Duygularımız İhtiyaçlarımızı Karşılamamızı Sağlar
Yazan ve doğrulayan psikolog Gema Sánchez Cuevas
Herkes farklı ihtiyaçlara sahiptir, Maslow piramidinde doğru bir şekilde açıklandığı gibi. Bazı ihtiyaçlarımız temel ihtiyaçlardır, yemek yemek ve korunma gibi; bazıları ise ilişkilerle ilgilidir, sevgi ve kabul görme gibi. Duygularımız hayatta kalmamıza yardımcı olduğu için ihtiyaçlarımızı karşılamamızı, iyiyle kötü arasındaki farkı anlamamızı sağlar. Duygularımız başkalarıyla ilişki ve iletişim kurmamıza da yardımcı olur.
Onlar ayrıca tatilde bile yanımıza aldığımız ayrılmaz arkadaşlarımızdır. Her ne kadar duygularımızdan dolayı bazen kızgın olsak da, iç varoluşumuzu daha iyi bir şekilde elde etmeyi öğreniriz.
Varoluşumuzu ve başkalarıyla iletişim kurmamızı duygularımıza borçluyuz
Duygularımız hayatta kalmamız için gereklidir. Onların ana fonksiyonlarından biri bizi psikolojik olarak eyleme geçmeye hazırlamasıdır. Pek çok hayvan etkileyici birçok duygusal davranış gösterir, bu bizim gerektiğinde hemen harekete geçmemizi sağlar. Bu belki de duygularımızı karşılamamızı, onlarla yüzleşmemizi sağlayan ilk adımdır.
Örneğin bir yılan görünce korkarsanız, zehirli olsa da, olmasa da vücudunuz reaksiyon verecektir. Bu durumda kalbinizin ritmi kaslarınıza daha çok kan göndermek için yükselir, böylece olası bir tehlikeden kaçabilirsiniz. Bu şekilde herhangi bir durumdan kaçmak isterseniz, düşünerek zaman kaybetmek yerine harekete geçersiniz.
Duygularınız, içeriden ve dışarıdan gelen uyarıları nasıl algıladığınızı ve yorumladığınızı başkalarına anlatır. Biz genellikle bu şekilde sözsüz iletişim kurarız. Böyle bir iletişim sözlü iletişimden daha hızlı, daha doğal ve daha sezgiseldir. Bu demektir ki; sizin niyetiniz olmasa da, duygularınız başkalarını etkiler.
Duygularımız bize rehberlik eder, çünkü karşılaştığımız her durum hakkında bize değerli bilgiler verir. Bir durumu ondan hoşlansanız da hoşlanmasanız da anlamanıza yardımcı olur. Bu şekilde ne hissettiğinize bağlı olarak aynı tecrübeyi ya tekrar yaşarsınız ya da ondan kaçınırsınız. Onlar bizi yönlendirmeye yardım eden bir iç pusula gibidirler ve neyin gerçekten önemli olduğunu bize bildirirler.
Duygularımız ihtiyaçlarımızı karşılamamızı sağlar
Hiçbir duygu hem pozitif, hem de negatif değildir. Bazıları harika hissettirir (mutluluk gibi) ve diğerleri ise harika hissettirmez (üzüntü veya öfke gibi). Her bir duygunun bir amacı vardır. Hepsi geçerli ve gereklidir. Onlar sizin yol arkadaşınızdır. Gittiğiniz her yere sizinle beraber giderler ve neye ihtiyacınız olduğunuzu söylerler. Şimdi bazı örneklere bakalım:
- Öfke: Haksız durumlar karşısında, belki de haklarımız dikkate alınmadığında kendimizi öfkeli hissederiz. Bunun önüne geçmek için sınırlarımızı koymamız ve kendimizi korumamız gerekir.
- Üzüntü: Bir yakınımızı, bir eşyamızı, işimizi vb. kaybettiğimizde üzgün hissederiz.
- Endişe: Tehlikeli bir durumla karşılaştığımız zaman endişeli hissederiz. Kendimizi korunmuş ve güvende hissetmemiz gerekir.
- Sevinç: İyi tecrübeler, bir şeyi kazanmak ya da okuldaki çalışmalarda başarılı olmak gibi yaşadığımız pek çok şey bizi sevinçli hissettirir. Bu duygumuzu genellikle diğer insanlarla paylaşmak isteriz.
