Benlik Saygınızı Artırmanın Beş Basit Yolu
Yazan ve doğrulayan Psikolog ve gazeteci Sara Clemente
Benlik saygınızı artırmak her zaman iyi bir fikirdir. Aslına bakarsanız, yaşam yolculuğunuzda, benliğinizi güçlendirmeye devam etmek zorundasınız. Hatta, başkalarıyla ve hepsinden önemlisi kendinizle çok daha iyi ilişki kurabileceğiniz güçlü, güvenli ve odaklanmış bir kimlik ve öz değer oluşturmaktır.
Psikiyatrist Luis Rojas Marcos, La Autoestima (Benlik Saygısı) adlı kitabında, bu boyutun size her gün eşlik eden hoş takdir veya hoşnutsuzluk ve reddedilme duygularından oluştuğunu açıklar. Neredeyse üzerinize giydiğiniz bir kostüm gibi, rahat hareket etmenizi ya kolaylaştırıyor ya da zorlaştırıyor. Aslında günlük yaşamınızda geliştirdiğiniz hemen her aktiviteye ve sürece aracılık eder.
Sizi ağırlaştıran ve giderek mutsuzluğa sürükleyen ağır bir dalgıç kıyafeti giymeyi tercih edebilirsiniz. Ya da sağlıklı, güvenli ve daha yetkin bir geleceği şekillendirmek için katmanları, zırhları, korkuları ve kararsızlığı ortadan kaldırabilirsiniz. Kendinizi sevmekten ve kendinize saygı duymaktan vazgeçmekten daha yıkıcı bir şey olmadığını asla unutmayın.
Varlığınızın her bir parçasını takdir edin ve daha iyi bir yaşam kalitesinin keyfini çıkarın. Nasıl yapılacağına bir göz atalım.
“Sen kendin, tüm evrendeki herkes kadar kendi sevgini ve şefkatini hak ediyorsun.”
-Buda-
1. Başarılarınızı hatırlayarak özgüveninizi artırın
Hayatınızın yalnızca olumsuz yönlerine odaklanma konusunda neredeyse takıntılı bir eğiliminiz olması normaldir. Kendinizi kötü hissettiğinizde muhtemelen bunu yaparsınız. Gerçekten de bu zamanlarda başarısızlıklarınıza, hatalarınıza ve hayal kırıklıklarınıza daha fazla önem veriyorsunuzdur.
Ancak, başardıklarınız hakkında olumlu düşünmek daha iyidir. Kendinize saygılı davranmayı öğrenmek de sağlıklıdır. Bu, kendiniz hakkında olumlu değerlendirmeler ürettiğiniz anlamına gelir.
Texas Üniversitesi’nden (ABD) Kristin Neff, kendinize daha fazla nezaket ve şefkatle davranırsanız, benlik saygınızı daha sağlıklı bir şekilde artırabileceğinizi iddia ettiği bir araştırma yaptı.
Tüm iyi niteliklerinizi düşünün ve size ne kadar küçük görünseler de, hayatınızda elde ettiğiniz başarıları hatırlayın. Bu iyi düşünceleri aklınızda tutmak, kendinize değer vermenize ve özgüveninizi yükseltmenize yardımcı olacaktır.
2. Kendinizi başkalarıyla kıyaslamayın
Her insanın kendi nitelikleri vardır ve elbette siz de bir istisna değilsiniz. Sahip olmak istediğiniz ve başkalarında hayran olduğunuz özellikler hakkında endişelenmeyi bırakın. Kendinize ve her şeyden önce insan potansiyelinize odaklanın. Harika erdemleriniz var ve her gün aynada gördüğünüz kişi bundan daha mükemmel olamazdı.
Benlik saygınızı arttırmak için sağlığınız, kişiliğiniz, sizi seven insanlar ve sahip olduğunuz zihinsel melekeler gibi değer yönleri sizi zeki bir insan yapar. İşinizin size sunduğu iyi fırsatları ve başkalarına ne kattığınızı hatırlayın. Muhtemelen bugün sahip olduğunuz her şeye imrenecek olan ve belki de yeterince değer vermediğiniz birçok kişi vardır.
