Sağlıklı Bir İlişkinin Özellikleri Nelerdir?

Hepimizin bildiği gibi “sonsuza dek mutlu yaşadılar” diye bir şey yoktur, beyaz atlı prensler de sadece peri masallarında yaşar, fakat yine de sağlıklı bir ilişkinin ne olduğunu bilmeden birçok ilişki yaşarız.

Aşk için acı çekeriz, kendimizi küçük düşürürüz, partnerimiz için gururumuzu ayaklar altına alırız, ayrılıklar ardından göz yaşı dökeriz ve hak etmeyenler için her türlü şeyi yaparız. Belki de derin bir yalnız kalma, kendimizle yüzleşme ve gerçekte olduğumuz kişiyi keşfetme korkumuz vardır. 

“Aşk iki kişi gerektirir, fakat yine de tek kişi olarak devam edilir.”

– Walter Riso

Birçok ilişki yaşadık ve bize o kadar zarar verdi ki, sağlıklı bir ilişkiyi sağlıklı olmayan bir ilişkiden ayırt edemez hale geldik. Sadece yalnızlıktan korkuyoruz ve böylelikle bize iyi davranmayan ya da bizi sevmeyen insanlara katlanıyoruz.

Zarar veren bir ilişkiyi ayırt etmeyi öğrenin

Psikolog Walter Riso “Aşık ya da Esir” kitabında, yalnızca zarar veren ve hiçbir iyi tarafı olmayan bu sağlıksız ilişkileri nasıl ayırt edebileceğimiz konusunda bize yardımcı oluyor. Riso zarar veren ilişki tiplerini şu şekilde ayırır:

Saplantılı aşk

Riso’ya göre: “Saplantı, aşkın doyumsuz hale gelmesi demektir. Çiftlerden bir tanesi ilişkiden hiçbir zaman tatmin olmaz, partneri olmadan hiçbir şey yapamaz ve fazla bağımlılık gösterir.”

Böyle bir ilişkiden muzdarip olan biri istemediği şeyleri vermekte mecbur hisseder, gergin olur ve hatta bazı durumlarda canına okunmuş gibi hisseder. Takıntılı bir partnerin sınırları yoktur ve özgürlüğümüz ile bireyselliğimizi yaşamamıza imkan vermez. 

“Sizi hayata küstüren insandan kurtaran kalp kırıklığı sağ olsun.
Kendiniz olmanıza izin veren kalp kırıklığı sağ olsun.”

– Walter Riso

Bağımlı aşk

Bu, iki tarafın da benliğini kaybettiği çiftler ile ilgilidir; özsaygılarını kaybetmişlerdir. Riso’nun dediğine göre böyle çiftler, partnerlerinin davranışlarını, esprilerini ve giyinme şekillerini benimserler. Bağımlı aşk bazen öyle bir noktaya gelir ki karşısındakine sahip olma durumu ortaya çıkar.

Ancak sevmek bundan çok daha fazlasıdır; her şeyden önemlisi de benliğimizi korumak, karşımızdakinin olduğu gibi kalmasına izin vermek, hatta böyle olduğu için onu sevmek, güçlerimiz ve zayıflıklarımız ile kendimiz olmak demektir.

Korku duyulan aşk

Hepimiz ilişkimizin biteceğinden ya da sevdiğimiz kişiyle aramızda bir şeylerin ters gideceğinden korkarız, ancak birini sevmenin her zaman bir riski olduğunu da unutmamalıyız. Kaybetme korkusu, kaybetmekten ve terk edilmekten korkan, kendine güveni olmayan biriyle karşı karşıya olduğunuzu gösterir.

Ancak bu korku başka bir sürü korkuyu da içerir: partnerimizin bizi hayal kırıklığına uğratacağı, sadakatsiz olduğu, sevginin sebepsiz yere biteceği korkusu gibi. Rico, aşkta hiçbir şeyin kesin olmadığının ve bu belirsizliği kabullenmek gerektiğinin farkında olmayı önerir.

Baskıcı aşk

Aşkta karşımızdakinin özgürlüğüne saygı göstermek mecburidir, yani onun da kendi arkadaşları, aktiviteleri, tercihleri, zevkleri ve görüşleri olduğunu bilmek gerekir. Bu konulara saygı göstermeyen bir aşk baskıcıdır ve kendimiz olmamızı engeller.

