Vagus Sinirini Uyarmak Bütün Vücut Sağlığını Düzeltir

tarafından incelendi ve onaylandı. psikolog Gema Sánchez Cuevas

Tarafından yazılmıştır Eva Maria Rodríguez

Son Güncelleme: 22 Aralık, 2022

Vagus siniri bütün vücut içerisinde en uzun ve en kompleks sinirdir. Beyinle diğer bütün önemli organlar arasında bağlantı kurar. Bağırsaklar, mide, kalp ve akciğerler de buna dahildir.

Vagus siniri, parasempatik sinir sisteminin bir anahtar kısmıdır ve solumayı, sindirimi ve kalp atışlarını etkiler. Ayrıca zihinsel sağlığın üzerinde de etkisi vardır. Bu sebeple vagus sinirinin fonksiyonlarını en uygun şekilde kullanmak sağlığımızın daha iyiye gitmesini sağlar ve strese karşı savunmamızı güçlendirir.

Vagal tondaki artış parasempatik sinir sistemini harekete geçirir. Yüksek bir vagal tona sahip olmak vücudun stres altında kaldıktan sonra kısa bir süre rahatlayabileceği anlamına gelir.

Gerçekte, 2010 yılında, araştırmacılar süper vagal tonu, pozitif duygular ve iyi bir fiziksel sağlık arasında pozitif geri bildirim döngüsü olduğunu keşfetmişlerdir. Diğer bir deyişle ne kadar çok vagal tonunuzu arttırırsanız, o kadar fiziksel ve zihinsel sağlığınız gelişir ya da bunun tam zıddı olur.

Vagus sinirinin gevşeme tepkisindeki rolü

Vagus sinirinin birçok fonksiyonu vardır. Bunlardan en önemlileri otonom sinir sisteminin ana bileşeni olarak bu rolüyle olan bağlantısıdır. Bu sistem, kalp atışı, sindirim ve soluma gibi istem dışı vücut fonksiyonlarını kontrol eder. 

Otonom sinir sistemi iki ana bölüme ayrılır: sempatik ve parasempatik sinir sistemi. Sempatik sinir sistemi vücudu stresli ve riskli durumlarda algılanan tehlikelere karşı hazırlar.

Diğer yandan, parasempatik sinir sistemi vücudu dinlenmeye ve gevşemeye hazırlar. Bu rahatlamış hal bizim olağan durumumuz olmalıdır. Yine de endişeye ve yüksek oranda strese maruz kalan çoğu insanın içinde olduğu durum bu değildir.

Bunlara ek olarak gevşeme tepkisi incelenecek olursa,  vagus siniri aynı zamanda iltihaplanmanın, hafıza depolamasının ve homeostazın azalmasını da etkiler. Ayrıca GABA, norepinefrin ve asetilkolin gibi birçok önemli nörotransmitter üretimini de aktive eder.

Belirtiler ve vagus siniri disfonksiyonu semptomları

Bizim bütün sağlığımız ve vagus sinirinin fonksiyonları vagal tonla yakından ilişkilidir. Vagus siniri olması gerektiği gibi çalışırsa, iyi bir fiziksel ve zihinsel sağlıkla ve strese karşı direnç göstermeyle alakalı çok yüksek vagal ton sahibi olunur.

Vagus siniri olması gerektiği gibi çalışmazsa düşük bir vagal tonu olur. Çoğunlukla çabuk strese giren ve bir stres yaşadıktan sonra zor sakinleşen kişiler düşük vagal tona sahiptirler.

Vagus sinirinin birçok fonksiyonundan biri inflamasyon için bir anahtar görevi görmesi olduğundan, düşük vagal tona sahip olmak kronik inflamasyona yol açabilir. Birçok hastalığın oluşmasında önemli faktör olan düşük vagal ton, ADHD, endişe bozukluğu, depresyon, Alzheimer, kalp hastalığı, kanser ve diyabet gibi hastalıklara sebep olabilir. Buna ek olarak, düşük vagal tonla ilgili uzun bir fiziksel ve zihinsel sağlık koşullarının olduğu bir listeden bahsedilebilir.

