Negatif Düşünceler Nasıl Pozitif Hale Gelir?

Yazan ve doğrulayan psikolog Gema Sánchez Cuevas

Tarafından yazılmıştır Valeria Sabater

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Zihnimizde negatif düşüncelerin tekrar meydana gelmesi bizim tekrar kara bir deliğin içine girmemize neden olur. Işığı göremeyiz ve kendimizi çaresiz hissetmekten alamayız. Bu yüzden, negatif düşünceleri pozitife dönüştürmek bir ihtiyaç değil, hayatta kalmak için bir araçtır. Bunu yapmayı öğrenmek ve günlük hayatımızda uygulamak endişeli hislerimizi azaltır ve kişisel gelişme yolunda ilerlememizi sağlar.

Duygusal psikoloji alanında uzman olanlar günde üç kez negatif duygulara yer vermenin kabul edilebilir olduğunu söylerler. Günün sonunda, hayata pembe bir camın ardından bakmak, gerçeklerden kaçmak ve korku ve endişelerimizi yenmek demek değildir. Bunu yapabilmenin anahtarı, o düşüncelerin bizi sürüklemesine ve zorlukların üstesinden gelebilme hissini imkansız hale getirmeye hiç olmazsa sık sık izin vermemek ve kişisel seviyemizi ilerletmektir.

Hepimiz böyle bir sorunun kurbanları olmuşuzdur. Bazen bizim “sen buna değmezsin”, “başarısız olacaksın” veya “ne kadar çabalarsan çabala, başarısız olacaksın” gibi düşüncelerimiz olmuştur. Hepimiz insanız ve zaman içinde bir süre zihinlerimizin istemediğimiz yerlerde dolaşması ve bizi sabote etmesi alışılmamış değildir.

Ünlü Kaliforniya Üniversitesi nörogörüntüleme laboratuvarında yapılan bir beyin görüntüleme çalışmasında herkesin, çoğunun negatif olmaya ve moral bozmaya eğilimli, günde yaklaşık 70,000 düşüncenin aklından geçtiğini ortaya çıkarmıştır. Bu düşünceleri aşmak, onları kabullenmek ve onlardan kurtulmak için yapacak sadece bir şey var: şimdi negatif düşünceleri nasıl pozitif hale getirebileceğimize bakalım.

Negatif düşünceleri pozitif hale getirmeyi öğrenin

Negatif duygusal bir durum ürettiği o düşünceleri beslemeye son vermekle biter. Bu hepimizin anlayabildiği ama algılamadığı bir durumdur. Bunun sebebi kendimize gerçekten zaman tanımamamız ya da bu zararlı duygularla doğru bir şekilde mücadele edecek uygun stratejiler kullanmamamızdır.

Örneğin, işten eve geldiğimiz zaman kendimizi çok yorgun, rahatsız ve sıkıntılı hissederiz. Hissettiğimiz bu rahatsız duygulardan dolayı, onların derinliğine inmektense o duyguları görmezden gelmeyi tercih ederiz. Bazıları bu konuda aynı fikirde değildir. Fakat asıl gerçek şu ki; eğer durumu kontrol edemezsek içine düştüğümüz kara delik gitgide büyür.

Günden güne o negatif düşünceler bizim içimizdeki duygusal dengeyi bozmaya devam eder. Huzursuzluk ve yılgınlık sadece negatif ve takıntılı düşüncelerin arttığı zihinsel örneklerin yer bulmasına sebep olur. Eğer kontrol edilmezlerse, depresyon veya endişe bozukluğu gibi daha büyük sorunlar ortaya çıkabilir.

Negatif düşünceleri saptayın ve direnmeden onları kabul edin

2012 yılında, Rhode Island Üniversitesi tarafından Psikoloji ve Yaşlanma adlı dergide yayınlanmış çok ilginç bir çalışma bulunmaktadır. Yazıyı yayınlayanların amacı negatif düşüncelerin farklı yaş gruplarını nasıl etkilediğini bulmaktı. Sonuçlardan çok açık olarak görülmüştür ki; genç veya yaşlı olmamızın bir farkı yoktur, bu psikolojik gerçekler (negatif düşünceler) bizde endişeyi üretir ve hastalıkları tetikler.

