Ergenlik Dönemindeki Bir Genci Anlamak

“Şair olmak için acı çekmeniz gerekmez. Ergenlik zaten herkes için yeterince acılıdır.” Şair John Ciardi hayatımızın bu dönemini böyle anlatır. Ergenlik dönemindeki bir genç, son derece yanlış anlaşıldığını hissedebilir ama bu gelişim aşamasının illa ki trajik olması gerekmez. Gerçekten de kültürler arası çalışmalar, ergenlik dönemindeki çatışmaların bir dizi kültürel faktörün ürünü olduğunu onaylıyor.

Psikolog ve öğretmen G. Stanley Hall, şunları tespit etmiştir: “Ergenlik bir tür yeniden doğumdur, çünkü onunla birlikte daha bütün ve gelişmiş insan özellikleri doğmuştur.” Yine bu da oldukça radikal bir ifadedir zira bir çocuğun hayatındaki bir dönemi, onu bekleyen bilinmez bir dünyayla eş tutar. Bu, yepyeni ve keşfedilmeyi bekleyen bir dünya gibidir.

Ergenliği, genç bir insanın pek çok değişimden geçtiği bir dönem olarak anlarız. Bu değişimlerin bir kısmı oldukça radikaldir ve çok kısa bir sürede gerçekleşir. Yaşıtları ve ailesi tarafından büyük bir baskıya uğradığı bir dönemdir bu.

En azından bizim kültürümüzde durum buysa, soru çok basit: bu dönemde onlara nasıl yardımcı olabiliriz? Elimizde hangi kaynaklar var? Yaşadıkları değişimleri, travmatik olmalarını engelleyecek şekilde nasıl entegre edebilirler?

Ergenlik dönemindeki bir genci anlamak

Ergenlik dönemindeki bir genci anlamak kolay bir iş değildir ve anne babasının büyük çaba göstermesini gerektirir. Hep anlaşılabilir ve onlara yakın olmuş çocukları şimdi birden uzaklaşmış ve hırçınlaşmış gibidir. Ne var ki anne babaların, ergenlik dönemindeki çocuklarını anlamalarına yardımcı olacak bir dizi faktör mevcuttur. Bunlar sayesinde gencin ruhunda yaşanan ani değişimleri daha kolay anlayabilirler.

Empati

Empati hayatın her aşamasında bilhassa da ergenlik dönemindeki bir genci anlamada gereklidir. Kendinizi başka birinin yerine koyarak onların duygularını ve yaşadıkları zihinsel süreçleri anlamak çok önemlidir. Bir zamanlar hepimiz gençtik. Hepimiz bu dönemden geçtiğimiz için içimizdeki benliğimizle bağlantı kurmamız önemlidir. Düşüncelerimiz, hislerimiz, özlem ve yüklerimiz nelerdi diye düşünmeliyiz. Geçmiş yardımcı olabilir ama her şeyi şu anın penceresinden görmeliyiz, geçmişin penceresinden değil.

Mesela, gençken cep telefonuna ihtiyacımız yoktu diye bugünkü gençlerin de cep telefonu kullanmaması gerektiğini düşünemeyiz. Böyle yapamayız. Sizin zamanınızda toplum ve yaşıtlarınızca normal kabul edilen şeyi bugün geçerli değildir. Dolayısıyla, günümüz gençlerini anlayabilmek için eski hatıralarımızı çıkarmanın ötesinde çaba göstermeniz gerek.

Uyum sağlama ihtiyacı

Ergenlik dönemindeki bir genç, daha fazla bağımsızlık ve özgürlüğe ihtiyaç duyar. Başkaları tarafından nasıl görüldükleri veya sosyal dünyalarına nasıl uyum sağladıkları onlar için çok önemlidir. Bu gerçeği göz ardı etmek ya da önemini hafife almak, yetişkinlerin yapmaması gereken büyük bir hatadır.

Sizin için küçücük bir toz zerresine benzeyen bir sorunun onlar için dev kayalar gibi olabileceğini unutmayın. Uygun şekilde davranın, empati kullanın ve onların acısını, bağımsızlık ihtiyacını tanıyın. Kendi yetenekleriyle uyumlu çözümleri teşvik edin. Soruna, onların da verdiği önemi verin. aksi halde sizden uzaklaşacaklardır.

“On dört yaşındayken, trajedi yaşamak için hastalık ya da ölüme ihtiyacınız olmaz.”

– Jessamyn West

İsyan

Çoğu insan, ergenlik dönemini isyana benzetir. Ama illa böyle olması gerekmez. Çocuk artık bağımsızlık ve yeni ufuklara ihtiyaç duyduğu bir döneme gelmiştir. Gençler, kendi yollarını bulabilmek için anne babalarından belli ölçüde uzaklaşmaya ihtiyaç duyar. Bu imkân verilmezse, direnirler.

Genç kişinin bu dönemde daha rasyonel ve soyut şekilde düşünmeye başladığını hatırlamalıyız. Bedenleriyle birlikte beyinleri ve dünyaya bakışları değişmektedir. Kendilerini onaylatmak, rahat bölgelerinden ve anne babalarının kontrol sınırlarından çıkmak isterler. Kendi etik kurallarını geliştirmeleri gerekmektedir.

Yetişkinler olarak bu dönemde çocuğunuza dediklerinizi yaptırmaya çalışmanın yanlış olduğunu anlamalıyız. Tartışmaları, kendi bakış açılarını sunmaları normaldir. Haklı ya da haksız olabilirler ama onlara saygı göstererek belirtmelisiniz farklı düşündüğünüzü. Bunu doğal ve mantıklı bir şey olarak kabul etmezsek, çocuklarımızla diyalog sürdürmeye istekli olmazsak, bu dönemde onları asla anlayamayız.

Ergenlik dönemindeki bir genci anlamak istiyorum

Ergenlik dönemindeki bir genci anlamak istiyorsanız, önünüzde zor bir yol var demektir. Onlarla bol bol konuşmanızı ve onlara kişisel alanlarını sağlamanızı öneririz. Artık ‘küçük çocuk’ değildir karşınızdaki genç. Hedeflerinizde gerçekçi olun. Onlara faydalı bilgiler verin ve muhtemel sorunlara karşı kollayın. Uykusuzluk ve aşırı değişimler söz konusu olabilir. Okul başarılarında düşüş ya da normal arkadaş gruplarında radikal bir değişim olabilir.

“Ergenlik, çocukluk ve yetişkinliğin birleşimidir.”

– Louise J. Kaplan

Bir genci anlamak, ancak duruma geç el attığınızda güçleşir. Doğru bilgiye sahip olarak ve empati göstererek, bu görevi kolay hâle getirebilirsiniz. Bu dönemin hüsran ve sinir bozukluğuyla dolu olması gerekmez. Unutmayın, çocuğunuzu siz yetiştirip eğittiniz. Bu nedenle, kendinizi onun yerine koymak, göründüğünden çok daha kolay bir iş. siz de kendi çocukluğunuzu büyüttünüz ve eğittiniz.