemek istemez.
Ne yazık ki, bu sık sık başımıza gelen ve yeni teknolojilerin yükselişiyle daha da kötüleşen bir durum. Günümüzde, telefon başında o kadar çok vakit harcıyoruz ki, gerçek sohbetlerde karşımıza çıkacak fırsatları bir bir kaçırıyoruz. Öyle ki, arkadaş gruplarının bir araya geldiği ve sohbet etmek yerine herkesin sosyal hesabında vaktini geçirdiği zamanlar var… Peki, o zaman bir araya gelmenin anlamı ne?
İnsanlar artık gerçek hayattan çok internette neler olup bittiğiyle ilgileniyor. Gerçek hayattaki her eylemimizi sosyal medya aracılığıyla başkalarına göstermek bir fenomen halini aldı. En üzücü kısım ise, çevremizdeki insanlar onları duymamızı beklerken çevrimiçi dünyanın bizi tüketiyor olması.
“Saygının en samimi biçimlerinden bir tanesi aslında başkasının söylediğini dinlemektir.”
– Bryant H. McGill
Bilinçli dinleme nasıl gerçekleşir
Hayatınızı ve insanlarla olan ilişkilerinizi geliştirmek ve bir birey olarak olgunlaşmak istiyorsanız, bu tür bir dinleme yeteneği geliştirin, farkı siz de göreceksiniz.
İşte size yardımcı olabilecek bazı şeyler:
- Meditasyon yapmaya başlayın: bu, zihninizi durdurmanın ve etrafınızda neler olup bittiğinin farkına varmanın bir yoludur. Bu şekilde, şimdiki zamana odaklanabilirsiniz. Nefes alıp verme ve gevşeme yoluyla, zihninizdeki kasırgaları durdurup, tek bir şeye konsantre olabileceğinizi fark edeceksiniz.
- Sadece zihninizle değil, vücudunuzla birlikte de dinleyin: diğer kişinin vücut duruşuna dikkat edin. Bununla birlikte, kişisel alanını işgal etmemek adına dikkatli olun. Birisine anlayışınızı ifade etmek söz konusu olduğunda beden dili çok önemlidir.
- Sözünü kesmeyin: herhangi bir soru sormanız gerekiyorsa, bunu yapmak için doğru anı bekleyin.
Ayrıca bakınız: Dinleme Sanatı
Bilinçli dinleme sadece karşınızdaki kişinin söylediği kelimelere dikkat etmekle ilgili değildir. Aynı zamanda onun jestlerine ve yüz ifadelerine özen göstermekle ilgilidir.
Bilinçli dinleme, konuşmacıya ve kendinize karşı bir saygı eylemidir. Bir yandan, bu teknik, başkaları karşısında daha empatik bir birey olmanıza yardımcı olur. Öte yandan, konuşmacıya duyulduğunu ve kabul edildiğini hissettirir.
“Çoğu insanın sizi dinlerken niyeti anlamak değil; yalnızca cevap vermek.”
– Stephen R. Covey
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.