Vagal ton bir çok önemli sistemi etkiler. Düşük vagal tonla bağlantılı olan bazı semptomlar ve arızalar şunlardır:

• Kabızlık.
• Depresyon.
• Diyabet.
• Endişe bozukluğu.
• Otoimmün bozukluklar.
• Çift kutuplu rahatsızlık.
• Yutma güçlüğü.
• Yemek yerken boğulmaya eğilimli olma.
• Gastroparezi de dahil bazı sindirim bozuklukları.
• Ses kısıklığı.
• Migren.
• Obezite.
• Eklem iltihabı.
• Kan basıncında ani düşüşler.
• Kalp hastalıkları, düşük kalp atışı dahil.
• Alzheimer hastalığı.
• Kronik yorgunluk sendromu.
• Sara hastalığı.

Vagus sinirini uyarmaya yardımcı anahtar bilgiler

Sağlıklı ve yüksek vagal tona sahip olup, onu sürdürebilmek için vagus sinirini uyaracak birçok farklı yöntem vardır. Araştırmacılar vagus siniri uyarımı terimini tercih ederler. Gerçekte, vagus sinirini uyaran şey onu güçlendiren ve ayarlayan şeydir. Aslında tonlara egzersiz yaptırılması ve kasların güçlendirilmesinden ibarettir.

Daha sağlıklı bir vagus siniri daha alıcıdır. Sağlıklı bir vagus sinirine sahip olmak stresten daha kolay kurtulmanıza yardımcı olur.

Zihin-vücut bağlantısını kullanarak vagus sinirini uyarma

Şimdi vagus sinirini uyarmaya yardımcı olabilecek bazı egzersizleri ve zihin-vücut terapilerini vereceğiz:

• Şarkı söylemek: Yapılan araştırmaya göre, kendi başınıza veya başkalarıyla şarkı söylemek vagus sinirini uyarmaya yardım eder. Başkalarıyla şarkı söylemek kalp atışınızı senkronize eder. Vagus sinirinin bundan sorumlu olduğuna inanılmaktadır.
• Meditasyon yapmak: Bir çalışmada bulunmuştur ki, meditasyon yapmak otomatik olarak vagal tonu yükseltir. Buna ilaveten, araştırmacılar ilahilerin de vagal tonu yükselttiğini, amigdalanın – beynin endişe merkezi – aktivitesini düşürdüğünü bulmuşlardır.
• Yoga yapmak: Ilımlı, hafif egzersizler vagus sinirini uyarabilir. Ama yoga egzersizler arasında en önde gelenidir. Pek çok çalışma, yoganın sinir sisteminin parasempatik aktivitesini yükselttiğini ve bunun sonucunda da vagal tonu geliştirdiğini onaylamıştır. Örneğin, bir çalışma, yoganın sadece vagal tonu yükseltmediğini, aynı zamanda GABA salınımını ve nörotransmitter rahatlamayı da yükselttiğini göstermiştir.
• Akupunktur: Bu vagal tonu güçlendirir. Geleneksel akupunktur, özellikle kulak kepçesine yapılan akupunktur vagus sinirini uyarır.
• Refleksoloji: Araştırmaya göre, ayak refleksolojisi vagal tonu yükseltir.

Vagus sinirini uyaran diğer yöntemler

Sağlıklı ilişkiler kurmak ve sürdürmek vagus sinirini sağlıklı tutmanın bir diğer yoludur. Aslında, bazıları yüksek vagal tona sahip kişilerin daha fedakar olduğunu ve her zaman daha iyi ilişkiler kurabildiğini söyler.

Bu kısmen vagal uyarımının oksitosin salınımına sebep olmasından dolayıdır. Bu, birleşmeyi desteklediği için genellikle “bağlayıcı molekül” adı verilen bir hormondur. Oksitosin insanın sadakat, empati, güven ve cesaret gibi özellikleriyle bağlantılı bir hormondur.

Birçok çalışma, vagal tonu hareketlendiren canlandırıcı sosyal ilişkiler, pozitif duygular ve fiziksel sağlık arasında olumlu bir geri bildirim olduğunu göstermiştir.

Bu yüzden, bu siniri uyarmanın bir yolu sizin birlikte güleceğiniz ve iyi vakit geçireceğiniz bir arkadaşınızla birlikte olmaktır. Kahkaha karşılıklı ilişkileri güçlendirir ve kalp atışı düzensizliğini arttırır. Bu vagus sinirinin sağlıklı olduğunun güvenilir bir göstergesidir.

Son olarak, belirli bütünleyici şeylerin vagus sinirini uyardığını söylemeye değer. Bunun sebebi de onun fonksiyonunu geliştirmesidir. Bunlardan bazıları zencefil kökü, probiyotikler (özellikle Laktobasil ramnoz), DHA gibi Omega-3 içeren gerekli yağ asitleri ve çinkodur.