Hayır Demeyi Öğrenmek Neden Bu Kadar Önemli?
tarafından incelendi ve onaylandı. psikolog Gema Sánchez Cuevas
Hayatta, anlayışlı olmayı ve zaman zaman başkalarına uyum sağlamayı öğrenmeliyiz. Hepimiz esnek bireyler olmalıyız. Bununla birlikte, farklı nedenlerden ötürü (düşük benlik saygısı ve başkalarının beklentilerini karşılamadığı takdirde sevgiye layık olmadığını hissetmek gibi), kendilerini kaybedecek derecede özveride bulunan insanlar vardır. İşte bu insanların hayır demeyi öğrenmeleri gerekiyor.
İnsanlara yardım eli uzatmak ve cömert olmak çok iyi ve faydalı özellikler olsa da unutmayın, önceliğiniz kendiniz olmalısınız. Esnek olmanız hiç sorun değil; ancak bunun sınırı başkalarını memnun edebilmek için her şeyi yapmak ve onların ihtiyaçlarını kendi ihtiyaçlarınızın önüne koymak olmamalıdır.
“Kör olarak tasvir edilmesi gereken aşk değil, öz sevgi olmalıdır.”
– Voltaire
Hayır diyememenin sonuçları nelerdir?
Sınırları belirlemezsek, kendimize saygısızlık ederiz. Sanki kendimizi görünmez hale getiririz ve çevremizdekilere bizim adımıza karar verme hakkını vermiş oluruz. Öyle ki, hayır demeyi öğrenemezsek, benlik saygımız, kendimizi yalnız ve başarısız olmaya mahkum hissettiğimiz noktalara kadar hasar görebilir.
Düşük benlik saygısı
Gerçekten yapmak istediklerimiz yerine başkalarının bizden istediklerini yerine getirmeye çalışmak mutsuz olmamıza neden olur. Hatta bizi, kendimizi değersiz ve işe yaramaz hissettiğimiz bir ruh haline sürükleyebilir. Yavaş yavaş, benlik saygısı bu gidişattan dolayı daha da kırılgan hale gelir.
Yalnızlık
Her zaman başkalarını memnun etmek için bir şeyler yaptığımızda, gerçek arzularımızı görmezden gelmeye yatkın hale geliriz. Odağımız kişisel ihtiyaçlarımızı karşılamak yerine etrafımızda olanları tatmin etmeye yönelir; bu da derin bir içsel yalnızlık duygusuna yol açar.
İnsanların bizi olduğumuz kişiden dolayı değil, onlar için yaptığımız şeyler yüzünden sevdiğini düşünmeye başlarız. Ama gerçek şu ki, eğer durum buysa, bu düşünceleri besleyen şey bizim davranışlarımızdır. Bir düşünün: diğer insanlar, siz sadece onların ihtiyaçlarını karşılamaya çalışırsanız, gerçek benliğinizi nasıl tanıyacaklar?
Başarısızlık
Başkalarını tatmin etmeye çalışmanın bir bedeli vardır: kendi arzularını ve özlemlerini bir kenara koymak. Bu da kendimizi başarısız hissetmemize neden olur; zira olabileceğimiz ve yapabileceğimiz birçok şeyi feda etmişizdir. Bu nedenle, esnekliğimiz söz konusu olduğunda kendi değerimizi bilmek ve sınırları belirlemek çok önemlidir.
Hayır demeyi nasıl öğrenebiliriz?
Hayır demeyi öğrendiğimiz zaman, sınırları belirlemeye, kendimize daha fazla özen göstermeye ve hak ettiğimiz değeri vermeye başlıyoruz. İlk başlarda size zor gelse de, gerçek duygularınızı ifade etmek zorunda olduğunuz herhangi bir fırsatı elinizden kaçırmayın. Aşağıdaki adımlar bunu başarmanıza yardımcı olabilir:
Eleştiri korkusuna bir son verin
Hiç kimse söylediğiniz ya da yaptığınız her şeyi onaylayamaz. Bunu aklınızın bir köşesinde kazıdıktan sonra, etrafınızdaki herkes tarafından kabul görmeyi beklemeyi bırakacaksınız ve kendinizi daha özgür hissetmeye başlayacaksınız. Eleştiri korkunuzla yüzleşin ve kendiniz olun. İnsanların kendi görüşleri vardır ve onlar sizin hayatınızı etkilememelidir.
