Aşırı Uykulu Olma Durmunun Muhtemel Nedenleri
Yazan ve doğrulayan psikolog Valeria Sabater
“Aşırı uykulu olma durumu yaşıyorum ve tek yapmak istediğim gözlerimi kapatıp battaniyelerimin beni kucaklamasına izin vermek. Hiçbir şey düşünmek istemiyorum. Hiçbir şey yapmak istemiyorum.” Bu kişi size benziyor mu? Arthur Conan Doyle’un tanınmış karakteri Sherlock Holmes, uykunun neredeyse her zaman çoğu hastalık ve endişenin çözümü olduğuna işaret etti. Uyumak bazı insanlar için de bir kaçış yolu.
Vücudun ve zihnin hareketsiz olduğu bir bilinçsizlik durumuna düşmesine izin vermek kesinlikle sağlıklı. Bununla birlikte, olabilecek en uygun dinlenme şekli, sirkadiyen ritimlere uygun olmalı ve günde sekiz-dokuz saati geçmemeli. Bunun nedeni, düşündüğünüzün ötesinde, aşırı uyumak, sağlığınız için kötü olabilir.
Hayat dengelerden ibaret ve kişi, hayatı boyunca, bir dizi bioritme uyum sağlamalı. Ayrıca, vücudunuzun ihtiyaçlarının da farkında olmalısınız. Aniden normalden daha fazla uykuya ihtiyaç duymak çok da normal bir durum değil. Bu nedenle, bu tarz bir ihtiyaç ortaya çıkacak olursa, bu ihtiyaç için altta yatan nedenlerin ne olduğunu bulmalısınız.
Aşırı uykulu olmanızın nedenleri
Çok fazla uyumak sağlıklı değil. Aslında, çoğu insan on veya 11 saatlik bir aradan sonra uyanma ve bir noktada normalden daha fazla uykulu hissetme şeklinde ortaya çıkan o hissi yaşamıştır. Üstelik Stanford Tıp Üniversitesinde yapılan araştırmalar da, bu konu hakkında anlamlı bulgular da ortaya koymakta.
Dokuz saatten fazla uyumak yaşam kalitenizi etkiler ve işte, okulda ve hatta arkadaşlarınız ve ailenizle birlikte geçirdiğiniz zaman anlamında kötü diyebileceğimiz bir seviyede performansa neden olabilir. Aşırı uyku, hareketsiz bir yaşam tarzına yol açar ve kardiyovasküler rahatsızlıklar ve beyin hastalıkları riskini artırır. Bu akılda tutulması gereken önemli bir gerçek.
Bu nedenle, tek yapmak istediğiniz şeyin uyku olduğunu hissetmek, altta yatan bir sorunun göstergesi anlamına gelir ve onu doğru şekilde yönetmek için bu durumun farkında olmalısınız.
Stres ve birikmiş yorgunluk
Çoğu insan, işteki yoğun baskı, artan aile talepleri ve endişelerle dolu dönemlerinden geçer. Bu durum bir haftadan fazla devam ederse beden ve zihin hiperaktivite ve yıpranma durumuna yakalanır.
Sonunda, beynin tek bir şey talep edeceği bir zaman gelir: Dinlenmek. Bunlar, vücudunuza ihtiyacı olanı vermekten başka seçeneğiniz olmadığı anlar olacaktır.
Altta yatan hastalıklar
Dünya Uyku Topluluğu, sürekli uyku ihtiyacının, altta yatan bir hastalığın göstergesi olduğunu iddia ediyor. Çoğu durumda, uyku bozuklukları fiziksel bozukluklarla bağlantılı ve bu herkesin akılda tutması gereken bir şey. Bu nedenle, bu tür bir durumla karşılaştığınızda, doktorunuzla konuşmak her zaman iyi bir fikir olacaktır.
Aşırı uykulu olma durumu ile ilişkili yaygın sorunlar genellikle şunlar:
- Hormonal değişiklikler. Hipotiroidizm aşırı yorgunluk ve aşırı tükenmişlik ile ilişkili. Bu göstergeler, bilmeniz gereken kırmızı alarm niteliğindeki uyarılar.
- Geceleri yetersiz derin uyku. Birçok insan geceleri kötü bir uyku süreci yaşar. Bu nedenle, sabahları da özellikle daha yorgun uyanmış olurlar ve sadece daha fazla uyumak isterler.
- Narkolepsi. Uyku konusundaki problemler içerisinde aşırı uykusuzluk veya aşırı uyku hali ile tanımlanan bazı kategoriler var. Narkolepsi de, bu durumları tetikleyicilerden biri olabilir. Bu, bir kişinin her zaman ve her yerde uykuya dalma konusundaki kontrolünü kaybetmesine neden olan nörolojik bir hastalık.
