EMDR Terapisi ve Farkındalık Pratiği TSSB Tedavisinde Etkilidir

EMDR tedavisi ve farkındalık pratiği, travma sonrası stres yaşayan insanlar için en etkili tedavi kombinasyonlarından biridir. Bu yazımızda, bu terapileri açıklayacak ve neden birlikte bu kadar iyi çalıştıklarını tartışacağız.
EMDR Terapisi ve Farkındalık Pratiği TSSB Tedavisinde Etkilidir
Gema Sánchez Cuevas

tarafından incelendi ve onaylandı. psikolog Gema Sánchez Cuevas.

Tarafından yazılmıştır Sonia Budner

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Bugün, EMDR tedavisi ve farkındalık egzersizlerinin travma sonrası stresin iyileştirilmesi konusundaki etkinliği  hakkında konuşacağız. Göz Hareketleri Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme (EMDR) tedavisi, travma tedavisi olarak başlayan klinik bir uygulamadır. Amaç, hipervigülans ve müdahaleci anılar gibi semptomları azaltmaktır. Terapistler bu yöntemi, Vietnam’dan dönen askerler ve cinsel şiddet kurbanı kadınlar üzerinde uygulamaya başladılar.

EMDR tedavisi, Uyarlanabilir Bilgi İşleme (AIP) modelini temel alır. Bu model, zihninizin başına gelen her şeyi sağlıklı bir şekilde işleme tabi tutma konusunda doğuştan gelen bir yeteneğe sahip olduğunu savunur. Sorun, travmatik bir deneyimi doğru bir şekilde işlemediğinizde ortaya çıkar. Bu durumda, depoladığınız algılar, beyniniz onları ilk etapta nasıl kodladıysa, deneyiminizdeki çarpık düşünceler, duygular ve görüntülerle birlikte depolar.

Birçok prestijli terapist EMDR’yi farkındalık uygulamalarıyla başarılı bir şekilde birleştirir. Genel olarak, farkındalık, zihninizde olanların bilinçli ve yargısız gözlemidir. Kabullenmeyi, merhametli olmayı ve gerçek merakı gerektirir. Bu iki tekniğin birlikte kullanılması travmayı iyileştirmek ve travmatik olayları yabancılaştırmakta çok etkilidir.

Travmalar, beynimizin deneyimlerimizi olduğundan farklı şekilde depolamasına neden olabilir.

EMDR: Göz Hareketlerinde Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme

Amerikalı bir psikolog olan Francine Shapiro, EMDR terapisini yarattı. Onun fikri, erken göz hareketi terapilerini, var olan en kapsamlı bilgi işleme paradigmasına dönüştürdü.
Bugün sayısız doktor Shapiro’nun tekniğini kullanıyor. EMDR’nin amacı sadece travma semptomlarını hafifletmenin ötesine geçmektir. Olumlu duygular uyandırmaya ve kökleşmiş inançları derinden değiştirmeye odaklanır. Nihai amaç, danışanın travma ile ilişkili davranışlarını da değiştirmesidir.

Aslında, EMDR travmayı, yolu tıkayan bir engel olmadığı sürece, zihnin kendisini iyileştirme yeteneğine sahip olması savına dayanarak bir bilgi işleme bozukluğu şeklinde ele alır.

İnsanların genellikle bunu tanımlamak için kullandığı metafor, cildin yarada bir kıymık olmadığı sürece bir haftadan kısa bir sürede bir hasarı iyileştirme yeteneğidir. Bu durumda kıymık, disfonksiyonel olarak depolanmış hafızadır.

EMDR’de, bir belleğin depolanma ve işlenme şekli, kendi başına travmatik olay değildir, patolojiktir. Terapi, işlenmemiş veya tedavi edilmemiş anıları kurtarması ve işlemesi ve onları pozitif hafıza ağlarına bağlaması için beyni uyararak çalışır. Bu, anılarınızın duygusal ve olumsuz geçişlerini azaltan doğal ve uyarlanabilir bir onarıma yol açar.

EMDR tedavisi ve farkındalık uygulaması birlikte nasıl çalışır?

EMDR terapisinde, disfonksiyonel olarak depolanan anılar (izole, şekilsiz ve limbik sistemdeki orijinal formlarında yığılmış) neokortekste semantik bellek şeklinde işlenir. Anılara verdiğiniz anlamsal form, bu anıları çevreleyen duyguları kontrol etmenize yardımcı olur. Anıların tutarlı, kişisel bir anlatıyla var olmasına izin verir.

EMDR ayrıca travmatik deneyimlerle ilişkili otonom sempatik sinir sistemini rahatlatır ve fizyolojik aktivasyonu önemli ölçüde azaltır.

Farkındalık işte burada devreye giriyor. 1972’de tanınmış bir EMDR terapisti olan Dr. Laurel Parnell, farkındalıkla çok ilgilenmeye başladı. Özellikle zihninizi bir laboratuvar olarak gözlemlemek ve  yabancılaşmayı kullanarak kendi gerçeklerinizi keşfetme metaforu ile ilgileniyordu.

Parnell, Jack Kornfield ve Joseph Goldstein gibi öncülerle birkaç farkındalık eğitimini tamamladıktan sonra EMDR terapisi ile birlikte farkındalık uygulamalarını da kullanmaya başladı.

Birçok Tibet rahibi de şefkat, güç ve bilgelik gibi önemli nitelikleri geliştirmek için vizyonlama ve görüntülerin gücünü kullanır. Farkındalık, beden farkındalığını çok derinden vurgulayan yoga eğitiminin bir parçasıdır. Farkındalık, bilgiyi yargılamak yerine deneyimlemenize yardımcı olur.

Şimdiki ana odaklanmış

Hem EMDR terapisi hem de farkındalık şimdiki ana odaklanmaktadır. Hastaların travmatik olayları veya depresyonu bilinçli zihnin geçici olayları olarak yeniden çerçevelendirmelerine yardımcı olurlar.

Sonuç olarak, bu iki yönlü yaklaşım çok uzun süre içinizde hapsolmuş olan travmayı serbest bırakmak için tasarlanmıştır. Aşırı uyarılmışlık durumundan çıkmanıza ve nihayet travmatik ve stresli anılarınızı sağlıklı bir şekilde işlemenize yardımcı olabilir.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • Shapiro, F. (2017). Eye movement desensitization and reprocessing (EMDR): Basic principles, protocols, and procedures. (3rded.). Guilford Press.
  • Boyd, J. E., Lanius, R. A., & McKinnon, M. C. (2018). Mindfulness-based treatments for posttraumatic stress disorder: a review of the treatment literature and neurobiological evidence. Journal of psychiatry & neuroscience : JPN, 43(1), 7–25. doi:10.1503/jpn.170021
  • Hase, M., Balmaceda, U. M., Hase, A., Lehnung, M., Tumani, V., Huchzermeier, C., & Hofmann, A. (2015). Eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) therapy in the treatment of depression: a matched pairs study in an inpatient setting. Brain and behavior, 5(6), e00342. doi:10.1002/brb3.342
  • Linde, Jason N. (2019). Mindfulness and EMDR Therapy. Pychology Today

Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.