Kendinizi farklı durumlarda hayal edin
Eğer hayır demenin sizin için zor olduğunu biliyorsanız, kendinizi bunu yapmaktan başka seçeneğinizin olmadığı durumların içinde hayal edin. Birinin sizden bir şey isteyeceğini biliyorsanız, gelecekte vereceğiniz yanıtı hayal etmeye çalışın. Olası cevabı aklınızda tuttuğunuz zaman kendinizi çok daha rahat hissedeceksiniz. Bununla birlikte, olayların her zaman sizin planladığınız gibi ilerlemeyeceğini unutmamanız çok önemlidir, bu yüzden sırası geldiğinde dürüst olmaya hazır olun.
Çok fazla açıklama yapmaya çalışmayın
Hayır dediğiniz zaman bir gerekçe göstermek zorunda değilsiniz. Hayır demeyi öğrendiğiniz zaman, en önemli şeyin dürüst, adil ve başkalarına karşı saygılı olmak olduğunu fark etmeye başlarsınız. Basit bir “sadece canım istemiyor” fazlasıyla yeterli bir açıklama.
Arada sırada kendi düşüncelerimizin bizi bunaltması çok olağandır. Örneğin: “Ne söyleyeceğim?”, “Bahanem ne olmalı?” ya da “Bir tek hayır diyemem.” gibi düşünceler aklımıza üşüşür ve neler olacağı hakkında düşünmeye başlarız, bu da canımızın sıkılmasına neden olur.
Bununla birlikte, bu konu hakkında çok fazla düşünmenize gerek yoktur. Tabii ki bazen neden hayır dediğinizi açıklamanız gerekebilir. Ancak, önemli olan bu konuda kötü hissetmiyor olmanız. Bir şeyler hakkında aşırı düşünmenin neden olduğu tek şey endişedir, aklınızda bulunsun.
“Yalnızca hayır diyerek gerçekten önemli olan şeylere konsantre olabilirsiniz.”
– Steve Jobs
Kendinizi sevmeye başlayın
Yaptığımız tek şey başkalarını memnun etmek olduğunda, zamanla kendimiz için bile asla yapmayacağımız şeyleri onlar için yapmaya alışırız. Kendinizi sevmeyi öğrenirseniz hayır demeyi de öğreneceksiniz. Başkalarını mutlu etmek için kendi yolunuzdan sapmak yerine zevk aldığınız şeyleri yapmaya başlayın. Kendiniz hakkında iyi bile hissetmezken neden başkalarına bu kadar iyi bakasınız?
Her zaman müsait olduğunuzu göstermeyin
Eğer dışarıya her zaman müsait olduğunuz izlenimini verirseniz, insanlar sizden faydalanmaya çalışacaktır. Sevmediğiniz teklifleri geri çevirmekten ya da şu an için meşgul olduğunuzu söylemekten korkmayın. Bir şeylerden sıyrılmanın bir başka yolu da başkalarının taleplerine dikkat etmemektir. Yanıt olarak hiçbir şey söylemenize gerek yok. Sessiz olmanın da iletişim kurmanın bir yolu olduğunu unutmayın. Er ya da geç, onları memnun etmek için her zaman müsait olmayacağınızı anlayacaklar.
Kendinizi sevin: başkalarının onayına ihtiyacınız yok
Herkes tarafından sevilmenin imkansız olduğunu unutmayın. Bunu fark ettikten sonra, kendinizi daha rahatlamış hissedeceksiniz ve başkalarının fikirlerini eskisi kadar umursamayacaksınız.
Christian Nestell Bovee’nin çok popüler bir sözü vardır: “Bizim ilk ve son aşkımız öz sevgidir”. Bunu sakın unutmayın! Hayatınızdaki en önemli kişi sizsiniz ve siz kendinize iyi bakmazsanız, başka hiç kimse bunu sizin yerinize yapmaz.
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.