Öfkeli hissetmeseydiniz kendinizi koruyabilir miydiniz? Hiç üzgün olmasaydınız, kayıplarınız ile nasıl yüzleşeceğinizi bilir miydiniz? Endişe duygusu olmasaydı, bir tehlikeyle karşılaştığınızı nasıl anlardınız? Sevinç duygusu olmasaydı sizi neyin mutlu ettiğini nereden bilirdiniz? Duygularınızın olmasının bir sebebi var. Onların size kılavuzluk etmesine izin verin.
“Bir insanı değiştirmek için gerekli olan şey, onun kendi farkındalığını değiştirmektir.”- Abraham Maslow
Duygularımızı düzenlemek için 4 strateji
Size rehberlik etmeleri iyi de olsa, bunu doğru şekilde yaptıklarından emin olun. Etkileriyle kendinizi kaybetmeyin ve düşüncelerinize de aynı zamanda önem verin. Zihninizi toparlamadan duygularınızın sizi boğmasına izin vermeyin. Bu yüzden bunları doğru bir şekilde yönetmeyi öğrenmek önemlidir. Aşağıdaki dört strateji bunları düzenlemenize yardımcı olacaktır:
Tanımlayın
Hissettiğiniz duygudan haberdar olmanız kesinlikle onunla baş etmenize yardımcı olur. Bunu nasıl ayırt edeceğinizi bilmek, örneğin, üzgün veya kızgınsanız ve bu duygunun öne çıkmasına sebep olan soyut durum veya düşünce, sizin o duruma uygun davranmanızı sağlayacaktır. Buna ilaveten, kendi duygularınızdan haberdar olmak, sizi daha empatik yaparak, başka duyguların yanında onları da tanımanıza yardımcı olur.
Tolere edin
Üzüntü ve öfke gibi negatif duyguların var olduğu gerçeğini dikkate almamıza rağmen, onları duygusal repertuvarımızdan uzak tutmak yerine onları tolere etmek daha önemlidir. Duygular gelir ve gider, bu bir süreçtir. Şu anda üzgünseniz, bu sonsuza dek üzgün bir kişi olacağınız anlamına gelmez. Duygularınızı bloke etmeye veya üzerinde baskı kurmaya çalışmayın; onları dinleyin, hissedin ve onlarla başa çıkmaya çalışın.
Kendinizi düzenleyin
Hepimiz kendimizi düzenleme konusunda yeterliyiz. Bir duygunun zamanla gitmesine izin vermeyin, onu kaybetmemek için bir şeyler yapın! Mümkün olduğu kadar negatif düşüncelerden uzak durmaya çalışın ve her şeyin pozitif yönüne odaklanın. Duygularınız üzerindeki yoğunluğu azaltmak için ilginizi dağıtın veya sevdiğiniz herhangi bir işi yapın. Kendiniz üzerinde çalışın ve uyarıları kontrol etmeyi öğrenin. Bu şekilde kendi huzurunuzu arttırırken, kendinize dikkat etmeyi öğrenirsiniz.
Kendinizi ifade edin ve iletişime geçin
Kendi kaynaklarınıza sahip olmanızın yanı sıra, duygularınızı etrafınızdakilere de ifade etmelisiniz. Duygular paylaşılmalıdır. Başkalarına güvenin ve nasıl hissettiğinizi, neye ihtiyacınız olduğunu bilmelerine izin verin.
Özetleyecek olursak, duygularımız ihtiyaçlarımızı karşılamamıza yardım eder ve nasıl hareket edeceğimiz konusunda bize rehberlik eder. Hayatta kalabildiğimiz ve başkalarıyla iletişim kurduğumuz için onlar inanılmaz bir şekilde değerlidir. İlk önce duygularımızı hissederiz ve sonra yapacağımız davranışlardan sorumlu olarak nasıl davranacağımıza karar veririz. Haydi duygu ve düşüncelerimizle uyumlu olalım, böylelikle onları kesin bir şekilde ifade edebiliriz!
“Duygularınızı kontrol edin yoksa onlar sizi kontrol ederler.”
– Çin Atasözü
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.