Bilgilendirme Ne Demek Biliyor Musunuz?

4 dakika

Yazan ve doğrulayan psikolog Gema Sánchez Cuevas

Tarafından yazılmıştır Francisco Pérez

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Psikolojik bilgilendirme, travmatik bir olayı takip eden ilk günlerde gerçekleştirilen hızlı bir ilk müdahaledir. Bu olay doğal bir felaket (deprem, sel, vb.), bir araba kazası vb. olabilir.

Bir bilgilendirmede, bir olayı benzer şekilde deneyimleyen bir grup meslektaş ya da insan bir araya gelir. Burada amaç, benzer koşullar altında aynı duruma maruz kalan insanlar arasında grup içi destek sağlamaktır.

Amaç, grup üyelerinin duygularını, düşüncelerini ve tepkilerini güvenli bir alanda ifade edebilecekleri bir ortam yaratmaktır. Bu şekilde, gelecekte ortaya çıkabilecek muhtemel ruhsal bozuklukları önlemeye yardımcı olur.

Buna ek olarak, bu insanlar travmatik bir olaydan sonra ortaya çıkan duygusal yükten kurtulmak amacıyla bir araya gelirler. Bu toplantılara bir psikolog öncülük eder ve grup üyeleri, olay sırasında neler yaşadıklarını anlatırlar.

Psikologlar, bilgilendirmeyi, insanların travmatik olaylarla başa çıkabilmelerine yardımcı bir teknik olarak tasarlamıştır. Acil uzmanları bu tekniği psikolojik semptomların şiddetlenmesine engel olabilmesi nedeniyle büyük bir yardımcı olarak görüyorlar.

Profesyoneller de acı çeker

Acil uzmanları da insanlardır. Onlar da acı çeker ve bazen yardıma ihtiyaç duyarlar. Genellikle unutulanlar onlardır. Bu profesyoneller işleri yüzünden psikolojik hasarlardan muzdarip olma riski taşırlar. Bu nedenle, travmatik bir olay sonrasında acil yardım almaları özellikle çok önemlidir.

Genellikle yaş, eğitim, beceri ya da deneyimlerinin ne olduğu fark etmeksizin belirli görevlere tayin edildiler. Bu da akut stres semptomlarının ortaya çıkmasına neden olabilir. Diğer zamanlarda ise aynı profesyonel, boyundan büyük işlere kalkıştığının farkında bile değildir.

Bir felaket sırasında yapılan müdahale, sabit ya da öngörülebilir bir programa uymaz. Sürekli olarak değişen acil durum koşulları, profesyonelin çeşitli ve kaçınılmaz hallerle baş edebilmesini gerektirir.

Profesyoneller işlerini yapabilmek için çok sayıda kaynağa ihtiyaç duyar. Acil durumlarda her zaman işin kitabına uymaları mümkün olmayabilir. Profesyonel, her olayın benzersiz özelliklerinin üzerine eğilmeli ve bunlara göre hareket etmelidir.

Bir acil durum profesyonelinin deneyimlediği semptomlar

Bir acil durum profesyoneli bir felaket sonrasında çok sayıda semptom deneyimleyebilir. Fizyolojik olarak, baskı altında çalışan profesyonel yorgunluk, mide bulantısı, titreme ve nefes darlığından muzdarip olabilir.

Bilişsel düzeyde kesinlikle uyanık ve tetikte olacaklar. Bununla birlikte, olumsuz düşüncelere sahip olabilir ve bunların önüne nasıl geçeceklerini bilmeyebilirler. Zihinsel tepkileri, korku, kaygı, sinirlilik ve hatta duygusal şoktan oluşan bir kombinasyon olacaktır.

Motor seviyede, bir profesyonel, dinlenmekte zorluk çekme, hızlı konuşma ve normal konuşma sırasında bağırma gibi belirtiler gösterebilir. Bu semptomların kötüleşmesini önlemek adına psikologlar bilgilendirme tekniğini kullanır. Bu yüzden olağanüstü bir araçtır.

Kendi stresinizi tanımak ve bu konuda harekete geçmek neden önemlidir?

