Stresli Öğretmenler: Eğitmenlerle İlgilenmeyi Öğrenmek
Yazan ve doğrulayan psikolog Gema Sánchez Cuevas
Bazı kişiler, stresin etkilerini sadece öğretmenlerin hissettiğini düşünür. Mutsuz ve yorgun hissetmek, iş yerindeki performansınızı olumsuz etkiler. Öğretmenlerin çocuklarımızın eğitiminden sorumlu kişiler olduğunu düşündüğümüzde, bir öğretmenin performansının ve motivasyonunun düşmesinin ne kadar ciddi bir sorun olduğunu anlayabiliriz.
Bu nedenle de öğretmenlerin hissettiği stresi azaltmak için neler yapabileceğimizi düşünmek önemli. Öğretmenlerin stres seviyelerini etkileyen pek çok farklı etken var. Hepimizin, bu faktörleri etkileme ve öğretmenlerin en iyi şekilde çalışabilmesini sağlamak için işlerini kolaylaştırma gücü var.
“Bir öğretmen sonsuzluğu etkiler; etkisinin nerede sona erdiğini asla bilemez.”
– Henry Adams
Stresli öğretmenler sorunu
Şimdiye dek pek çok araştırma farklı mesleklerdeki iş kaynaklı stresi inceledi. İspanya’da yapılan 6. Çalışma Koşulları Ulusal Anketi’nde (2007) (6th National Survey of Working Conditions) çalışan araştırmacılar öğretmenlerin %54.2’sinin işle ilgili stres yaşadığını ortaya koydu. Bu rakamın İspanya’da çalışan öğretmenlerin yarısı olduğunu düşünürsek, sonuçlar en basit tabirle iç karartıcı.
Aynı çalışma, öğretmenlerin %19.6’sının işlerinin sağlığını olumsuz yönde etkilediğine inandığını da ortaya koyuyor. Ve hepsi bu kadar da değil: benzer rakamlar öğretmenlerin uyku sorunları yaşadığını ve çoğunlukla yorgun hissettiğini de ortaya koyuyor. Pek çok öğretmen baş ağrısı çektiğini, kendisini asabi ve gergin hissettiğini belirtti.
2011’de İspanya’da yürütülen bir diğer Çalışma Koşulları Ulusal Anketi’ne katılan öğretmenlerin %33.9’u ağır bir çalışma yükü olduğunu söyledi. İşlerini tamamen bitirebilmek için para almadan fazla mesaiye kalmak zorundalar. Maalesef, bu rakamlar benzer çalışmalardaki bulgularla örtüşüyor.
“Birini kürsüye çıkarmak istiyorsanız, öğretmenleri çıkarın. Öğretmenler toplumun kahramanlarıdır.”
– Guy Kawasaki
Gil-Monte tarafından yapılan bir çalışma (2012), öğretmenlerin yaklaşık %50’sinin yüksek ya da çok yüksek stres seviyesinde olduğunu belirtiyor. Bunun yanında çalışma, öğretmenlerin yaşadığı bu yüksek stres seviyesinin zihinsel ve fiziksel sağlık sorunlarına yol açacağının öngörülebildiğini de ortaya koyuyor. Son olarak, tatminsizlik ve iş yerindeki baskılar depresyon ve anksiyete semptomları ile ilişkili.
Öğretmenleri en çok ne strese sokuyor?
Peki, öğretmenleri bu kadar çok strese sokan şey tam olarak ne? Bunlar içsel faktörler mi yoksa dışsal faktörler mi? Bu sorulara cevap bulacağız. Farklı çalışmalar, öğretmenlerdeki stresinin temel kaynağının öğrenciler ve veliler olduğunu ortaya koydu. Başlıca sebeplerden biri, çalışmalara duyulan ilgisizlik ya da motivasyon eksikliği. Bunların yanı sıra sınıf içindeki disiplin sorunu da önemli bir stres kaynağı.
Öğrencilerin aileleri de öğretmenlerin yaşadığı stresin önemli faktörlerinden biri. Bunun sebebi, ailelerin öğretmenlerin ortaya koyduğu işleri gözardı etmeye eğilimli olmaları. Aileler öğretmenlerle işbirliği yapmadığında ya da çocukların ve ergenlerin eğitiminde öğretmenlerin gösterdiği çabaya gereken desteği vermediğinde, bu öğretmenler için bir stres kaynağı haline gelebiliyor.
Bu tam da hepimizin öğretmenlerin üzerindeki stresi azaltmak için küçük bir rol oynayabileceği nokta. Toplum olarak ve öğrencilerin aileleri olarak bu işin zaman zaman ne kadar zor olabileceğini fark etmeli ve anlamalıyız. Bu kişilerin eğitim uzmanı olduğunu hatırlamalı ve veli toplantılarında verdikleri tavsiyeleri izlemenin herkesin çıkarına olduğunu fark etmeliyiz.
“Bana göre öğretmenlik mesleği geleceğimize diğer herhangi bir meslekten çok daha fazla katkıda bulunuyor.”
– John Wooden
Bu talimatları uygulaması zor olabilir, ancak hepimiz bunları aklımızda tutabilirsek işler hatırı sayılır derecede iyileşecektir. Yalnızca sınıf ortamında değil, aynı zamanda ev hayatımızda ve aslında genel olarak çocuklarımızın hayatında iyi gelişmelere önayak olacaktır. Onaylandığını ve desteklendiğini hisseden öğretmenlerin motivasyonu yükselecektir; bu kişiler daha az stres yaşayacak ve işlerini daha iyi yapacaklardır.
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.