Aşırı Yüksek Benlik Saygısı Empatiyi Azaltır

Yazan ve doğrulayan psikolog Valeria Sabater

Son Güncelleme: 22 Aralık, 2022

Aşırı derecede yüksek benlik saygısı empatiyi azaltır. Bu özellik, kötü ayarlanmış bir benlik kavramı nedeniyle, genellikle narsistik bir kişilikle ilişkilendirilen davranışsal sorunlara yol açar. Bu kendinden menkul kral ve kraliçeler, kendilerini diğerlerinden ayırma eğiliminde olurlar, ve bu anlaşılması oldukça zor bir durumdur.

Benlik saygısı ile ilişkili en yaygın sorunlar, düşük öz-yeterlik, güvensizlik, kaygı ve hatta depresyon olma eğilimindedir.

Bununla birlikte, aşırı yüksek benlik saygısı da, düşük benlik saygısı kadar sorunlu olabilir. Hayatta her zaman olduğu gibi ve daha spesifik olmak gerekirse zihinsel refah söz konusu olduğunda, özdenetim eksikliği bir denge kurmayı zorlaştırabilir. Bu, özellikle aşırı yüksek benlik saygısı olan kişilerde belirgindir. Yükseltilmiş benlik kavramlarından ve öz-takdirlerinden “hoşlanırken”, empati yetenekleri tamamen çarpıklaşmıştır.

Aşırı yüksek benlik saygısı neden empatiyi azaltır?

Aşırı yüksek benlik saygısına sahip insanların sorunlu olması sizi şaşırtmamalı. Kendilerini aşırı derecede övenler, başkalarının da aynısını yapmasını bekleme eğilimindedir. Aslında kendini diğerlerinden üstün gören bireyler, çevrelerindekilere soğuk ve küçümseyici davranırlar.

Benlik saygısı düşük olan insanlar sürekli bir çaresizlik içinde yaşarlar. İlişki sorunları, iş sorunları ve sosyalleşme güçlüğü çekerler. Öte yandan, benlik saygısı aşırı yüksek olan kişiler saldırgan davranışlar sergilerler. Sosyal psikolojiye göre, bu tür davranışlar genellikle işyerinde görülür.

Kendini doğrulama teorisi ve yüksek benlik saygısı

Dr. William Swann, Austin’deki Texas Üniversitesinde sosyal psikoloji ve kişilik profesörüdür. Kendini doğrulama teorisini geliştirmiştir. Bu, aşırı yüksek benlik saygısının neden empatiyi azalttığını açıklayan ilginç bir yaklaşımdır.

Teori, aşırı derecede yüksek benlik saygısına sahip kişilerin kendilerini sürekli olarak doğruladıklarını öne sürüyor. Diğer bir deyişle, yaptıkları, düşündükleri ve söyledikleri her şeyi tekrar teyit etmeleri gerekir. Bu şekilde, kendilerini güvende tutarak kendilerine ilişkin vizyonlarını pekiştirirler. Sorun, başkalarının da aynı şeyi yapmasını beklediklerinde ortaya çıkar.

Aslında, etraflarındaki herkesin kendi benlik kavramlarını, özelliklerini, yeteneklerini, eylemlerini ve kararlarını doğrulamasını ve onaylamasını isterler. Dr. Swann, bunun çalışma ortamlarında çok zahmetli olabileceğini vurguluyor.

Patronunuz veya meslektaşınız kendi yeteneklerini, niteliklerini ve becerilerini geliştirme konusunda takıntılıysa, kendilerini çalışma ortamından koparma eğiliminde olduğunu göreceksiniz. Aslında, etraflarında neler olup bittiğini fark etmeyecektir. Bunun sonucunda, tamamen empatiden yoksun olacaktır.

Entropik narsist: Aşırı yüksek benlik saygısı empatiyi azalttığında

Yukarıda belirttiğimiz gibi, aşırı yüksek benlik saygısı, narsist bir kişilikte yaygın bir özelliktir. Georgia Üniversitesindeki araştırmacılar, kendini sevme ve kendini doğrulama arasındaki ayrıma odaklanan çalışmalar yaptı.

Bir yandan, sağlıklı benlik saygısı olan insanlar sağlıklı bir benlik algısına sahiptir ve ayrıca başkalarını takdir edebilir, onlara saygı duyabilir ve başkalarıyla bağlantı kurabilirler. Ancak aşırı yüksek benlik saygısının empatiyi azalttığını söylediğimizde, narsist kişiliğin “entropik bir vizyon” uyguladığını kastediyoruz.

Bu insanların tüm dikkatleri, duygusal ve motivasyon kaynakları kendilerine gider. Empati kurmazlar ve başkalarının gerçeklerini hissedemez veya takdir edemezler. Ayrıca, çoğu durumda, ihtiyaç duydukları ilgiyi ve onayı görmedikleri için saldırgan ve saygısız tutum ve davranışlar sergilerler.

Aşırı yüksek benlik saygısını beslemenin ciddi sonuçları

Aşırı yüksek benlik saygısı empatiyi azaltır. Bunun hem sosyal hem de ilişkisel düzeyde bariz bir etkisi vardır. Kişi, karşısındaki kişiyi anlayamaz veya ona dikkat edemezse, uzaklaşır. Bu nedenle, çoğu durumda, dışlanırlar.

Psikolog Carol Dweck ve Ellen Leggett tarafından 2003 yılında yürütülen bir araştırma ilginç veriler üretti. İlk olarak, aşırı yüksek benlik saygısının sabit bir zihniyetle ilişkili olduğunu belirtmişlerdir. Başka bir deyişle, bu insanlar esnek olmama eğilimindedir. Ayrıca, yetersiz olduklarını kanıtlayacağından korktukları için her türlü değişime ve zorluğa karşı dirençlidirler.

İkincisi, başarısızlıklarına karşı kördürler, eleştiriyi kabul etmezler, olgunlaşmazlar ve duygularını kötü yönetirler. Bu, bir kez daha, psikolojik yapılardaki aşırılıkların her zaman sorunlu olduğunu gösteriyor. Aslında, kendilerini aşırı olumlu bir şekilde değerlendiren insanlar tehlikeli olabilir. Bunun nedeni, agresif olmaları, onlarla birlikte yaşamanın zor olması ve üretken ve saygılı çalışma ortamlarının geliştirilmesi konusunda sorun yaratmalarıdır.