- Kleine-Levin sendromu. Bu, çoğunlukla erkek ergenleri etkileyen nadir bir hastalık. Başlıca özellikleri hiperfaji, saldırganlık ve aşırı cinsellik eğilimi olacaktır.
- Obstrüktif uyku apne sendromu. Bu hastalıkta kişi gece boyunca nefes alma düzeninde küçük problemler ve engeller yaşar. Bu nedenle, horlamaya ek olarak, gündüz boyunca da yoğun ve aşırı uyku halinde bulunma durumunu hissetmeleri çok yaygın olacaktır.
Zorunluluktan değil, bir kaçış şekli olarak uyumak
Hipersomnia, bir kaçış mekanizması olarak ve gönüllü bir biçimde ortaya çıkan uyku arzusundan farklı. İlki, fizyolojik veya metabolik bir rahatsızlık (hipotiroidizm gibi) tarafından motive edilen fizyolojik bir ihtiyacı tanımlar. Ancak ikincisi, bir kişi zihinsel olarak doymuş veya yorgun hissettiğinde yaygın olacaktır.
Aynı zamanda sorumluluklardan da kaçmanın oldukça güzel bir yolu bu. Başka bir deyişle, “Yapacak çok işim var. Her şey birikiyor ve nereden başlayacağımı bilmiyorum ama şu anda tek yapmak istediğim uyumak ”. Bu davranışın ardında erteleme var ve çoğu zaman kişinin olması gerektiği gibi davranmadığına dair endişe bile meydana çıkacaktır.
Aşırı uykulu olma durumu bir tür gizli depresyon halinin göstergesi olabilir
İngiltere’deki Bristol Üniversitesi tarafından yapılan bir çalışmada, araştırmacılar uyku bozuklukları ve depresyon arasındaki bariz ilişkiyi tartışıyorlar. Bu nedenle, uykusuzluk veya aşırı uykusuzluk, bu duygudurum bozukluğundan muzdarip olanlar arasında tekrarlayan belirtiler olabiliyor.
Gerçeklikten kaçmanın bir yolu olarak bir yatakta veya kanepede uzanıp uyumayı istemek yaygın bir yöntem. Depresif insanlar acı çekmeyi ve kendileri olmayı bırakıp kaçmak için uyumak isterler.
Aşırı uykulu olma durumuna karşı stratejiler
Her durumda yapılacak en iyi şey, neden bu kadar uykulu olduğunuzu açıklayabilecek olan doktorunuza danışmak olacaktır. Vücudun dinlenmeyi talep ettiği zamanlar var, ancak çoğu zaman endişelerden veya duygusal problemlerden saklanmak için bir yastığın özlemini çeken şey ise zihnimiz.
Bir süredir aşırı uykulu olma durumu yaşıyor musunuz? Öyleyse, aşağıdakileri göz önünde bulundurmalısınız:
- Günde dokuz saatten fazla uyumanın sağlığınızı etkileyeceğini ve daha da yorgun olacağınızı unutmayın.
- Yapabileceğiniz en iyi şey, bir rutine ve sabit bir programa sahip olmak. Her gün aynı saatte yatıp kalkmalısınız.
- Hareketsiz bir yaşam tarzından kaçının ve zevk aldığınız günlük aktiviteler yapın. Dikkatin odaklanmasına yardımcı olmak için egzersiz yapın veya bir tür hobi veya zanaat ile uğraşın.
- Mümkün olduğunca (ve yeterli korumayla) güneşlenin. Işık terapisi, sirkadiyen ritimlerinizi ayarlar ve uyku hijyeninizi de geliştirir.
Sonuç olarak, kaliteli dinlenmenin her zaman iyi bir yaşam kalitesi anlamına da geldiğini unutmayın. Gördüğünüz gibi, hem fiziksel hem de zihinsel sağlığınız buna bağlı.
Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.
- Ohayon, M. M., Reynolds, C. F., & Dauvilliers, Y. (2013). Excessive sleep duration and quality of life. Annals of Neurology, 73(6), 785–794. https://doi.org/10.1002/ana.23818
- Troxler, T., Feuerbach, D., Zhang, X., Yang, C. R., Lagu, B., Perrone, M., … Auberson, Y. P. (2019). The Discovery of LML134, a Histamine H3 Receptor Inverse Agonist for the Clinical Treatment of Excessive Sleep Disorders. ChemMedChem, 14(13), 1238–1247. https://doi.org/10.1002/cmdc.201900176
- Mahowald MW, Schenck CH. Insights from studying human sleep disorders. Nature 2005; 437: 1279-1285.
- Dauvilliers Y. Differential diagnosis in hypersomnia. Curr Neurol Neurosci Rep 2006; 6: 156-162.
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.