Egzersiz Bağımlılığı Sağlıksız Bir Saplantıdır

Fiziksel egzersize bağımlı olmak mümkün mü? Her şey cevabın evet olduğunu gösteriyor. Bu, egzersiz bir kişinin hayatının merkezi haline geldiğinde olur. Ayrıca, kendilerini iyi hissetmek için spor yapma “gereksinimi” nedeniyle hayatlarının diğer alanları üzerindeki kontrollerini kaybederler. Bu egzersiz bağımlılığıdır.

Bu durumlarda insanlar sporu genellikle hayatlarındaki diğer sorunlardan bir “kaçış yolu” olarak kullanırlar. Çünkü egzersiz onları iyi hissettirir. Bu nedenle, kendilerini duygusal olarak düzenlemenin bir yolu olarak egzersizi kullanırlar. Bazı insanlar da, sürekli uyarılma ihtiyacı, güvensizlik duyguları veya başka nedenlerle fiziksel egzersiz yapabilir.

Fiziksel egzersiz bağımlılığı, kas dismorfisine yol açabilir. Bu, vücut imajının bozulmasını içeren psikolojik bir bozukluktur.

Bu yazıda, egzersiz bağımlılığının nelerden oluştuğunu ve ana semptomlarını, nedenlerini ve sonuçlarını öğreniyoruz.

Egzersiz bağımlılığı

Fiziksel egzersize bağımlılık davranışsal bir bağımlılıktır. İspanya Elche Üniversitesi Fiziksel Aktivite ve Spor Bilimleri Fakültesinde araştırmacı olan David González-Cutre, fiziksel egzersiz bağımlılığının nispeten yeni bir fenomen olduğunu açıklıyor. Bu nedenle, konuyla ilgili hala çok az veri var.

González’e göre, bu “yeni” bozukluğun bir sonucu olarak, egzersiz bağımlılığı nedeniyle yaşanan yaralanma ve sakatlanmalarla birinci basamak sağlık hizmetlerine başvurular arttı. Ek olarak, fiziksel egzersize olan bağımlılığın birincil veya ikincil olabileceğine dikkat çekiyor. Sporun kendisi bağımlılık yarattığında birincildir. Öte yandan, başka bir durumdan (örneğin, bir yeme bozukluğu) kaynaklandığında ikincildir.

Bu bozukluk şu anda DSM-5’e ( Zihinsel Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı ) dahil edilmemiştir. Bununla birlikte, gelecekteki dahil edilmesi araştırılmaktadır.

Endorfin salınımı

Egzersiz sırasında insanlar büyük miktarda endorfin salgılarlar. Bu, iyi olma ve tatmin duyguları yarattığı için eylemi tekrarlamak istemelerini sağlar.

Spor yapmanın kötü bir şey olmadığını belirtmeliyiz. Aksine son derece sağlıklıdır. Ancak, insanlar buna bağımlı hale geldiğinde, rahatsızlığa neden olabilir ve sonuç olarak zararlı olabilir.

Bir şeye veya birine bağımlı olmak, bir durum üzerindeki kontrolü kaybetmek anlamına gelir. Ayrıca, yaşamak veya genel olarak “iyi” olmak için bağımlı olduğunuz her şeye “ihtiyacınız” olduğunu hissedersiniz. Ancak, durum böyle değildir.

Egzersiz bağımlılığı belirtileri

Bir kişi fiziksel egzersize bağımlı hale geldiğinde, bir dizi semptom veya davranış sergiler. Örneğin, belirli spor ve egzersiz rutinlerini, ve çoğu zaman diyetleri de içeren çok özel bir yaşam tarzı benimserler. Bu rutinler sıklıkla takıntılı ve abartılıdır. Ayrıca, kişi “yerleşik planına” bağlı kalmadığında kendini kötü hisseder.

Ek olarak, özellikle kas dismorfisi durumlarında sınırsız miktarda protein ve karbonhidrat tüketebilirler. Ayrıca steroid de alabilirler. Bunlar kas-iskelet büyümesini ve erkek cinsel özelliklerinin gelişimini uyaran maddelerdir.

