Sporcu Olmasanız Bile Spor Psikolojisi Önemli
tarafından incelendi ve onaylandı. psikolog Sergio De Dios González
Spor yapmak hem fiziksel hem de zihinsel efor gerektirir. Çocukların sağlıklı şekilde büyümesini sağlarken yetişkinlerin de bedenen ve zihnen şekillenmesine yardımcı olur. Ancak spor yapmak için gereken motivasyonu bulmak kolay değil. İşte spor psikolojisi burada devreye giriyor.
“Her şeye limit koyamazsın, ne kadar çok hayal edersen o kadar çok başarırsın.” sözünü anlamak için Michael Phelps gibi Olimpiyat madalyalı bir sporcu olmanız gerek yok.
Spor yapmak eğlenceli bir aktivite olduğundan ister zevk için yapın ister gerekli olduğu için, spor tüm yaşamınız için önemlidir.
“Zıplamak zorundaysan zıpla.”
– Fablehaven, Vol.3
Neden spor psikolojisini bilmek gerekiyor?
Spor psikolojisi profesyonel spor için daha önemli görünse de bu bahsedeceklerimiz hayatın her alanında uygulanabilir türden. Spor yapmasanız bile birazdan bunların ne kadar faydalı olduğunu daha iyi anlayacaksınız.
Ama öncelikle içe yönelik ve dışa yönelik motivasyonun ayrımını yapmak gerekiyor. Daha sonra bu kavramları daha iyi uygulayabiliriz.
İçe yönelik motivasyon
Sánchez-Oliva et al’ a göre (2010, University of Extremadura) içe yönelik motivasyon kişinin bir eylem için içinden gelen isteği ve girişimi olarak adlandırılabilir. Başka bir deyişle sporu, spor yapmanın vereceği haz için yaparsınız.
“Training Children in Soccer” da (2000, Paidotribo), Sans ve Frattarola’ya göre içe yönelik veya içsel motivasyon performansı geliştirmek için oldukça yararlıdır. Motivasyon içimizden geldiğinde, bu bir hedefe ulaşma ihtiyacına karşılık gelir.
Mantıken insan içe yönelik motivasyonu geliştirmek için gereken bilgiyi bilme ihtiyacı duyar. Bu motivasyonu harekete geçiren nedir? İlgi alanları nelerdir? Böylece özel ihtiyaçlarına karşılık verebilirsiniz.
Dıştan gelen motivasyon
Şimdi dıştan gelen motivasyonu Sánchez-Oliva et al’ a geri dönelim.
Bu tür motivasyon, kişi kişisel gelişime katkıda bulunmak istediği zaman ortaya çıkar. Ayrıca eylemi yapmanın nedeni örneğin suçluluk duygusunu engellemek gibi harici bir ödül elde etmektir.
Örneğin bazı insanlar başkalarından etkilenerek spor yapmaya başlar. Performans, davranış ve motivasyon oyuncular ve koçlar arasında çok çeşitlilik gösterir.
Bütün bu faktörler atletik becerileri geliştirmek açısından büyük önem taşır. Bu tam olarak Cruc Feliu’nun Psychological Advice to Coaches: Experience in Children’s Basketball’da (1994) açıkladığı şey.
Bahsettiğimiz bu motivasyon kişiye dışardan gelir veya başkaları tarafından aşılanır. Bunlar arkadaşlar, aile üyeleri, takım arkadaşları veya koçlar olabilir.
Spor psikolojisini günlük hayatta kullanmak için 10 neden
Psikolog ve kişisel antrenör Jonathan Garcia- Allen günlük hayatta neden spor psikolojisini kullanmanız gerektiğine dair 10 neden sunuyor. Gelin bu nedenlere ve faydalarına birlikte göz atalım.
İdeal zihin sağlığı
Spor psikolojisi her zaman ideal zihinsel sağlığınızı korumayı sağlar. Ayrıca spor yaparken şekillenmenin yanı sıra zihinsel açıdan özellikle de yarış söz konusuysa hazır olmanız gerekir. Buna psikolojide optimal düzeyde işlevsellik adı verilir.
