Çaresizlik Duygusu İlerleyen Yaşla Birlikte Kayboluyor

tarafından incelendi ve onaylandı. psikolog Gema Sánchez Cuevas

Tarafından yazılmıştır Sonia Budner

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Geçen zaman, herkesin üzerinde derin bir iz bırakır. Her geçen sene bir yaş daha yaşlanmak, bir bakıma insanları üzüyor gibi görünüyor. Son zamanlarda yapılan bir araştırma, kişiliğin dört boyutunun zaman içinde nasıl geliştiğini ve birçok insan için işlerin gerçekten nasıl geliştiğini analiz ediyor. Şaşırtıcı bir şekilde, araştırmacılar, çaresizlik duygusu denilen durumun ilerleyen yaşla birlikte yavaş yavaş azalmaya başladığına daha sık bir biçimde rastlamışlar.

Araştırmacıların odaklandığı kişiliğin dört boyutu üretkenlik, durgunluk, ego bütünlüğü ve çaresizlik duygusu. Bunlar Erik Erikson’ın kişilik teorisinde açıkladığı boyutlar arasındalar ve bu teoride ortaya koyduğu sekiz psikososyal aşamadan ikisinin aşırı uçlarına atıfta bulunuyorlar. Söz konusu iki psikososyal durum da yaşamın son aşamalarına karşılık geliyor.

Kendi kişisel gelişiminiz için karşılaşmamız gereken bir dizi çatışma, yaşamın her aşamasını karakterize ediyor. 40 ve 60 yaşları arasında, durgunluk ve üretkenlik arasında çatışma meydana geliyor. Diğer taraftan, ego bütünlüğü ve çaresizlik duygusu ise 60 yaş ve üstü döneme karşılık geliyor.

Bugünkü yazımızda, yukarıda bahsettiğimiz her bir kişilik boyutunun özelliklerine teker teker göz atacağız. Ayrıca, Journal of Research in Personality dergisinde yayınlanan ve psikolog Nicky J. Newton ve Elisabeth A. Vanderwater tarafından yönetilen bir grup araştırmacının yürüttüğü bu muhteşem çalışmanın sonuçlarını da inceleyeceğiz.

Üretkenlik ve durgunluk

Üretkenlik, sağlıklı bir gelecek inşa etme eylemlerine aktif katılım derecesi ile ilgili kişilik boyutudur. Bu boyut anlayış sahibi olmayı ve başkalarını da göz önünde bulundurma güdüsünü geliştirir. Sorunun kökenine ulaşmak ve zamanla kazandığımız bilgelikten faydalanmak adına yüzeyselliğin ötesinde bir bakış açısına sahip olmamıza olanak veren şey de bu.

Durgunluk, diğer taraftan, bu üretken yeteneklerin veya kişisel gelişimin eksikliğini ortaya koyar. Hayal kırıklığı ve belirsizlik durumlarında düşük bir toleransa sahip olma davranışı ile karakterizedir. Yani, eğer durgun bir insansanız, karmaşık analizler gerektiren sorunlarla başa çıkmakta pek iyi değilsiniz demektir.

Ego bütünlüğü ve çaresizlik duygusu

Ego bütünlüğü, zor durumlardan geri dönme yeteneği olarak tarif edilebilir. Başka bir deyişle, psikolojik sağlamlık anlamına da geliyor. Ego bütünlüğü, iyi bir öz-denetimin temeli olan kişinin yaşamından memnun olma duygusuyla karakterizedir.

Öte yandan umutsuzluk veya çaresizlik, ego bütünlüğü eksikliğiyle ilgilidir. Bu, hayatınızın hiçbir anlamının olmadığı hissini yaratan bir biçimde umudunu kaybetme durumuyla ilişkili. Umutsuzluk veya çaresizlik duygusu, sizi başkalarına ve anlamadığınız durumlara karşı düşmanca bir tavır içerisine koyacaktır.

Çalışma

Çalışmaya 43-72 yaş arası 166 kadın katıldı ve çalışma, 28 yıllık süre içerisinde (1986-2014) dört aşamada gerçekleşti. Bu süre zarfında, araştırmacılar, yukarıda bahsettiğimiz dört kişilik boyutunu analiz etti.

Veriler, 43-70 yaşları arasında üretkenlik ve ego bütünlüğünde tutarlı bir artış olduğunu gösteriyordu. Bununla birlikte, durgunluk 60 yaşında en yüksek seviyeye ulaştı ve sonraki dönemde düşmeye başladı.

Son olarak, çaresizlik duygusu, zirveye ulaşan ilk boyuttu. Çalışmaya göre, çaresizlik duygusu, en yüksek seviyeye 50 yaş civarında ortaya çıkıyor, ancak daha sonra, yani, 60-70 yaşları arasında büyük ölçüde düşüyor.

Çaresizlik duygusu

Araştırma, umutsuzluğun yaşla birlikte ortadan kalktığını, pozitif duyguların daha çok güç kazandığını ortaya koydu. Katılımcıların yaşamlarının son aşamasında, artan ego bütünlüğünün bir sonucu olarak, çaresizlik duygusu da ortadan kayboldu.

Durgunluk da belirgin bir şekilde düşerken, verimlilik ve bütünlük zaman içinde sabit kaldı veya yükseldi. Araştırmacılar, durgunluktaki bu azalmanın aynı zamanda ego bütünlüğü tarafından üretilen yeni bir kişisel gelişim duygusu ile ilgili olduğuna inanıyorlar.

Sonuç olarak, bu sonuçlar oldukça umut verici olarak değerlendirilebilir. Çatışmalara bulunacak iyi çözümler, hayatın daha sonraki aşamalarında çaresizlik duygusunda önemli azalmalar ve pozitif kişilik boyutlarında önemli yükselişler yaratabilir gibi görünüyor. Bu yüzden, orta yaşları, coşku ve açık bir zihinle karşılamak daha akıllıca olacaktır. Bu araştırma sonuçları gerçekten doğruyu yansıtıyorsa, ilerleyen yaşlarınızda daha aktif ve psikolojik açıdan sağlam olacaksınız.