Güvensiz Bağlanma ve Çocuk İstismarı Arasındaki Bağlantı
Yazan ve doğrulayan psikolog Gorka Jiménez Pajares
Erken çocukluk döneminde bir çocuk şiddetle ilişki kurmayı öğrenirse, yetişkinlikte şiddete başvurması muhtemeldir. Şiddet, bazı yetişkinlerin başkalarıyla ilişki kurmak için kullandıkları bir kanaldır. Çocuklar ebeveynlerinden öğrenirler. Bu nedenle şiddeti geçerli bir davranış biçimi olarak görürlerse onu taklit ederler.
Ayrıca, çocuk istismarının unsurları, çocuğun bir yetişkin olarak istismarcı olmasına yol açabilir. Aslında bağlanma biçimi gibi şiddet de nesilden nesile aktarılabilir.
Bağlanma teorisine göre, insanlar diğer insanlarla temas kurmak için “önceden programlanmıştır”. Bu davranışların amacı, onlara koruma ve güvenlik sağlayan sosyal kaynakları bulmaktır. İnsanlar erken yaşlardan itibaren bağlılık geliştirir. Aslına bakarsanız, ilk bağlılık bağı genellikle ilk yıldan önce kurulur.
“Bağlanma figürüne duyulan güven, istikrarlı ve güvenli bir kişiliğin temelidir.”
-John Bowlby-
Dahili çalışma modelleri (IWM)
Dahili çalışma modelleri, davranışlarımıza rehberlik eden farklı kılavuzlar, normlar, yönergeler ve modellerdir. İki boyut arasında gidip gelirler: kaygı ve kaçınma davranışları. Bu boyutların biri pozitif diğeri negatif olmak üzere iki değeri olabilir. Böylece toplam dört boyut elde edilir. Bunlar, olumsuz kaygı ve olumlu kaygı ile olumsuz kaçınma ve olumlu kaçınma davranışlarıdır.
Iria de la Osa Subtil ve meslektaşları tarafından yürütülen araştırmaya göre, farklı bağlanma stilleri şunlardır: güvenli, saplantılı, kayıtsız ve korkulu (Iría ve diğerleri, 2022):
- Güvenli bağlanma stili, düşük kaygı ve düşük kaçınmaya sahip insanları karakterize eder.
- Saplantılı bağlanma stili, kaygısı yüksek ve kaçınması düşük kişileri işaret eder.
- Kayıtsız bağlanma stili, düşük kaygı ve yüksek kaçınmaya sahip insanları temsil eder.
- Korkulu bağlanma stili, yüksek kaygı ve yüksek kaçınmaya sahip kişileri ifade eder.
Çalışmanın sonuçları, güvensiz bağlanma stili (yani, endişeli, kayıtsız veya korkulu stiller) ile genel olarak saldırgan davranışlar arasında bir ilişkiye işaret etmektedir. Daha özel olarak, çocuklara kötü muamele. Öte yandan, güvenli bağlanma biçimi şiddete karşı koruyucu bir rol oynar.
“Güvensiz bağlanma stili, daha yüksek bir yakın partner saldırganlığı olasılığıyla ilişkilendirilmiştir.”
-Megan Oka-
Güvensiz bağlanma stili ve çocuk istismarı: yeni bir bağlantı noktası
Kaygılı bir bağlanma stili, yukarıda tartışıldığı gibi, saplantılı ve korkulu bir stili kapsar. Bu bağlanma biçimlerine sahip kişiler psikolojik şiddete daha belirgin bir eğilim gösterirler. Buna karşılık, korkulu bağlanma tarzı gibi oldukça kaçınan bağlanma stillerine sahip denekler, fiziksel şiddete ve cinsel istismara daha yatkındır.
Korkulu bağlanma stiline sahip bireylerin çocukluklarında travmatik olaylar yaşama olasılığı daha yüksektir. Örneğin, çocukken reddedilmiş veya fiziksel ya da psikolojik tacize uğramış olabilirler. Sonuç olarak, bunların normal ilişki kurma yolları olduğunu öğrendiler. Bu nedenle, özellikle kendilerini terk edilmiş hissettiklerinde agresif bir ilişki kurma eğilimleri vardır.
“Korkulu bağlanma, borderline kişilik bozukluğuyla da bağlantılıdır.”
-Amy Holtzworth-Munroe-
İstismar sonucunda ortaya çıkan güvensiz bağlanma biçimi kalıtsaldır ve sonraki nesillere aktarılır.
Çocuk istismarı ve bağlanma biçimi nesilden nesile aktarılmaktadır. Gerçekten de, bireylerin önemli figürleriyle (genellikle ebeveynleri) ilişki kurmayı öğrenme biçimleri, yetişkinler olarak nasıl ilişki kurduklarına zemin hazırlar. Sonuç olarak, şiddet kaosunun ortasında büyüyen çocukların yetişkin olarak etkileşimlerinde şiddetli tepki verme olasılığı daha yüksektir.
