Çocuklara Stres Yönetimi Becerisi Kazandırmak
tarafından incelendi ve onaylandı. psikolog Gema Sánchez Cuevas
Stres, yetişkinleri ve maalesef birçok çocuğu da etkileyen bir sorundur. Hele ki hayat koşuşturması son yıllarda gitgide hızlanıyorken. İşte bu yüzden, çocuklara stres yönetimi becerisi kazanmayı öğretmek çok önemli bir konudur.
Yetişkinlerin stresle başa çıkması ne kadar önemliyse, çocuklara da bu beceriyi öğretmeleri bir o kadar hatta daha fazla önem taşır. Ne de olsa stres yönetimi yapabilen bir yetişkin olmak için bunu erken yaşta öğrenerek stressiz bir çocukluk geçirmiş olmak her zaman daha avantajlı olacaktır.
Önceliklerini belirlemek, zamanı iyi kullanmak ve yeterince dinlenmek stresin önlenmesi için temel kurallardır. Eğer çocuklar bu becerileri öğrenmezse stres onlara fazla gelebilir.
Bu yüzden stresli durumlarla başa çıkmasına yardımcı olacak bazı stratejiler öğrenmeleri gerekir. Bu şekilde kendilerini daha iyi hisseder ve problemlerine nasıl yaklaşacaklarını bulabilirler.
Çocuğunuzdaki stresin kaynağını ve rahatlaması için atılması gereken adımların ne olduğunu tespit etmek ona büyük ölçüde yardımcı olacaktır.
Çocuklarda strese yol açan etkenler nelerdir?
Çok fazla çalışmak, hızlı bir yaşam ve fazla sorumluluk yüklenmesi hem çocuklarda hem de yetişkinlerde strese yol açar. Stres seviyesini arttıran birçok başka faktör de vardır. Ses ve her türlü aşırıya kaçan çevresel uyarıcı veya dikkatinizi sürekli meşgul eden uyarıcıların fazlalığı da stres yaratır.
Sese ve diğer fiziksel uyarıcılara karşı daha duyarlı olan çocuklar günlük stres etkenlerinden genellikle daha çok etkilenir. Okul ve okul dışındaki aktiviteler, başkalarıyla rekabet ve başarılı olma baskısının yanı sıra, aile içindeki çatışmalar da çocuklarda strese yol açar.
Ayrıca çocuğun fiziksel aktivitelerini kısıtlamanın yardımcı olmayacağını bilmelisiniz. Hatta egzersiz yapmayan bir çocuk en etkili stres atma yollarından birinden mahrum kalır. Bu anlamda Dünya Sağlık Örgütü (WHO) çocukların günde en az bir saat egzersiz yapmasını öneriyor. Aksi olduğunda çocukların fiziksel ve zihinsel sağlığını kötü etkileyeceğini vurguluyor.
Çocuklarda stresin belirtileri
Çocuklarda stresin belirtileri hemen göze çarpmayabilir, hatta bazı durumlarda anlaşılmayabilir. Mide ağrısı, baş ağrısı ve ani davranış değişimleri bunlardan bazılarıdır. Ayrıca ruh halinde ani değişimler, uyku problemleri ve okulda konsantrasyon eksikliği de dikkat edilmesi gereken belirtilerdendir.
Eğer çocuk taşınmak ya da yeni bir aile üyesinin gelmesi gibi rutininde büyük değişimlerle karşılaşırsa, ebeveynlerin özellikle çocuk üzerindeki etkilerine dikkat etmesi gerekir. Eğer gereken özeni göstererek dikkatinizi verirseniz stresin çocuklarda yarattığı semptomları tespit etmek çok zor olmaz.
Bunların yanı sıra, okulda ya da vakit geçirdikleri herhangi bir yerde yaşadığı problemlerin de stres yaratabileceğini unutmayın.
Çocuklara stres yönetimi becerisi nasıl öğretilir
Tipik bir çocuk başa çıkmaya çalıştığı şeyin stres olduğunu bile tam olarak anlayamaz. Sadece üzgün, yorgun, öfkeli ya da gergin hissettiğini bilebilir. Muhtemelen stres hissiyle daha yeni tanışmış ve duygularıyla ne yapacağını bilemiyordur.
Bu yüzden de çocuklara stresin ne olduğunu, neden olabileceğini ve bununla nasıl başa çıkabileceğini öğreterek onlara sizin yardımcı olmanız gerekir.
Çocuklara stresle başa çıkma becerisi öğretmek için:
- İlk önce güvenini kazanmalısınız ki sizinle her şey hakkında konuşabileceğini bilsin.
- Önce size anlattıklarını ve sizden isteklerini dikkatli ve aktif bir şekilde dinlemeli, ondan sonra önerilerinizi paylaşmalısınız. Böylelikle vereceğiniz her tavsiye daha değerli olacaktır.
- Deşarj olmalarına fırsat yaratan aktivitelerde yer alması için teşvik edin. Birçok çocuk için problemleri hakkında konuşmak, aktif olduğu ve özellikle onu rahatlatan koşullarda daha kolay olacaktır. Rekabetçi olmayan ve yaratıcı aktiviteler, şehir dışında bir gezi, hatta sadece kurabiye yapmak bile stres atmanın harika birer yoludur.
- Bir yandan gevşemesini sağlayan aearobik egzersizler ve aktiviteler yapmaya teşvik ederken, diğer yandan da dinlenmesi ve sakinleşmesi için de teşvik etmelisiniz.
Sonuç
Psychology Research and Behavior Management (Psikolojik Araştırma ve Davranış Yönetimi) bülteninde yayınlanmış en son yapılan araştırmaya göre, yoga ve farkındalık meditasyonu yapılan okullarda çocukların stres ve anksiyeteyle daha iyi başa çıkması mümkün olabiliyor.
Bu aktiviteler birçok çocuğun yaşam kalitesini önemli ölçüde arttırmaya yardımcı aktivitelerdir. Bu yüzden, çocuklara stres yönetimi becerisini sadece duygusal ve yaratıcı aktivitelerle kazandıramazsınız. Duygularını bedenleri vasıtasıyla kanalize ederek daha sağlıklı olabileceklerini onlara anlatmalısınız.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Bazzano, A., Anderson, C., Hylton, C., & Gustat, J. (2018). Effect of mindfulness and yoga on quality of life for elementary school students and teachers: results of a randomized controlled school-based study. Psychology Research And Behavior Management, Volume 11, 81-89. doi: 10.2147/prbm.s157503
- Jewett, J., & Peterson, K. (2002). Stress and young children. Champaign, IL: ERIC Clearinghouse on Elementary and Early Childhood Education.
- Organización Mundial de la Salud. (2010). Recomendaciones mundiales sobre actividad física para la salud. [Ginebra].
- Tufnell, G. (2005). Stress and reactions to stress in children. Psychiatry, 4(7), 69-72. doi: 10.1383/psyt.2005.4.7.69
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.