Stresin acil durum uzmanları üzerindeki etkileri gerçekten zararlı olabilir. Bu etkilerin bazılarına bir göz atalım:

İş yerinde:

Bozulmuş iş kalitesi.
Artan devamsızlık.
Daha az katılım.
Meslektaşlarla daha fazla çatışma (hem üstler hem de astlar ile).

Evde:

Partner ve diğer akrabalarla çatışmalar.
Olumsuz yorumlar ve sevdiklerinizin duymaya hazır olmadığı hikayeler anlatmak
İzolasyon.

Bilgilendirme sürecine nasıl başlanır

Acil yardım uzmanlarının alacakları yardım müdahaleyle sona ermemeli. Bu da, vardiyaları bittikten sonra da yardım almaları gerektiği anlamına gelir. Olumsuz deneyimlerle başa çıkmak açık ve organize bir süreç olmalıdır.

Öte yandan, grup desteği ve duygusal yardım toplantıları hem takipçilere hem de onları hakir görenlere sahiptir. Birçok kuruluş, insanların bir felaketi atlattıktan sonra ortaya çıkan duygularıyla başa çıkmalarına yardımcı olması için bu teknikleri kullanır.

Bu toplantıların bir dizi kuralları vardır. Bir uzman tarafından yönetilirler ve tüm katılımcılar kendi deneyim ve düşüncelerini ve olayın onları ne şekilde etkilediğini paylaşırlar. Ayrıca olay sırasında yaşadıkları bilişsel ve duygusal tepkileri de dile getirirler.

Vardiya bittikten ya da kurtarma operasyonu tamamlandıktan sonra, bir lider, etkinliğe katılan herkesin rahat olabileceği bir toplantıyı teşvik etmelidir. Bu toplantıda katılımcılar aşağıdaki konularda cesaretlendirilmelidir:

Deneyimlerini anlatmak.
Duyguları hakkında konuşmak.

Toplantının lideri:

Katılımcıları, önümüzdeki günlerde karşılaşabilecekleri ya da muzdarip olabilecekleri semptomlar hakkında bilgilendirmelidir.
Onlara bu belirtiler karşısında nasıl hareket etmeleri gerektiğini anlatmalıdır.

Bilgilendirme aşamaları

Bilgilendirme süreci doğaçlama gelişmez. Aksine, aşağıdaki aşamalara göre yapılandırılmıştır:

Hedefler açıklanır.
Her bir üye kendisini tanıtır ve neler yaşadığını anlatır.
Üyeler gördüklerini, duyduklarını ve sahip oldukları düşünceleri anlatırlar.
Her bir üye tepkilerini tarif eder. Lider, her üyeden yaşadıkları en kötü şeye odaklanmasını ister.
Her üye, olayın hemen sonrasında deneyimledikleri stres tepkileri ve şu anda deneyimledikleri hakkında yorum yapar.
Lider, katılımcıların bu gibi reaksiyonların normal olduğunu bilmelerini sağlar ve onlara başa çıkma mekanizmaları öğretir.
Lider herhangi bir şüpheyi ortadan kaldırır. Bu anlatılmayan şeyleri paylaşma fırsatı yaratır ve lider ekstra destek sunar.

Bilgilendirme sonrasında, acil durum uzmanları hala semptomlara sahip olabilir. Bu semptomlar arasında uyuyamama, davranışlarına yönelik kişisel eleştiri, yanlış anlaşıldıklarını hissetme vb. yer alır.

Anlaşılacağı üzere, acil durumlardan sonra ortaya çıkan stresle başa çıkmak gerçekten zor olabilir. Bu nedenle, kritik olayı takip eden ilk 24 ila 72 saat arasında bilgilendirme yapılmalıdır. Bilgilendirmenin amacı, hissedilen acıyı kelimelerle anlatmak, olaya bir yapı kazandırmak ve katılımcıların yaşadığı stresi hafifletmektir. Uzman bunun biçimli bir şekilde gerçekleşmesine yardımcı olur.

Sonuç olarak, travmatik bir olaydan sonra ortaya çıkan normal reaksiyonları anlamayı ve ele almayı öğrenmeliyiz. Bunu da, kendimizi güvende hissettiğimiz, yalnız olmadığımız ve daha iyi hissetme umuduyla tedavisel olarak yönlendirildiğimiz bir yerde gerçekleştirmeliyiz.