Sosyal İzolasyon: Çağın Büyüyen Sorunu

Pek çok ülke yalnızlık ve izolasyon üzerine istatistiksel çalışmalar yürütüyor. Bu ülkelerden biri de Amerika Birleşik Devletleri ve son rakamlar oldukça endişe verici: yalnız olduğunu söyleyen insanların sayısı geçtiğimiz 30 yılda %20’den %40’a yükselerek iki kat arttı.

Bu rakamlar, diğer ülkelerdeki yalnızlığı tahmin etmemizi sağlayacak bilgileri vermiş oluyor. Gittikçe daha fazla insan yalnız kalmayı tercih ediyor. 65 yaş ve üzeri yalnız ve izole yaşayan insanların sayısı kayıtsızlık ve akranlarıyla bağların kopması gibi nedenlerden dolayı artmaya devam ediyor. Çocuklar bile artık daha önce hiç olmadığı kadar yalnız vakit geçiriyor.

“İzolasyon, kontrol, belirsizlik, tekrar ve duygusal manipülasyon… Bunların hepsi beyin yıkama teknikleri.”

– Eduardo Punset

Tüm bunları toplayıp bir araya getirdiğinizde bireyselliğin bedelini görmüş oluyorsunuz. Bağımsızlığa, otonomiye ve bireyselliğe aşırı değer veren toplumlar yaratıyoruz. Çoğu insan, benzer özellikleri bulunan başkalarından farklı olmak için büyük çaba harcıyor. Egoyu beslemek, pek çok insan için birincil dereceden önemli bir mesele.

Sosyal izolasyonun etkileri

Sosyal izolasyonun yalnızca bir yaşam biçimi olduğunu savunamayız. Dünyanın farklı yerlerinde yapılan pek çok araştırmanın ortak sonucuna göre, kendini yalnız hisseden insanlar hastalanmaya ve erken ölmeye daha yakın .

Chicago Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya göre, tek başına büyüyen çocuklar 20 yıl sonra çeşitli hastalıklara yakalanma riskini diğerlerine oranla daha fazla taşıyor. Bir başka araştırmanın sonucuna göre ise, izole yaşam süren insanlar 7 yıl sonra ölümle karşılaşma konusunda %30 daha fazla risk taşıyor.

Aynı zamanda, izole yaşayan insanlar uyku eksikliği gibi problemler yaşamaya başlıyor. Üstelik, bağışıklık sistemleri zayıflıyor, kalp krizi riski artıyor ve stres hormonlarının artması riski taşıyorlar.

İzolasyondan en çok etkilenen grup

Sosyal izolasyon az farkla erkekler arasında daha yaygın olmasına rağmen her iki cinsiyette de görülüyor. Çok daha kaygı verici olansa, her yaş ve sosyal sınıftan insanları etkiliyor olması.  Öte yandan yükseköğrenim gören kişilerde izole olma eğilimi daha az.

Sosyal izolasyon, bir şekilde belirli zayıflıklara sahip bazı gruplarda daha sık görülüyor. En çok risk taşıyanlar ise genelde çocuklar, 65 yaş ve üzeri kişiler, belirli bir hastalık taşıyanlar veya fiziksel engeli bulunan insanlar.

Bütün bu insanlarda görülen en olumsuz etki ise, bu kişilerin yalnızlıkları hakkında konuşmalarına engel olan psikolojik bariyerlere sahip olmaları. Onlar için yardım istemek sanıldığından çok daha zor. İzole olduklarını kabullenmiş görünüyorlar ve başkalarının vereceği tepkilerden korktukları için kendilerine saygıları çoğunlukla yıkılmış durumda.

Sosyal izolasyonla nasıl mücadele edilir?

Geçtiğimiz yıllarda bireysellik her ne kadar benimsetilmeye çalışılsa da, güçlü birliktelikler kurma eğilimi de son zamanlarda ortaya çıkmaya başladı. Bu, ilk kez ekonomide kendini gösterdi. “sahip olmak” sözü, yerini “paylaşmak” , “kiralamak”, ”ödünç vermek” gibi kavramlara bıraktı. Buna verebileceğimiz en güzel örneklerden biri de ortak araç kullanımı hizmetleri.

İnsanlar evlerini de ortak kullanmaya başladılar (Airbnb), ya da araç gereçlerini, yiyeceklerini ve hatta deneyimlerini paylaşmaya başladılar. Bu üretim toplumunda, ortaklık ve bağlılık ruhu yükselmeye başladı. Palo Alto Sağlık Kurumu çeşitli hizmetlerin sunulduğu linkAges isimli bir platform kurdu.

Bu ve benzeri platformlarda, herkes ihtiyacı olan bir konuda isteğini dile getiriyor. Örneğin, yemek yapmayı öğretecek birine ihtiyaç duyanlar, köpeğini gezdirecek birini arayanlar veya birlikte doktora gidecek arkadaş arayanlar bu platformda buluşuyor. Bu gibi ihtiyaçlardan birine veya bir kaçına cevap verebilecek durumda olarak seve seve yardımcı oluyor. Daha sonra ise karşılığında başka bir konuda yardım alıyorlar veya yalnızca yaptıkları bu iyilikten memnuniyet duymakla yetiniyorlar.

Modern dünyada işler böyle yürüyor: internet üzerinden. İnternet sosyal izolasyonun başlıca nedenlerinden biri olarak görülürken aynı zamanla onunla mücadele etmek için kullanılıyor. Böylece dünyada değişen dengeleri biraz da olsun düzeltmiş olabilir. Bu tür girişimler modern izolasyona yönelik olası çözüm önerileri geliştirmemize yardımcı oluyor. Kimse hakkında düşünmez ve adım atmazken, karanlığın ortasında bir aydınlık olmaya ve büyümeye devam ediyor.