Amitriptilin (Elavil): Nedir ve Ne İçin Kullanılır?

Amitriptilin birçok farklı durumun tedavisi ve önlenmesi için kullanılan bir antidepresan ve ağrı kesicidir. Bu ilaçla ilgili her şeyi öğrenmek için okumaya devam edin!
Amitriptilin (Elavil): Nedir ve Ne İçin Kullanılır?

Son Güncelleme: 12 Aralık, 2019

Amitriptilin bir trisiklik antidepresan ve ağrı kesicidir. İlk keşfi 1960 yılında gerçekleşmiştir ve başka isimleri de olsa da bu ilacı büyük ihtimalle Elavil adı altında görürsünüz. Aynı zamanda etkin ve güvenli oluşu dolayısıyla Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) temel ilaçlar listesinde de yer almaktadır.

Diğer trisiklik antidepresanların aksine amitriptilin seçici serotonin geri alım inhibitörlerine (SSRI’lar) benzer etkilere sahiptir. Bu, bu ilacı türünün en çok kullanan antidepresanlarından biri haline getirmiştir.

İnsanlar ne için amitriptilin kullanır?

Amitriptilin çeşitli durumların tedavisi ve önlenmesi için onaylanmıştır ve önerilmektedir:

  • Yetişkinlerde majör depresif bozukluk tedavisi.
  • Yetişkinlerde fibromiyalji veya postherpetik nevralji gibi hastalıkların sebep olduğu acı gibi nöropatik ağrıların tedavisi.
  • Yetişkinlerde stres kaynaklı kronik baş ağrılarının önlenmesi.
  • Yetişkinlerde migren tedavisi.
  • Altı yaşından büyük çocuklarda enürezis nokturna’nın (yatak ıslatma) tedavisi. Bu, yalnızca başka tedaviler işe yaramadığında bir seçenek haline gelir.

Bu ilaç zaman zaman yeme bozukluklarının ve hatta kronik hıçkırıkların tedavisinde dahi kullanılır.

Koltuğa dayanmış şekilde dinlenen bir kadın.

Çoğu psikiyatrik ilaçta olduğu gibi doktorlar bu ilaca da düşük dozlarla başlamanızı önerir. Zaman geçtikçe toleransınız ve ilaca verdiğiniz klinik tepkiye dayanarak yavaşça dozu arttırabilirsiniz. Eğer ilacı bırakmak istiyorsanız bunu da yavaş yavaş yapmalısınız.

Bu ilaç genellikle günde dört kez ağız yoluyla alınır. Dozları her gün aynı saatte almanız daha iyidir ve kendi spesifik durumunuz için her zaman doktorunuzun önerilerini dinlemelisiniz.

Çalışma Mekanizması

Trisiklik bir antidepresan olarak bu ilacın çalışma mekanizması sinir uçlarınızdaki noradrenalin ve serotonin geri alımını engellemektir.

Amitriptilin ayrıca sodyum, potasyum ve NMDA (N-metil-D-aspartat) için iyon kanallarını da bloklar. Bu, neden nöropatik acıya iyi gelebileceğini ve migrenleri ve stres kaynaklı kronik baş ağrılarını engellemeye yardım edebileceğini de açıklar.

Alfa adrenerjik, müskarinik M1 ve histamin H1 reseptörlerine de güçlü bir şekilde çekilir. Ayrıca, yatıştırıcı etkileri ve asetilkolin bloklama yeteneği diğer trisiklik antidepresanlardan daha yüksektir.

Tam olarak işe yaramaya başlaması iki ila dört hafta sürer. Ancak, yatıştırıcı etkileri hızlı görülür. Ayrıca, negatif yan etkilerini daha ilk dozda yaşamaya başlayabilirsiniz.

Sindirim sisteminiz amitriptilin emilimi konusunda çok iyidir. Bu bir kere gerçekleştiğinde amitriptilin depresyon semptomlarına da yardımcı olabilen aktif bir metabolik madde olan nortriptilin şeklinde metabolize edilir. Ayrıca, noradrenalin geri alımını engellemede de daha iyidir.

Yan Etkileri

Bu ilaç kendisi gibi olan diğer antidepresanlara benzer yan etkileri vardır ancak ek olarak bazı antikolinerjik semptomları da vardır. Dikkat etmeniz gereken temel yan etkilerinden bazıları şunlardır:

  • Uykululuk.
  • Titreme.
  • Mide bulantısı.
  • Baş ağrıları.
  • Letarji.
  • Konuşmada zorluk.
  • Saldırganlık
  • Kalp çarpıntısı.
  • Artan kalp atım hızı.
  • Postural hipotansiyon.
  • Aşırı terleme.
  • Kilo alımı.
  • Bulanık görme.
Baş ağrısı çeken, başını ellerinin arasına almış bir kadın.

Yüksek dozlarda alındığında kalpte aritmi ve ciddi derecede düşük kan basıncı deneyimlemek de yaygındır. Ancak bu bazı kalp problemleri olan hastalarda düşük dozlarla da görülebilir, bu yüzden bu durumlarda doktorlar kullanılmasını önermez. Bu, kalp durgusu, kalp ritmi bozuklukları ve koroner arter hastalığı gibi bozuklukları da içerir.

Ayrıca doktorlar herhangi bir MAOI (monoamin oksidaz inhibitörü) antidepresanı eşliğinde amitriptilin alımını da yasaklamıştır. Bunu yapmak serotonin sendromuna yol açabilir. Diğer birçok ilaç da amitriptilinin emilimine ve düzgün çalışmasına engel olabilir, dolayısıyla bu konuda doktorunuz ile konuştuğunuzdan emin olun.

Diğer herhangi bir ilaçta olduğu gibi bunda da çok dikkatli olmalı ve her zaman doktorunuzun talimatlarını takip etmelisiniz. Her hastanın tepkileri ve tolerans seviyesi farklıdır ve ihtiyacınız olan dozu belirleyecek olan şeyler de bunlardır.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.



Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.