Çocuğunuz, Öğütlerinize Değil Yaptıklarınıza Bakar

Ebeveynlik, hayatınız boyunca üstleneceğiniz en karmaşık rollerden biridir. Çünkü çocuk sahibi olmak, getirdiği aşırı mutluluğun yanında çocukların eğitimi ve kişisel gelişimi açısından sürekli bir emek gerektirir. Anne baba olarak, çocuğunuzun üzerinde en büyük etkiye sahipsiniz.

“Çoğu çocuk söylediklerinizi duyar, hatta bazıları söylediklerinizi yapar; ama bütün çocuklar yaptıklarınızı yapar.”

Gerçekten, büyüdükçe fark edersiniz ki çocuğunuz sizin davranışlarınızı taklit etmeyi seçecek ve hatta sahip olduğunuzun farkında bile olmadığınız davranışları fark edecektir ve o andan sonra, size kendinizi gösterecektir. Anne baba olmak, kendi hayatlarını şekillendirebilmek üzere yeterince farkındalık sahibi olmaları için çocuğunuza örnek olmak demektir.

Belirleyici çocukluk ve ilk yetişkinlik yılları

Çocukluk ve ilk yetişkinlik, hem çocuğun hem de anne babasının hayatı için pek çok zorluk getirir. Bunlar, bir  kişinin bir ailenin parçası olmaya, ailenin adet ve kültürünü tanımaya başladığı aşamalardır ve kişinin gelecekteki diğer ve prensiplerini şekillendirebilir.

Anne babadan gelen eğitime ek olarak, çocuğun daha sonra okulda tanıştığı arkadaşlarından, öğretmenlerinden vs. öğrenecekleri de vardır. Çocuğunuz bu sosyal çevrelerden gördükleri davranışları ve başkalarının örneklerinden çıkardıklarını öğreneceklerdir.

Öğüt, eylem eşliğinde olmalı

Çocuklar her şeyi fark eder. Dolayısıyla, söylediğiniz her şeyin ardından eylem gelmelidir: anne baba olarak onlara bir konuda öğüt verip başka türlü davranıyorsanız, söylediklerinizden ziyade yaptıklarınıza dikkat edecektir. Çocuğunuzun söylediklerinizden farklı davrandığınız ya da onlara örnek olmadığınız için sizi suçlayacağı birçok zaman olacak. Bu durum, kendi zayıflık ve kusurlarınızı fark etmenize yardımcı olacaktır.

“Söz ikna eder ama eylem etkiler. Çocuklarınız sizi dinlemiyor diye üzülmeyin, bütün gün sizi gözlemliyorlar.”

– Kalkütalı Rahibe Teresa

Dolayısıyla, çocuğunuzun öğrenmesi için tutarlılık esastır: Duydukları ve gördüklerinin tutarlı olduğunu anlarsa, kendi kişilik ve psikolojisini buradan geliştirecektir. Çocuğunuz size hayrandır ve şüphe duyduğunda sizin yansımanızı kendi aynasında görür.

Daha önce de söylediğimiz gibi çocukların eğitimi çok karmaşık bir görevdir. Dikkatlerinin sürekli üzerinizde olduğunu ve yaptığınız her şeyin onaylarından geçeceğini bilmek, insanın gözünü korkutur. Çocuklarınızın öğrendiklerinin çoğu, sizin onlara öğrettiklerinizdir. Bu yüzden, şu bilgiler çocuklarınızı eğitirken size rehberlik edebilir:

• İlk olarak,  günlük rutinden faydalanmak önemlidir: Merhaba demek, masada yemek yeme kuralları, plan ve okul ödevi vs. çocuğunuzun davranışlarında sorumluluk sahibi olmalarına yardımcı olabilir.
• İletişim, ebeveyn-çocuk ilişkisinde bir diğer temel unsurdur. Çocuğunuzla birbirinizi daha iyi tanımak için jest ve mimikler, kelimeler kullanın.
• Bir diğer önemli konu, kurallardır: açık ve tutarlı kurallar koymalısınız ve açıklama getirmelisiniz. Çocuğunuzun onları sevdiğinizi anlamaları ama diğer yandan da belli kurallara uymaları gerektiğini bilmeleri önemlidir. Onlara şefkat gösterin ama ciddi olduğunuzu da anlamalarını sağlayın.
• Çocuğunuza öğüt verme değil de örnek olarak öğretme yoluna gittiğinizde, hata yapabilirsiniz. Ama unutmayın, her kes hata yapar ve sizin de hata yapma hakkınız vardır: çocuğunuz, hayatta hataya yer olduğunu bilmeli.

Hatalarımızı tanır ve hatalarımızdan ders çıkarmanın pozitif tarafını gösterirsek çocuklarımız, bu hatalardan tecrübeler elde edildiğini görürler. Bu, çoğu kez karmaşık bir iştir ama affedilmeyi istemek kadar da kolaydır.

“Öyle bir şekilde yaşayın ki çocuğunuz adalet, ilgi ve dürüstlüğü düşününce sizi düşünsünler.”

– H. Jackson Brown