3. Özgüven eksikliğinizin kökenini bulun
Belki de düşük özgüveniniz, karmaşık bir çocukluk geçirmiş olmanızdan kaynaklanmaktadır. Belki de herkesin diğer çocukları övdüğünü hissettiniz, ancak hiç kimse sizin başarılarınıza dikkat etmedi. Okulda size takılan lakap kendinizi diğerlerinden daha değersiz hissetmenize mi neden oldu? Yaşıtınız diğer çocuklara kıyasla çok uzun veya çok kısa mıydınız?
Olumsuz duygularınızın derinine inmeniz gerekiyor. Herkesin kişiliğinin sevmediği bir yönü vardır. Yine de bu, yalnızca ona odaklanmanız gerektiği anlamına gelmez, çünkü bu yalnızca kendinizi kötü hissetmenize neden olur.
Bunun yerine, bu düşüncelerin şu anda hissettiklerinizle nasıl ilişkili olduğunu analiz etmeye çalışın. Düşüncelerinizi doğru bir şekilde analiz etmek, benlik saygınızı artırmanıza yardımcı olacaktır.
4. Kendinize hak ettiğiniz değeri verin
Benlik saygısı, kendinizi nasıl algıladığınızla ilgilidir. Bir aynanın karşısında kendinize bakın ve gördüğünüz nitelikleri listeleyin. Kendinizde olumlu özellikler tespit edemiyorsanız, bu, özgüveninizin muhtemelen dibe vurduğunun bir göstergesidir.
Bazen kusurlarınızı yazmak yardımcı olur. Ardından, bunları tek tek okuyarak, bunların gerçekten hata ve değişmesi gereken şeyler olup olmadığını anlayabilirsiniz. Hatta bazı durumlarda kendinizde olumsuz olarak gördüğünüz şeylerin çevrenizdekiler tarafından bir erdem olarak algılandığını bile keşfedebilirsiniz.
Her zaman son sözü söyleyenin siz olduğunuzu hatırlayın. Aslında, kişiliğinizin bir yönünün sizi mutlu edip etmediğini yalnızca siz bilebilirsiniz. Bu analizi yaparken, her iki tutum da eşit derecede zararlı olduğundan, haklı çıkarmanın veya acımasız eleştirinin uç noktalarına düşmekten kaçının. Zor olsa da, kendinize karşı objektif ve adil olmaya çalışın.
5. Geçmişe takılıp kalmayın, size ivme kazandırmasına izin verin
Geçmişinizde sizi utandıran bir şey varsa, bırakın gitsin. Herkes hata yapar. Bunu zaten düşündüyseniz ve etkilenen taraf sizi affettiyse, başarısız biri olduğunuzu düşünerek özgüveninize eziyet etmekte ısrar etmeyin. Soruna parmak basmakta ısrar ederseniz, sadece kendinizi hafife almış olursunuz.
Geçmiş, bugüne ve geleceğe doğru yolunuzu görebilmeniz için zaman zaman bakmanız gereken bir dikiz aynasından başka bir şey değildir. Benlik saygınızı artırmak için gerçekten önemli olan şeye odaklanmalısınız: şimdi ve burada.
Son olarak, benlik saygısının her gün egzersiz yapması gereken bir kas gibi olduğunu unutmayın. Herhangi bir zamanda, egzersiz yapamayacağınızı hissederseniz ve kendinizi baskı altında ve rahatsız hissederseniz, uzman bir profesyonele danışmaktan çekinmemelisiniz.
Benlik saygısı eksikliğinizi tespit etmenize ve bunun üzerinde çalışmanıza yardımcı olabilirler. Aslında, genellikle dışarıdan ve tarafsız birinin günlük yaşamınızda neleri doğru ve yanlış yapıyor olabileceğinizi ve içsel refahınızı nasıl artırabileceğinizi söylemesi gerekir. Sağlıklı bir uygulamadır.
Bir makine olmadığınızı ve muhtemelen yaşamınız boyunca zayıf noktalarınıza daha fazla odaklandığınız ve yenilmez olduğunuza inandığınız diğer dönemlerin olacağını unutmayın. Birinin sizi dünyaya geri getirmesi ve en savunmasız olduğunuz anlarda bir denge noktasına geri dönmeniz gerektiğini anlamanızı sağlaması güzel.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Rojas Marcos, Luis (2007) La autoestima, vivir mejor. Madrid: Booket
- Neff, K. D. (2011). Self-compassion, self-esteem, and well-being. Social and Personality Psychology Compass, 5(1), 1–12. https://doi.org/10.1111/j.1751-9004.2010.00330.x
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.