Saat Değişimi Sizi Nasıl Etkiler?
tarafından incelendi ve onaylandı. psikolog Gema Sánchez Cuevas
Yılda iki haftasonu, kuzey yarımkürenin büyük bir kısmı, gündüz saatlerinden daha iyi yararlanmak için saat değişimi uygulamaktadır. Bu aslında eski bir fikirdir. İlk defa 1784 yılında Benjamin Franklin tarafından mum ve kandil tüketimini azaltmak amacıyla önerilmiştir.
Buna rağmen, saat değişimi yasal olarak pek çok batı ülkesinde 1974’e kadar kurulamamıştır. İspanya’da, bu değişiklik 2002 yılında Kraliyet Kararnamesi ile yasal olarak yürürlüğe girmiştir. Prensip olarak her beş yılda bir yenilenmesi gerekiyordu. Ancak İspanya’nın Avrupa Birliği’ne girmesinden bu yana, bu uygulamanın belirsiz bir süreye uzadığı görülüyor.
Her ne kadar bazı uzmanlar saat değişimlerinin etkinliği konusunda tartışsalar da, bu gelenek o kadar derinden kök salmış oldu ki, onu durup dururken yürürlükten kaldıramayız. Bununla birlikte, saat değişiminin bedenlerimizi nasıl etkilediğini gerçekten biliyor muyuz? Bu yazıda size bilimin bu konuda neler söylediğinden bahsedeceğiz.
Saat değişimi vücudunuzu nasıl etkiler?
Uzmanlara göre, vücudunuz saat değişimine iyi uyum sağlamıyor. Bir saat “ileriye” veya “geri” gitme durumunda, sirkadiyen ritminiz bir dizi olumsuz etki üretilebilecek şekilde değişir. Sirkadiyen ritmdeki bu değişiklikler, temel olarak, başka bir zaman dilimine seyahat ederken görülür. Bununla birlikte, saat değişiminin bir zaman dilimi değişimine eşdeğer olduğunu düşünebilirsiniz. Doğuya (bir saat ileri gitme durumunda) veya batıya (bir saat geri gitme durumunda) gerçekleşebilir.
Bilim adamları, diğer faktörlerin de sirkadiyen ritminizi değiştirebileceğini keşfettiler. Örneğin, hafta sonları geç saatlerde uyuduğunuzda veya düzenli bir uyku döngüsünde olmadığınızda gerçekleşebilir. Dolayısıyla, saati bir saat değiştirmenin etkisi algılanabilir olsa bile, bu münferit bir sorun değildir.
Saat değişiminin en önemli sonuçlarından bazıları şöyle olabilir:
- Trafik kazaları olasılığında artış.
- Kalp krizi sayısında artış.
- Daha fazla depresyon vakası.
- Bunların her birine bir göz atalım.
1. Trafik kazaları olasılığında artış
Zaman değişiklikleriyle ilgili en şaşırtıcı çalışmalardan biri 1999’da Stanford Üniversitesindeki John Hopkins tarafından yapıldı. Bu çalışmada, trafik kazası geçirme ihtimalinin saat değişiminden sonra Pazartesi günü %5 oranında arttığı görülmüştür.
Colorado Üniversitesi tarafından finanse edilen bir başka çalışma, sonuçların daha da endişe verici olduğunu buldu. Olasılığın %17 daha fazla arttığını keşfettiler. Saatin kazalarla ilgisi yokmuş gibi görünmesine rağmen, veriler yalan söylemez. Peki neden böyle bir artış var?
Saat değişiminden sonra trafik kazalarında görülen artış, melatonin adlı bir hormon ile açıklanabilir. Bu hormon uyku döngülerinin düzenlenmesinden sorumludur. Sabahları uyanık hissetmenizden sorumlu birincil hormonlardan biridir. Bu nedenle, uyku düzeninizde ani bir değişiklik olduğunda, gün boyunca daha yorgun ve daha az uyanık hissedeceksiniz.
2. Kalp krizi sayısında artış
Benzer şekilde, bir Alabama Üniversitesi araştırması, saat değişiminden 3 gün sonra kalp krizi sayısında bir artış olduğunu öne sürdü. Diğer çalışmalar da felç sayısında küçük bir artış olduğunu göstermektedir.
Bu olayların nedeni nedir? Görünüşe göre, bir saatlik uyku kaybetmek vücudunuzda hasara yol açıyor. Kortizolde bir artış gerçekleşiyor, bağışıklık sistemi olması gerektiği gibi etkili bir şekilde çalışmıyor ve enerji azalması söz konusu oluyor. Bu sorunlar genel nüfus için tehlikeli değildir. Bununla birlikte, önceden bu rahatsızlıklara sahip olan veya maruz kalma riski olan biri söz konusu olduğunda, kalp krizi veya felç için katalizöre dönüşebilir.
3. Daha fazla depresyon vakası
Son olarak, bazı çalışmalar saat değişiminin mevsimsel depresyon ile ilişkili olabileceğini göstermektedir. Bu durum güneş ışığına maruz kalmama ile ilgilidir. Bu fiziksel veya zihinsel sağlığınızı etkileyebilir.
Saat değişimi gerçekleştiğinde, güneşe maruz kaldığınız saat sayısı da değişebilir. Öte yandan, saat değişimi etkileri genellikle yüksek sıcaklıktaki etkilerle karıştırılmaktadır. Ancak şüphesiz, bu değişikliklere alışılması biraz zaman alır.
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.