Bununla birlikte, egzersiz bağımlılığı ile kas dismorfisi arasında bir fark vardır. Egzersiz bağımlılığına, sağlıklı beslenme veya kas kütlesi kazanmak veya kaybetmek için diyetleri takip etme takıntısı eşlik eder. Kas dismorfisi durumunda, saplantı her zaman kas kütlesi kazanmaktır.

Egzersiz bağımlılığının nedenleri

İnsanlar neden egzersiz bağımlısı oluyor? Çeşitli nedenler vardır:

• Belirli bir problemden “bağlantıyı kesme” ihtiyacı. Egzersizi bir kaçış yolu olarak görmek.
• Başka bir zorluğu “örtmek” için duyum arayışı.
• Fiziksel görünüş ile ilgili bir takıntı.
• Güvensizlikler.
• Sürekli uyarılma ihtiyacı. Bunu, egzersiz yoluyla salınan endorfinler aracılığıyla başarırlar.

Son neden ile ilgili olarak, fiziksel egzersiz uygulamasının endorfin salınımını uyardığını biliyoruz. Bu maddeler haz ve tatmin süreçleriyle ilgilidir. Bununla birlikte, bir kişi çok fazla egzersiz yaptığında, vücut bu hislere “alışmaya” başlayabilir. Bu nedenle, uzun vadede, onlara “ihtiyaç duymaya” başlar.

Öte yandan, endorfinler salındığında analjezik bir yanıt üretirler. Bu, hoş olmayan duyguları yatıştırır ve refahı artırır. Bu nedenle endorfin salgılatan davranışların bağımlılık yaratma olasılığı daha yüksektir. Egzersiz bağımlılığında durum tam olarak budur.

Diğer açıklamalar: Olumlu pekiştirme ve etkinleştirme

Fiziksel egzersize bağımlılığın bir başka açıklayıcı hipotezi, sempatik sinir sisteminin aktivasyonu ile ilgili olandır. Bu hipoteze göre, fiziksel egzersiz yapan insanlar, bu sistemin tam aktivasyon durumuna ulaşmak için seviyesini artırma eğilimindedir.

Bir başka olası açıklama, egzersiz yaparken sıcaklıktaki artışla ilgilidir. Bu durumda, egzersiz bir rahatlama durumu ve kaygıda bir azalma yaratır. Zamanla, insanlar bu iyi olma hissini tekrar yaşamak isterler. Bu nedenle, egzersiz bağımlılıklarını sürdürmelerinde bir faktör haline gelir.

Kas dismorfisi

Spor bağımlılığı, her zaman olmasa da, Adonis kompleksi olarak da bilinen kas dismorfisine yol açabilir. Bu bozukluk, kas kütlesi kazanma konusunda sağlıksız bir saplantı ile karakterizedir. Ayrıca, hastalar vücutlarının çarpık bir görüntüsünü yaşarlar.

Bununla birlikte, egzersiz bağımlılığını kas dismorfisinden ayırt etmek önemlidir. Çoğu zaman ilişkili olsalar da, tam olarak aynı değillerdir. Aslında, kas dismorfisi vücut geliştiriciler arasında oldukça yaygın bir hastalıktır.

Profesyonel yardım ne zaman aranmalıdır?

Egzersiz pratiği kişinin günlük yaşamlarına müdahale ediyorsa, ya da kişi egzersiz söz konusu olduğunda kontrolde olamama hissi yaşıyorsa profesyonel yardım almalıdır. Örneğin, sağlıklı olmak için büyük bir egzersiz yapma ihtiyacı hissedebilirler. Ayrıca egzersiz yapmazlarsa kendilerini son derece rahatsız hissederler ve ruh halleri olumsuz etkilenir.

Ancak, her birey ne zaman ve nasıl yardım isteyeceğine kendisi karar vermelidir. En önemli şey, bedenlerinin ve zihinlerinin onlara söylemeye çalıştığı şeylere kulak vermektir.

“Mutluluk her şeyden önce sağlıkta yatar.”

– George William Curtis