“Bağlanma stilindeki bir değişiklik, yakın ilişkilerdeki etkileşimleri iyileştirebilir.”
-Rachael A. Dansby Olufowote-
Teoriler
Bu aktarımı destekleyen teoriler arasında şunlar vardır (Subtila ve diğerleri, 2022):
- Sosyal öğrenme teorisi. Bu hipoteze dayanarak, bebekler ebeveyn davranışlarını taklit ederek şiddetli etkileşim kurmayı öğrenirler. Bu nedenle, ebeveynler ‘model’ olarak hareket eder.
- Bağlanma teorisi. Bowlby’ye göre bebekler çevrelerinde koruma ve güvenlik ararlar ancak bu ihtiyaçları ebeveynleri tarafından reddedilir. Sonuç olarak, kaygı, korku ve acıdan kaçınmaya dayalı bağlanma bağları geliştirirler.
- Evrimsel-bağlamsal model. Yazarına göre korku, ihmal (reşit olmayanın gözetimi ile ilgili) ve baskıya dayalı bir yetiştirme tarzı olan Capaldi, bebeklerin yetişkin olduklarında diğer insanlarla şiddetli bir şekilde etkileşime girmesinin temellerini atıyor.
“Bireysel mizaçlar, diğer bağlamsal deneyimlerle etkileşim içinde, yetişkin yaşamında yakın partner şiddeti kullanımının nesiller arası aktarımını destekleyebilir veya engelleyebilir.”
-Tertemiz Teva-
Subtila ve ark. (2022), güvensiz bir bağlanma biçimine sahip olmakla kötü muamele arasında sağlam bir ilişki keşfetti. Aslında, güvensiz bağlanma stillerine sahip kişiler, güvenli bağlanma stillerine sahip olanlara göre neredeyse yüzde 18 daha fazla kötü muamele ve saldırı eğilimindedir. Güvensiz bağlanma stilleri arasında, korkulu tür, istismarla daha yoğun bir şekilde bağlantılıdır.
Daha fazla araştırma gerekli
Bu sonuçlar, şiddetin ve bağlanmanın nesiller arası aktarımını anlamada son derece ilginç olsa da, bu olguları tam olarak açıklamaktan uzaktır.
Ancak, çocuk istismarının gelecekte saldırganlık olasılığını neredeyse yüzde dokuz artırdığı görülüyor. Bu nedenle konuyu araştırmaya devam etmeliyiz. Çocuklarda istismar travmasının ağırlığını azaltan ve daha sağlıklı bağlanma biçimleri geliştirmelerine yardımcı olan müdahale protokolleri geliştirmemize yardımcı olacaktır.
“Korkulu bağlanma stili, tacizci erkeklerde yakın partner davranışlarının kontrolüyle ilişkilendirilmiştir.”
-James R. Mahalik-
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
-
de la Osa Subtil, I., Fernándezc, P. V. M., & Astraya, A. A. (2022). Insecure attachment style and child maltreatment: relations to aggression in men convicted of intimate partner violence. Ansiedad y Estrés, 28(3), 207-213.
- Bowlby, J. (1973). Attachment and loss: separation, anxiety and anger. Basic Books.
- Oka, M., Sandberg, J. G., Bradford, A. B., & Brown, A. (2014). Insecure attachment behavior and partner violence: Incorporating couple perceptions of insecure attachment and relational aggression. Journal of Marital and Family Therapy, 40(4), 412–429. https://doi.org/10.1111/jmft.12079
- Holtzworth-Munroe, A., & Meehan, J. C. (2004). Typologies of men who are maritally violent: Scientific and clinical implications. Journal of Interpersonal Violence, 19, 1369-1389. https://doi.org/10.1177/0886260504269693
- Olufowote, R. A. D., Fife, S. T., Schleiden, C., & Whiting, J. B. (2020). How can I become more secure? A grounded theory of earning secure attachment. Journal of Marital and Family Therapy, 46(3), 489–506. https://doi.org/10.1111/jmft.12409
- Capaldi, D. M., & Gorman-Smith, D. (2003). The development of aggression in young male/female couples. In P. Florsheim (Ed.), Adolescent romantic relations and sexual behavior: Theory, research, and practical implications (pp. 243–278). Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
- Teva, I., Hidalgo-Ruzzante, N., Pérez-García, M., & Bueso-Izquierdo, N. (2021). Characteristics of Childhood Family Violence Experiences in Spanish Batterers. Journal of interpersonal violence, 36(23-24), 11212–11235. https://doi.org/10.1177/0886260519898436
- Mahalik, J. R., Aldarondo, E., Gilbert-Gokhale, S., & Shore, E. (2005). The role of insecure attachment and gender role stress in predicting controlling behaviors in men who batter. Journal of interpersonal violence, 20(5), 617-631. https://doi.org/10.1177/0886260504269688
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.