Paul Watzlawick'e Göre Başarılı İletişim

Paul Watzlawick, başarılı iletişim için beş maddelik bir yönergeyi takip etmemiz konusunda tavsiyede bulunan Avusturyalı bir psikolog ve araştırmacıydı. En önemli çağdaş iletişim teorisyenlerinden biri olmasıyla bilinir. Aile ilişkilerinde uygulanan psikoterapi yöntemlerine de büyük katkıları olmuştur.

Paul Watzlawick, 1967’den itibaren başarılı etkileşim konusunda çalışmalarına başladı. Aile içinde insan ilişkilerini anlamak ve geliştirmek için bu konunun çok gerekli olduğunu düşünüyordu. Buradan hareketle, etkileşim teorisi adıyla da bilinen 5 maddelik iletişim teorisi doğmuştur.

“Kişinin kendi gerçeklik vizyonunun tek gerçeklik olduğu inancı, tüm yanılgıların en tehlikelisidir.”

– Paul Watzlawick

Paul Watzlawick aynı zamanda çok üretken bir yazardı. Toplam 18 kitap ve yaklaşık 150 bilimsel makale yayımlamıştır. Araştırmalarını Palo Alto Üniversitesi, Zihinsel Araştırma Enstitüsünde (California, ABD) geliştirdi ve aynı zamanda Stanford Üniversitesinde psikiyatri profesörüydü. Bunlar onun beş maddeden oluşan önerisinin ve aynı zamanda başarılı iletişimin temel ilkeleriydi.

İletişim kurmamak imkansızdır

Watzlawick’in teorisinin ilk aksiyomu, etkileşim kurmamanın imkansız olduğuna dikkat çeker. Her insan doğuştan etkileşim kurma yeteneğine sahiptir. Bundan kaçamazsınız. Konuşmasanız bile, vücudunuz her zaman bir şeyler söyler.

Bakış, duruş, yüz ve vücut ifadesi, düşüncede olanı eyleme dökme şeklidir. Sessizlik veya dinginliğin kendisi mesajı iletmenin bir çeşididir. Bu nedenle iletişim, insanın doğasında zaten var olan bir şeydir.

İçerik, ilişki ve puanlama

Watzlawick’in ikinci aksiyomu, her iletişimin iki seviyeye sahip olduğunu belirtir: biri içerik, diğeri ilişkidir. Başka bir deyişle, bir mesaj anlamını söylenenden değil, aynı zamanda etkileşim kuran iki kişi arasındaki bağlantıdan alır. Bir başkasına “aptal” demek suç iken, aynı zamanda şakalaşmanın ve hatta şefkat göstermenin bir şekli de olabilir. Her şey bağlama bağlıdır.

Üçüncü aksiyom ise noktalama işaretlerinden veya iki kişi arasındaki iletişimin akışından veya durma şeklinden bahseder. Her bölüm, etkileşim ile oluşan bilgi alışverişinde süreklilik sağlamaya, düzenlemeye veya geliştirmeye katkıda bulunur.

Dijital ve Analog İletişim – Simetrik ve Tamamlayıcı iletişim

Watzlawick’in dördüncü aksiyomu, iki temel iletişim türü olduğunu belirtir: dijital veya sözlü ve analog veya sözsüz. Dolayısıyla sadece söylenenin değil, söyleneme şeklinin de etkisi vardır. Bu da mesajın tamamını oluşturur.

Bu arada, beşinci aksiyom ise iletişimin simetrik veya tamamlayıcı olabileceğini gösterir. Simetrik, eşit olan şeyler arasında oluşan şeydir. Tamamlayıcı, dikey olarak, yani gücü olan biri ile olmayan diğeri arasında meydana gelen iletişim şeklidir.

Başarılı iletişim

İşte tüm bu aksiyomlar, Watzlawick’in başarılı iletişim için parametreleri belirlemesine izin vermiştir. Bu, aksiyomlar düzgün çalıştığında ve insanlar konuştukları konuları ve tonlamaları ayarlayabildiğinde ortaya çıkar.

Asıl, bu kriterler karşılandığında başarılı iletişimden söz edilir:

• Kod doğrudur. Mesaj, hangi anlama geldiğini gerçekten ileten kelimeler ve ifadelerle söylenir veya açıklanır. Bir denklem içinde aşk ilan edilemez.
• Kanal içindeki kodla değişiklikler önlenir. Bir başka deyişle, kesin olmayan ifadelerin, kelimelerin veya jestlerin geçmesi engellenir. Doğruluk payı aranır.
• Mesaj alıcısının durumu dikkate alınır. Bir şey söylediğinizde, onu dinleyecek veya okuyacak kişinin özelliklerini ve durumunu anlarsınız. Örneğin, bir yetişkin ve çocukla aynı şekilde konuşulmaz.
• İletişimin bulunduğu resim analiz edilir. İçerik dikkate alınır. Yani, iletişimin gerçekleştiği durumla tutarlı olmasını aranır. Örneğin, cenazede şaka yapmaktan kaçınmak gibi.
• Olaylar dizisindeki noktalama işaretleri iyi tanımlanmıştır. Bu iletişimin yeterli bir ritme sahip olduğu anlamına gelir. İletişim içinde olan ilgili kişilerin her biri mesajı çıkarmak için uygun tonlamada duraksamalar yaparak mesajı aktarır.
• Dijital iletişim, analog iletişim ile tutarlıdır. Bir başka deyişle, sözlü dil sözlü olmayan dil ile tutarlıdır.
• İletişimi kuran kişinin aynı zamanda iyi bir alıcısı var. İletişimde olanlar neyi, nasıl söyleyeceklerini ve dinleyeceklerini bilirler.

Watzlawick, insanlar kendi bakış açılarından sapmadıklarında, başkalarıyla sözlü bilgi alışverişinde bulunduklarında iletişimin temelde başarısız olduğuna dikkat çeker. Bu durumda dinleme aktivitesinde kesintiye neden olur ve anlamak imkansızlaşır.