Güçlendirme
Pozitif yönde güçlendirme özsaygıyı artırır. Bu aynı zamanda psikolojik teknik ve becerileri öğrenmenin en temel ilkesidir.
Hedefler
Spor psikolojisini hedeflerinize ulaşmak için kullanabilirsiniz. Doğru planlama ve gerçekçi hedeflerle olmak istediğiniz yere ulaşmak daha kolay olacaktır. Bu da özgüveninizi ve özsaygınızı artıracaktır.
Grup uyumu
Grup uyumuna sahip olmak grup ya da takım sporlarında büyük avantaj sağlar çünkü birlikte çalışmayı kolaylaştırır. Takım birlik içindeyse işler kolaylaşır. Atletik performansı artırır ve içerde çıkabilecek sorunları azaltır.
Öz-eğitim
Öz- eğitim motivasyonu artırarak becerileri geliştirir. Garcia-Allen’a göre kötü alışkanlıklardan kurtulmaya da yardımcı olur. Aynı zamanda dikkat artırmaya, hedefe odaklanmaya, performans artırmaya ve egzersizin neden olduğu aşırı yorgunluğu azaltmaya yardımcı olur.
Görselleştirme
Spor psikolojisini hayatınıza dahil etmenizi gerektirecek bir diğer önemli neden ise görselleştirmedir. Zihinde canlandırmak endişelerinizi azaltarak daha iyi hissetmenizi sağlar.
Stres yönetimi
Spor yapmak stresi kontrol etmenin en iyi yollarından biridir. Gerçek rekabet ortamı stres yaratırken genelde aktif bir yaşam tarzına sahip olmak daha sağlıklı bir hayat sürmeye yardımcı olur.
Yapmanız gerekenleri daha etkili şekilde tamamlamanızı ve stresten arınmanızı sağlar. Karmaşık durumlara daha iyi tepkiler vermeyi ve hayatın her alanında hedeflerinize ulaşmayı kolaylaştırır.
Dikkat artırır
Spor psikolojisi dikkat ve performans artırmak için mükemmel bir yoldur. Tek ihtiyacınız olan doğru duygusal düzenleme, güçlü konsantrasyon ve optimal düzeyde öğrenmedir. Böylece spor yapmanın zorlu yönleriyle kolayca başa çıkabilirsiniz.
Daha üretken duygular
Fiziksel aktivite aynı zamanda duyguların daha üretken olmasını sağlar. Bu nedenle zihinsel durumunuz yarışlardaki performansınız üzerinde etkilidir.
Bu nedenle elinizden gelenin en iyisi yapabilmeniz için duygularınız önemlidir. Bunun için öfkeden, hayal kırklığından ve korkudan uzak durun. Bu olumsuz duygular yerine spor yaparken daha olumlu olmaya gayret edin.
İyileşme desteği
Spor psikolojisi iyileşme sürecindeki sakat atletler için önemlidir. Atletler için sakatlığı ve yedekte kalmayı kabul etmek önem taşır. Bu bağlamda profesyoneller birçok motivasyon verici çalışma yapar. Sonuç ise hem zihinsel hem de fiziksel açıdan daha iyi bir iyileşme sürecidir.
“Her zaman pozitif düşünürüm ve bence bu zor zamanlarda ayakta kalmamı sağlayan en önemli şey.”
– Roger Federer
Spor psikolojisi çalışmak
Unutmayın ki spor psikolojisini günlük hayata adapte etmek için çaba göstermeli ve çalışmalısınız. Eğer elinizden gelenin en iyisini ortaya koymak istiyorsanız ister profesyonel ister amatör olun, bu yöntem işe yarayacaktır. Atletik hedeflerinizi elde etmek için de doğru fiziksel hazırlığın gerekli olduğunu unutmayın.
Fiziksel beceri önemli fakat duygusal, stratejik, teknik ve psikolojik destek olmadığı sürece bir işe yaramaz.
Doğru amaca odaklanmış bir zihin atletik hedefler açısından önemlidir ki bu da spor psikolojisinin ne kadar etkili olduğunu ortaya koyuyor.
“Kendinize güveniniz yoksa kaybet için daima bir bahane bulursunuz.”
– Carl Lewis
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.