Annem Hakkında Her Şey: Unutulmuş Gruplar

Yazan ve doğrulayan film eleştirmeni Leah Padalino

Son Güncelleme: 25 Ekim, 2022

Bugünlerde kadınlar için daha fazla görünürlük hakkında çok fazla konu gündemde. Artık, daha fazla sayıda insan trans görünürlüğünden, içinde yaşadığımız çok kültürlü toplumdan, ve ırk ve cinsiyet kavramlarının bulanıklaşmaya başladığı ve etiketlerin tamamen ortadan kalktığı bir dünyadan bahsediyor. Bu yeni gerçeklik büyük ekranda daha fazla ortaya çıkmaya başladı, ama bir İspanyol yönetmen uzun süredir bu temalara öncülük ediyor. Bu yönetmen Pedro Almodóvar, ve bu fikrin en iyi örneklerinden biri de “Annem Hakkında Her Şey” adlı filmi.

Almodóvar kolayca parodilere dönüşebilecek hikayelerle çalışır ama bunun yerine, bizi kımıldatır ve kalbimize dokunmayı başarır. Filmleri sayesinde bizlere tamamen marjinalleşmiş ama ana rollerde olan karakterler getirdi. Doğallığı ve gerçeği olduğu gibi, mümkün olan en nesnel şekilde yakalamasıyla izleyicileri yıllardır büyülüyor. Bu film, bu hayranlıktan ve kadınların daha fazla görünürlüğü için mücadele etme arzusundan ortaya çıkmış.

Almodóvar ve “Annem Hakkında Her Şey” filmi hakkında bazı bilgiler

Almodóvar, geleneksel ile devrimsel olanı harmanlıyor. Çalışmalarının nasıl geliştiğine bakarsanız, zamanla tarzını dönüştürdüğünü ve filmlerinin gitgide daha renkli olduğunu fark edeceksiniz. Serseri, kilise karşıtı, marjinal karakterler, kadınlar, pop kültürü, La Movida Madrileña, yalan ve kara mizah, bu ünlü İspanyol yönetmenin sık sık kullandığı öğelerden sadece birkaçı. Annem Hakkında Her Şey komik ve dramatik yönleri harmanlıyor, ama her zaman doğal olma çabasını da koruyor. Bunun sırrı? Günlük hayattaki konuşma biçimlerimize olabildiğince yakın bir dil kullanmak.

Birçok filmden farklı olarak, Annem Hakkında Her Şey’de, drama ne nihai amaç ne de sonuçtur. Bunun yerine, konu için başlangıç noktasıdır. Konu ne kadar üzücü olursa olsun, hepimiz için hayatın devam ettiğini hatırlatıyor. Hayat sürekli bir mücadeledir ve bundan sonra ne göreceğinizi asla bilemezsiniz.

Annem Hakkında Her Şey, A Streetcar Named Desire oyununa ve All About Eve (1950) filmlerini takdir eden bir çalışmadır. Almodóvar bu etkilerin derinliklerine dalar ve onları filmin büyük bir parçası yapar. Annem Hakkında Her Şey’im bütün konusu, Tennessee Williams tarafından oynanan A Streetcar Named Desire oyununa bağlıdır. Orijinal Amerikan hikayesinin yanına oturur, kalıbına girer ve onunla karışır.

Film, cinsiyet ve kadınlık kavramlarını bozuyor. Size farklı, ama çok uzak bir gerçeklik göstermiyor: renkli, samimi, acı tatlı ve doğrudan. Annem Hakkında Her Şey, İspanyol sinemasının gerçek bir klasiği haline geldi ve 1999’da en iyi yabancı film dalında Oscar’ı kazandı.

“Olmak istediğin şeye ne kadar benzersen daha otantik olursun.”

– Annem Hakkında Her Şey

Annem Hakkında Her Şey’deki kadın karakterler

Hiç şüphe yok ki Annem Hakkında Her Şey’in ana karakterleri kadındır. Neredeyse hiç erkek karakter yoktur ve birçok Almodóvar’ın filminde olduğu gibi baba figürleri de yoktur ya da bunlar gölgededir. Bu film, nereden geldiklerine bakmadan ve hayatları nasıl olursa olsun, annelere ve kadınlara odaklanıyor. Almodóvar, bu dönemdeki kadınların farklı hayatlarını çok iyi yakalamıştır. Karakterlerin hepsi çok iyi seçilmiş ve karikatür gibi olmalarına rağmen rollerini iyi oynuyorlar. Size daha da normal gelmeye başlayan bir çeşitliliğe işaret ediyorlar.

