Paratimi: Tanımı, Belirtileri ve İlişkili Bozukluklar

Paratimi, duygulanım ve bağlam arasındaki uyumsuzluk veya yetersizlik ile karakterize edilen duygusal bir bozukluktur. Ayrıca hastanın duygusal ifadesinin sözel ifadesiyle uyumsuz olduğu durumları veya tezahürleri de kapsar.

Bu makalede, bu bozukluk, özellikleri, örnekleri, diğer afektif bozukluklarla farklılıkları ve daha sık görüldüğü durumlar hakkında biraz bilgi edinebilirsiniz. Ek olarak, duygulanım psikopatolojisinin nelerden oluştuğunu açıklayacağız.

Duygulanım psikopatolojisi

Duygusal psikopatoloji, duygulanım bozukluklarını veya değişikliklerini incelemek ve tanımlamakla ilgilenen çok özel bir psikoloji alanıdır. Başka bir deyişle, duygusal durumlar (duyguların, hislerin ve ruh hallerinin altında yatan deneyimler) açısından anormallikleri tanımlar.

Duygulanım, bir kişinin kendi yolunda deneyimlediği durumlar ve eğilimler dizisi olarak tanımlanabilir. Aslında, bireyin duygusal yaşamını tanımlayan ve sınırlayan tüm bu deneyimleri kapsar. Kişiliği ve davranışı aşar.

Gördüğümüz gibi, bu öznel ve kendine özgü bir doğa olgusudur. Ancak, paratimi neyi anlatır?

Paratimi

Paratimi, bireyin içinde bulunduğu bağlamda (veya durumda) duygusal ifadenin yetersizliği ile karakterize edilen bir duygudurum bozukluğudur. Başka bir deyişle: dışsal olarak sergiledikleri duygusal durum bağlam veya çevre ile uyumsuzdur.

Bireyin yüz ifadesi, sözlü olarak ifade ettiği duyguya karşılık gelmediğinde de paratimiden bahsederiz. Örneğin, birisi size gülümserken çok acı çektiğini söylediğinde.

Bir cenaze töreninde yüksek sesle gülmek veya iyi bir haber aldığında üzüntüden ağlamak paratiminin açıklayıcı bir örneği olabilir. Gerçekten de, paratimiden muzdarip bir kişi, deneyimlerinin içeriğiyle uyuşmayan tepkiler gösterecektir.

Paratiminin yetersizliği

Gördüğümüz gibi paratimide bir yetersizlik vardır. Bu, duygusal ifade (örneğin, ağlama) ve bağlam (örneğin, bir partide) arasında olabilir. Alternatif olarak, duygusal ve jestsel ifadeler (örneğin, gülmek) ile hastanın sözlü olarak ifade ettiği (örneğin, aşırı derecede üzgün olduğunu söylemesi) arasında olabilir.

Ayrıca bu yetersizlik, deneyime eşlik eden duyuşsal bileşenin hem anlamını hem de yoğunluğunu ifade edebilir. Yani, yoğunluk aşırı veya “beklenenden” az olduğunda.

Paratimi hangi bozukluklarla ilişkilidir?

Bir kişinin izolasyonda (yani altta yatan başka bir zihinsel bozukluk olmaksızın) paratimiden muzdarip olabileceği doğru olsa da, bu duygulanım bozukluğu her şeyden önce bazı zihinsel veya tıbbi bozukluklarda görülür. Bunlar aşağıdaki gibidir.

Şizofreni

İsviçreli psikiyatrist Eugen Bleuler (1857 – 1939) paratimiyi şizofreninin temel semptomlarından biri olarak dahil etti.

Bu bozuklukta temel olarak kabul ettiği diğer semptomlar, düşünce çağrışımlarının gevşemesi (tutarsızlık), kişiliğin öznel deneyiminin değişmesi (duyarsızlaşma), otizm ve afektif, entelektüel veya iradenin kararsızlığıydı.

Paratimi, özellikle negatif belirtileri olan şizofreni vakalarında ortaya çıkar. Aslında, Dr. Tomás Rodelgo’ya göre, şizofreni hastalarında paratimi meydana geldiğinde, “aptalca” bir şekilde veya belirli bir çocuksu neşeyle davranabilirler.

Manik-depresif psikoz

Manik depresif psikoz terimi, Emile Kraepelin tarafından oluşturuldu. Psikiyatri (1896) adlı kitabının altıncı baskısına dahil edildi. Bu durum, depresif ve manik belirtilerle ortaya çıkan psikotik atakların ortaya çıktığı psikotik spektrumun bir bozukluğundan oluşur.

Şizofreniden farklı olarak kötüleşen bir seyir izlemez. Nitekim günümüzde bu terimin modası geçmiş ve yerini “bipolar bozukluk” almıştır.

Organik beyin sendromu

Organik beyin sendromunda paratimi ortaya çıkabilir (ve genellikle ortaya çıkar). Bu terim, psikiyatrik olmayan bir hastalık nedeniyle zihinsel işlevin değişmesini ifade eder. En sık görülen nedenleri, herhangi bir maddenin (ilaçların) zehirlenmesi veya aşırı dozunun yanı sıra belirli demanslar ve enfeksiyonlardır.

Depresyon veya mani

Çok daha az yaygın olmasına rağmen, paratimi depresif veya manik bozukluklarda da ortaya çıkabilir. Her iki durumda da birden fazla başka semptom mevcut olacaktır.

Depresyon örneğinde, derin üzüntü, suçluluk, yorgunluk, uykusuzluk (veya aşırı uyku), iştahsızlık veya aşırı iştah gibi paratiminin (çok daha az tipik olan) ötesinde başka ilişkili semptomlar buluruz.

Bununla birlikte, manik bozukluklar durumunda, ilişkili semptomlar dikkat dağınıklığı, uçup giden fikirler, uyku ihtiyacının azalması, laf kalabalığı ve psikomotor ajitasyon vb. içerir.

Diğer afektif bozukluklardan farklılıklar

Paratimiyi diğer afektif bozukluklarla karıştırmamalıyız. İşte karışıklığa neden olma olasılığı en yüksek olanlardan bazıları:

• Duygusal kararsızlık: Bu durumda, duygusal durumda ani değişiklikler olur ve duyguların kontrolü yoktur.
• Duygusal ikircilik: Aynı nesne veya durum hakkında aynı anda zıt duygular yaşanır.
• Duygusal sertlik: Burada, duyguları düzenleme ve bağlama uyarlama yeteneğinin kaybı söz konusudur.
• Neotimi: Bu bozukluk yeni bir duygunun ortaya çıkmasını içerir. Aslında, daha önce hiç yaşanmadığı için tanımak zor.

“Kendi duygularını besle ve onları asla küçümseme.”

-Robert Henri-

Paratimi, ideal olarak multidisipliner bir bakış açısıyla (psikiyatri ve psikoloji dahil) tedavi edilecek bir hastalıktır.

Nedenlerini, onu koruyan faktörleri ve hastanın yaşamı üzerindeki etkisini bilmek, paratimi tedavisinde ve bireyin refahını iyileştirmede kilit unsurlardır. Ayrıca, her zaman olduğu gibi, küresel gerçeklikler ve duygusal değişimin ortaya çıktığı bağlam oluşturulmalıdır.