Bipolar Bozukluk İle İlişkiler Nasıl Yürütülür?

Yazan ve doğrulayan psikolog Gema Sánchez Cuevas

Tarafından yazılmıştır Julia Marquez Arrico

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Bipolar bozukluğun en yaygın semptomu, kişinin ruh halindeki aniden gelişen ve bir süre devam eden büyük değişimlerdir. Bipolar kişinin ruh halindeki bu dalgalanmalarla karşı karşıya kalan kişi ise adapte olmakta önemli ölçüde zorlandığı için bipolar bozukluk ile ilişkiler pratikte komplike bir kombinasyon yaratır.

Tipik bipolar ruh hali değişimleri ilişkilerde bazı sorunlar yaratır. Duygusal dengesizlikler bu bozukluğa sahip kişinin ilişki kurduğu insanlarda kırgınlık yaratabilir. Bunun sebebi, böylesine keskin ruh hali değişimleri yaşayan biriyle ilişki kurmanın zorlayıcı olmasıdır.

Anlamlı bir ilişki yürütmek; birbirini tanımak, anlamak, esnek olmak ve aynı zamanda belirli bir istikrar gerektirir. Bu yüzden manik ve depresif ataklar yaşayan birinin yaşadıklarıyla empati kuramamak ilişkinin gidişatında bir engel oluşturur.

Bu yazımızda, bipolar bozukluğun ne olduğunu ve bu bozukluğun kişinin sosyal çevresindeki dinamiği nasıl belirlediğini anlatacağız.

Bipolar bozukluk

İnsanlar fikirleri, düşünceleri ve duygularındaki değişimlere bipolarlık belirtilerini atfederek hata eder. Yani bir gün mutlu olup diğer gün üzgün olmanın “bipolar” bir özellik olduğunu düşünürler. Ancak durum bundan çok daha farklıdır. Bir kişiye bipolar bozukluk teşhisi koymak için semptomların bir dizi tanısal kriterle eşleşmesi gerekir.

Bipolar bozukluğunuz varsa, fevri bir şekilde büyük bedelleri olan kararlar aldıran ya da radikal değişimler yaptıran manik ataklar yaşarsınız. Ayrıca depresif ataklar da beraberinde gelir.

Bununla kıyasla, bir gün çok mutlu diğer gün çok mutsuz olan bir insana bipolar diyemeyiz. Bu tarz ruh hali veya kişilik değişimlerini çoğu insan yaşar. Sırf buna bakarak onların mental bir rahatsızlık yaşadığını söyleyemeyiz.

Bipolar bozukluk ile ilişkiler

Bipolar bozukluk ile ilişkiler, iki kavram olarak beraber düşünüldüğünde komplike bir kombinasyon yaratır. Ancak bu bozukluk kontrol altına alındığında ve kişinin ruh hali sabit tutulduğunda gayet normal bir yaşam sürdürmesi mümkündür. Yani bipolar bozukluğa sahip kişiler diğer insanlar gibi aşık olabilirler; elbette son derece öforik ve pozitif oldukları bir dönemde yaşadıkları duyguları aşkla karıştırmıyorlarsa. 

Yani genel anlamda, bipolar bozukluğa sahip biri için aşık olmak ya da bir ilişkiye başlamak sağlıklı insanlardakinden farksızdır. Ancak manik ataklar esnasında romantik bir ilişkiye başlamamaya dikkat edilmelidir.

Bipolar bozukluk ile ilişkiler arasındaki bağlantıdan bahsedildiğinde ilk akla gelen dengesiz duygularla nasıl baş edileceği sorusudur. Yani bipolar bozukluğu olan bir partnerle beraber olmak düşünüldüğünde, hayalimizde kaotik ve sürekli değişken seyreden bir ilişki canlanır.

Bu son derece yanlış bir algıdır. Psikiyatrik ilaçlar, terapi ve psikolojik gözetim sayesinde bipolar kişiler istikrarlı bir ilişki sürdürebilir.

Bipolar bozukluk ve fikir değişimleri

Bipolar bozukluk tam olarak fikir değiştirmek değildir. Bu yüzden kişinin sürekli fikirlerini, hayattaki motivasyon ve hedeflerini değiştireceğini düşünmek doğru olmaz.

Fakat bipolar bir kişinin yaşam enerjisi haftadan haftaya belirgin değişimler geçirir. Bunun bir sonucu olarak da kişinin daha önceden yaptığı planlardan ya da niyetlendiği şeylerden vazgeçmesi muhtemeldir. Bipolar biriyle ilişki içinde olmak onun mental ve fiziksel değişimlerine adapte olmayı gerektirir. Eğer düzgün bir şekilde idare edilebilirse üstesinden gelinemez bir engel teşkil etmez.

Bipolar bozukluğu olan biriyle ilişki içindeyseniz

Bipolar bozukluğu olan biriyle ilişki içinde olmak büyük problemler yaratacak diye bir şey yoktur. Yine de göz önünde bulundurmanız gereken bazı durumlar olduğu yadsınamaz bir gerçek.

En başta, bipolar biriyle ilişkinizi yürütebilmek için bu ruhsal bozuklukla ilgili her yönden bilgi sahibi olmanız gerekir. Her iki tarafın da krizlerin nasıl meydana geldiğini ve bu krizlerle nasıl başa çıkacağını öğrenmesi elzemdir. Örneğin, bipolar bozukluğu olan kişinin partneri manik atağın habercisi olan işaretlerin farkında olmalıdır. 

Buna ek olarak, günlük stres seviyesi de büyük bir özenle yaklaşılması gereken bir konudur. Stres etkenleri, kişinin ruh halindeki ekstrem değişim ataklarını tetikler. Bu yüzden, çiftlerin görev ve sorumlulukların paylaşımı konusunda bir denge bulması gerekir ki, bu bozukluktan muzdarip kişi kendini kaldıramayacağı bir yükün altında hissetmesin.

Sonuç

Sonuç olarak bipolar bozukluğu olan kişilerin sıkı bir kontrol altında tutulması gerekir. Düzenli bir uyku ve beslenme rutini izlemeleri, ani değişiklikler yapmaktan kaçınmaları gerekir (Becoña and Lorenzo, 2001). Eğer kişi kendini “garip” hissederse birinin onu anlamasına ve empati göstermesine ihtiyacı olacaktır. Kendisinin yaşadığı ya da etrafındakilere yaşattığı acılardan dolayı suçluluk hissetmemesi gerektiğini unutmayın.

Özetle, bipolar bozukluğu olan bir partneriniz varsa uyum sağlamayı öğrenmelisiniz. Diğer yandan, psikiyatrik ve psikolojik uygulamalarla da destekleyerek durumu hafifletebilirsiniz. Çift bu bozukluk hakkında ne kadar bilgi sahibi olursa ilişkileri de o kadar daha az etkilenir. Unutmayın, bilim her gün ruhsal hastalıklar konusunda gelişme göstermeye devam ediyor ve teorik olarak bipolar bozukluk, ilişkiler söz konusu olduğunda üstesinden gelemeyecek bir sorun haline gelmek zorunda değil.