Her partner diğerinin kişiliğine, prensiplerine, değerlerine ve ideallerine saygı göstermek zorundadır, çok farklı kişilikleriniz olsa bile. Bu farklılıkları öğrenmek ve kabul etmek, ilişkinin sağlıklı olması ve karşılıklı güven kurulması için önemlidir.

Sağlıklı bir ilişkinin anahtarları

Marc ve Angel Chernoff, müşterilerinin sağlıklı ve dayanıklı bir ilişki kurmaları için çok zaman harcadı ve hepimizin kendimize sorduğu şu soruya bazı cevaplar bulmaya imkan sağladı: Sağlıklı bir ilişki kurmak ve devam ettirmek için ne gerekir? Bunun için sağlıklı bir ilişki kurmada neler yapılmaması gerektiğini gösteren bir liste oluşturdular. Size onların bazı yaklaşımlarını sunuyoruz.

İlişkinizin kendi sorunlarınızı çözmesini beklemeyin

Yalnız kalmaktan korkuyorsanız ilişki bunun çözümü değildir. Öncelikle bu korkunun nereden geldiğini ve asıl sebebini bilmek gerekir. Yalnızca bunu çözdüğünüz ve aştığınız takdirde başka biriyle daha sağlıklı bir şekilde ilişki kurabilirsiniz.

“Tam şu anda, dünyanın bir köşesinde sizinle olmaktan mutluluk duyacak biri vardır.”

– Walter Riso

Unutmayın ki eksiklikleriniz, korkularınız, sıkılmalarınız sadece sizi ilgilendirir ve bunları önceden çözmediğiniz sürece ilişkinizde de bu sorunlar devam edecektir. Bu yüzden, bir ilişkiye başlamadan önce kendinizle ve sorunlarınızla yüzleşin.

İlgi meraklısı olmayın

Bir ilişkiye başladığımızda birlikte çok fazla vakit geçirmek istememiz gayet normaldir, ancak yavaş yavaş partnerinize biraz kişisel alan tanıyın ve kendine ait alanınız da olsun. Kendimize ait bir hayatımız olduğunu ve kendimize zaman ayırmanın sağlıklı bir ilişkinin temel kuralı olduğunu unutmayalım.

Mutlu çiftler yalnız zaman geçirmeye önem verir. Farklı şeyler yapma bağımsızlıklarından keyif alırlar, ne de olsa günün sonunda bütün deneyimlerini karşılıklı paylaşarak birbirilerine bir şeyler katabilirler.

Sır saklamayın

Güven her türlü ilişkinin esas temelidir. Güven bir kere kaybedilirse geri kazanılması çok zordur. Bu sebeple, partnerimizin hayatımızda bir yabancı gibi hissetmemesi büyük önem taşır.

Yalnız kalmak isteyeceğimiz, kendi sorunlarımızla ilgilenmek için mesafeye ihtiyaç duyacağımız zamanlar olacaktır ve sağlıklı bir partner de bunu bize verecektir. Bununla birlikte, bu mesafeyi istiyorsak, dürüst olmaya gayret etmek ve ara vermenize yol açan sebepler hakkında konuşmak iyi olacaktır.

Bazen “Ona bir şey söylemedim ama yalan da söylemedim” gibi cümleler duyarız. Bu da tümüyle bir çelişkidir çünkü eksik anlatmak da yalan söylemektir. Eğer yalan söylerseniz veya doğruyu saklarsanız, bu er ya da geç gün yüzüne çıkacaktır.

Korkunun size hükmetmesine izin vermeyin

Sevmekten hiçbir zaman bir şey kaybetmezsiniz, fakat kendinizi sınırlayarak kaybedersiniz. Aşkın karşılıklı paylaşıldığı hiçbir ilişki siz bir şans vermeyi reddetmediğiniz sürece imkansız değildir. Sevmek, başka birine sizi incitme fırstını vermek anlamına geldiği gibi sizi mutlu etme şansını da vermek demektir. 

Başkalarıyla bağ kurmaktan korkarak bir ömür geçiremezsiniz. Daha önce incinmiş olsanız bile güvenmeyi öğrenmek önemlidir. Önemli olan aynı hataları tekrar etmemek ve her gün bir şeyler öğrenmektir.