Manuela, Huma, Agrado ve Rahibe Rosa, hikâyenin en önemli dört kadını. Hepsi birbirinden farklı, her birinin gerçekten güçlü çizgileri ve benzersiz kişilikleri var, ama hepsi kadın. Manuela, hikayenin arkasındaki itici güç. Arjantin’den İspanya’ya göç etti ve ilk yıllarını Barselona’da ileride cinsiyet değiştirmiş ve adı Lola olan bir adamla geçirdi. Oğlu Esteban, onların ilişkilerinin meyvesiydi.

Karakterlere ayrıntılı olarak bakalım

Manuela, Lola’ya Esteban’dan bahsetmeden Madrid’e kaçar ve orada hemşire olarak yeni bir hayata başlar. Esteban’ın doğum gününde, çok sevdiği A Streetcar Named Desire oyununu izlemeye giderler. Esteban, ana aktris Huma Rojo’dan imza almaya çalışırken, bir araba üstünden geçer ve ölür. O andan itibaren, Manuela’nın hayatı Huma’nınkiyle bağlantılı hale gelir ve geçmişine, Barselona’ya doğru bir yolculuğa çıkar.

Manuela, genel olarak annelerin ve çocuklarına duydukları koşulsuz sevginin simgesidir. Onun karakteri bize zorlukların üstesinden gelmek için harika bir hikaye sunuyor. Öte yandan Huma başlangıçta soğuk ve uzak bir kadına benzer. Şöhret aklını başından almış gibi görünür ama aslında Manuela ile iyi bir dostluk geliştirir ve bundan sonra gördüğümüz acı çeken ve sadece sevildiğini hissetmek isteyen hassas bir kadına dönüşür. Ayrıca Huma’nın, bir çok iniş ve çıkış yaşayan genç uyuşturucu bağımlısı arkadaşı Nina ile ilişkisi olduğunu görüyoruz.

Barselona’ya gittiğinde, Manuela eski bir arkadaş olan Agrado ile buluşur. “Silikondan yapılmış” olmasına rağmen gerçek bir kadındır. Bir kişinin vücudu tamamen yapaysa o kişi otantik olabilir mi?

Agrado, özgünlüğün fiziksel özelliklerden daha fazlası olduğu fikrinin bir simgesidir. O her zaman olmayı hayal ettiği kadındır. Hayatında kendi yolunu çizen ve filmdeki en ilginç karakterlerden biri olan transseksüel bir kadın. Bir fahişe olarak çalışır, ancak hikaye ilerledikçe karakterinde inanılmaz bir evrime tanık oluruz. Bir noktada, Annem Hakkında Her Şey’deki en unutulmaz monologlardan birini o yapar.

Tabuları kırmak

Annem Hakkında Her Şey sayısız tabuyu kırar: HIV, transseksüellik, eşcinsellik, cinsiyet engelleri, kadının güçlenmesi, fuhuş, göç, vb… Daha açık olmak gerekirse, bu film bize marjinal grupların bir parçası olan unutulmuş insanlara samimi bir bakış sunar.

Bize madalyonun diğer tarafını gösterir ve atipik görünebilecek bir hikayeyi anlatır. Ancak, bu film konuyu öyle samimi işler ki, filmdeki tüm kadınlarla empati kurmaktan başka hiçbir şey yapamazsınız. Tüm bu temaların en hassaslarından biri HIV. Söyleyebileceğimiz kadarıyla, bugünlerde insanların paniklemesine neden olan bir konudur. Çoğu insan HIV taşıyanların, aynı zamanda uyuşturucu bağımlısı ya da fahişe olduğunu düşünüyor.

Peki Annem Hakkında Her Şey bu temayla nasıl başa çıkıyor? Bu hastalığın karakteri bir kadındır; hatta öyle herhangi bir kadın değil, bir rahibedir. Hayatını başkalarına adamış, iyi bir aileden gelen genç İspanyol bir kadın. Bunun size anlattığı şey, herkesin bu hastalığa kapılabileceğidir. Geçmişinizin ne olduğu önemli değil, o, sizi kaderden koruyamaz.

Annem Hakkında Her Şey tamamen kapsayıcı bir hikayeye sahip. Tüm bu kadınlar toplumun bir yönünü ve yaşamla başa çıkmanın bir yolunu temsil ediyor. Sonunda hepsi saygımızı hak ediyor.

“Her zaman yabancıların iyiliğine tabi oldum.”

– Annem Hakkında Her Şey