Her şeyden önce, negatif düşünceleri pozitif hale getirmenin anahtarı negatif diyalogları nasıl tanımlayacağını bilmektir. Bu çok belirgin olmasına rağmen ilk başlarda bizi şaşırtabilir. Çoğu kez takıntılı, negatif ve sınırlı düşünceleri nasıl desteklediğimizin farkına varamayız.

• Negatif düşünceleri nasıl belirleyeceğimizi bilmeliyiz. Size yardımcı olabilecek en büyük şey gün içerisinde aklınıza gelen her şeyi bir günlük tutarak yazmaktır. Bu sizin kendinizden daha çok haberdar olmanıza ve nasıl hissettiğinizin izini sürmenize yardımcı olur.
• Negatif düşünceleri gizlemeyin ya da bloke etmeyin. Onları nasıllarsa öyle kabul edin. Onları bir defa belirlerseniz, pozitif yöne çevirmek sizin için daha kolay olur.

Karşılaştırın, yalanlayın ve zayıflatın

O negatif düşünceler için yargılama yapılıyor mu? Hiç düşündüğünüz şeyler gerçekleşebilir diye bir kanıtınız var mı? Bunun sadece bir düşünce olduğunu, gerçek olmadığını anlamalısınız. Zihin bizi aldatabilir. Bizi sık sık kirletir ve duyduğumuz endişeyle birlikte coşabilir veya bizim konfor bölgemizde kalabilir.

Düşüncelerinizin izini sürün ve o her bir düşünceyi ispat eden veya aksini iddia eden fikirler için kanıtlar arayın.

Düşünce işlevinizi uygun bir şekilde yeniden düzenleyin

Düşüncelerimizi daha uygun bir şekilde tekrar tarif etmek her zaman negatiflik oranını düşürür. Bunu doğru bir şekilde yapmak ve toy ve gerçek dışı bir pozitifliğe dönüştürmemek önemlidir. Bunun bazı örneklerine bakalım:

• “İşten atılacağım.” Bu zamana dek bunun gerçekleşeceğini kanıtlayacak hiçbir şey olmamıştır. İşimi iyi yapıyorum. Diğer yandan, bu durumun olma ihtimaline karşı hazırlıklı olmalıyım. Beni işten atma ihtimaline karşı bir B planım olmalı. Ama şu an işimi iyi yapmaya odaklanmalıyım.
• “Başkalarının beni önceden olduğu kadar sevdiklerini düşünmüyorum.” Bu düşünceye zorlayan ne gibi kanıtım var? Eğer gerçekten buna inanıyorsam, onlarla ciddi olarak konuşmalıyım. İlişkinin çaba ve kesin bağlılık gerektirdiğini anlamalıyım ve negatif düşünce her şeyi daha kötü hale getirir.
• “Korkuyorum, kötü bir şeyler olacakmış gibi hissediyorum.” Böyle hissetmeme sebep olan şey nedir? Hayatımda yanlış giden bir şeyler mi var? İyi olduğumu ve etrafımdaki herkesin iyi olduğunu aklımdan çıkarmamalıyım. Dikkatimi hoşuma giden bir şeylerle uğraşmaya vermeliyim. Belki yeni bir projeye başlamalıyım veya moralli hissettirecek bir şeyler yapmalıyım.

Bütün negatif duyguları gönderin ve kendinizi pozitif düşünce dünyasına daldırın

Yazımızın başında duygularımızın içinde bulunduğu şartların düşüncelerimizin kalitesinden kaynaklandığından bahsettik. Zihnimizi bu takıntılı, negatif ve ölümcül düşüncelerin etrafında dolanmaktan kurtarmak için en büyük strateji, onların yerine pozitif düşünceleri kucaklamaktır.

Günlük hayatımızda küçük değişiklikler yapmak çoğunlukla verimli değişimlere sebep olur. Kendinize biraz zaman ayırmaktan korkmayın. Bu kesinlikle sizin daha rahatlamış hissetmenizi sağlayacaktır. Farkındalık, sanatsal terapiler veya yeni insanlarla tanışmak gibi faydalı uygulamalar çok zengin fırsatlar sunar.

Zihin negatif ya da yıkıcı olabilir. Bu durum meydana geldiğinde, pencereyi açıp içeriye oksijen girmesini sağlayıp rahatlamak ve her şeye farklı açıdan bakmak yapılacak en iyi şeylerden biridir. Onların bizi kontrol etmesine izin vermek yerine düşüncelerimizi kontrol altında tutmayı öğrenmeliyiz.