Yoga ve Depresyon Arasındaki İlişki Nasıldır?

Yazan ve doğrulayan psikolog Sergio De Dios González

Tarafından yazılmıştır Sara Clemente

Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Yoga ile depresyon arasındaki ilişkiyi anlamak zor olabilir. Depresyonun temel sebeplerinden biri, çoğu aktiviteyi yapmaya karşı isteksiz hissetmektir. Yoga yapmak, depresyondan muzdarip olan insanlara birçok fayda sağlar.

Depresyon teşhisi konduğunda, genellikle psikolojik ve farmakolojik bir kombinasyon halinde bir tedavi planlanır. Bununla birlikte, bu durumun yaygınlığı ve anti depresan ilaçların olası yan etkileri, alternatif terapi yöntemlerinde bir patlamaya yol açmıştır. Bu yöntemlerden biri de yogadır.

Depresyon nedir?

Depresyon, ağırlıklı olarak duygusal belirtiler gösteren bir ruh hali bozukluğudur. Ayrıca başka bilişsel ve bedensel dengesizliklerin varlığıyla da ilişkili olarak görülür. Bu nedenle, insanları hem psikolojik hem de fizyolojik olarak etkileyen bir dengesizliktir. Özellikle de duygusal anlamda etki eder.

Nasıl ortaya çıktıklarına bağlı olarak, ciddi bir depresyonun belirtileri şunları içerir:

• Duygusal: Zevk alamama, asabilik, keyifsizliğe dair kişisel duygular, işe yaramaz ya da suçlu hissetme, birçok aktiviteyi yapmaya karşı ilgisizlik ve isteksizlik hissi ve ölüme dair tekrar eden düşünceler.
• Bilişsel: Odaklanma ve karar alabilme becerisinde azalma.
• Bedensel: Diyet yapmadan kilo alma ya da verme, uykusuzluk ya da aşırı uyuma, psikomotor sıkıntısı ya da gerilemesi ve bitkinlik ya da enerji eksikliği.

Depresyon birçok farklı şekilde gerçekleşebilir. Belirtilerin ortaya çıkma yoğunluğu ya da sıklığına göre değişir. Bu belirtilerin, depresyonda olan bir insanın sosyal, iş ya da aile hayatına yaptığı etkiler değişiklik gösterir. Ayrıca, geçici ya da kalıcı olabilir ve kısmi ya da tamamen güçsüzlüğe sebep olabilir.

Depresyon beyni nasıl etkiler?

Sizin de gördüğünüz gibi, depresyonda olan bir insanın tüm vücudu belirli bir ölçüde bundan etkilenir. Bu durum, sadece özgüven düşüklüğü ya da kronik bitkinlik olarak ortaya çıkmakla kalmaz – kişiyi intihara bile sürükleyebilir.

Bu ciddi durum, birçok  farklı nörotransmiteri (beynin nöronlarının birbiriyle iletişim kurmasını sağlayan sinir taşıyıcı hücreler) etkiler:

• Norepinefrin: strese karşılık veren bir hormondur, yani vücudu tehdit edici bir durumla baş etmeye hazırlar. Sürekli olarak bir kavga durumunda olmak bağışıklık sistemini zayıflatır ve kanser olma ya da depresyon ve anksiyete gibi bozukluklar yaşama ihtimalini artırır.
• Dopamin: dopamin eksikliği zevk almama, bitkinlik, duygu dengesizlikleri ve kronik sıkılma ile ilişkilidir. Ayırca, takdir görmekten duyulan mutluluk ve keyif gibi hisleri de azaltır.
• Serotonin: serotonin seviyesinde düşme, depresyona sebep olabilir. Heves eksikiği, iştah kaybı ve yorgunluğun yanı sıra vücut sıcaklığında ve sosyal davranışlarda değişime de yol açar.

Yoga ne gibi faydalar sağlar?

Şimdi depresyonun nasıl etkileri olduğunu öğrendiğimize göre, bu sorunla ilgili olarak yoganın faydalarını da görebiliriz. Yoga yapmak, sadece bir fiziksel egzersizden çok daha fazlasıdır. Ayrıca, insanın zihinsel ve ruhsal durumunu da geliştirir. Hatta, Sanskritçe’de bağ ya da birlik anlamına gelen “yuj” kelimesinden gelmektedir. Beden, zihin ve ruh arasındaki uyumdur. Şimdi siz de yoga ve depresyon arasındaki bağlantıyı görebilmeye başladınız mı?

Yoga yapmak, hem ruhen hem de bedenen kendimizi daha iyi tanımamıza yardımcı olur. Varlığımızın en derin köşelerine yolculuk yapmamızı sağlar. Tüm bunları, duruşları (asana), nefes almayı ve mantraları (ses ve sözler) öğreterek yapar.

“Mutluluk benimle, dışarıda bir yerde değil. Kendimi mutlu edecek güç sadece benim içimde.”

– Tantra Yoga

İnsanlar çok yönlüdür. Biz sadece belirti ya da düşüncelerden ibaret değiliz, adeta bunların etkileşiminden ortaya çıkan bir meyve olarak bütünüz. Yoga bize, düşüncelerimizi, davranışlarımızı, zihinsel durumumuzu, hafızamızı ve bedensel sistemlerimizi uyum içinde kullanmayı öğretir. Bunlar bir araya gelip bağlantı kurduğunda huzur içinde yaşayabiliriz. Bu organik denge, yoga ve depresyonun buluştuğu anda ortaya çıkar.

Depresyon için yoganın faydaları

Yoga, Hindistan’da ortaya çıkmıştır. Nöronların tamirinden sorumlu olan bazı maddelerin üretimini hızlandırır. Bu da deneyimlerimize ve öğrendiklerimize bağlı olarak beynin yeni şeyler yaratma ve nöronlar arasındaki bağlantıyı değiştirme becerisi olan nöroplastisitede artışa sebep olur.

Yoga yapmak ayrıca serotonin ve dopamin seviyelerimizi düzenler, beyne kan akışını artırır ve endorfin salgılamamızı sağlar. Tüm bunlar ruh halimizi düzeltmeye katkıda bulunur.

Farklı asanalar kas ve iskelet yapımızı güçlendirir. Kaslarımızın esnekliğini artırır ve onları daha güçlü hale getirir. Ayrıca bu sayede, bağ doku ve tendonlar da güçlenir.

Yoga yapmak insanı rahatlatır ve bu sayede daha iyi ve derin uyumamızı sağlar.

Yoga yapmak duygusal belirtilere iyi gelir

Depresyonun ana belirtileri duygularla ilgilidir. Neyse ki, yoga  onları doğrudan etkileyebilir. Bu duyguların yoğunluğunu azaltır ve anında etki gösterir.

• Rahatlamayı ve sakin olmayı sağlar. Belli bazı asanaları uygulamak, vücutta hoş bir rahatlama hissi yaratır. Yoga vücudun farklı kısımlarını harekete geçirir ve ruh halini düzeltmeye katkıda bulunur.
• Yoga stres ve anksiyeteyle savaşır. Yavaş ve derin nefes almak hem zihnen hem de duygusal olarak huzura kavuşmamıza yardımcı olur. Meditasyon ve vücudun farklı kısımlarına odaklanmak stres ve anksiyete seviyemizin düşmesini sağlar. Ayrıca vücuttaki iltihaplanmayı rahatlatır ve bağışıklık sistemini güçlendirir.
• İç dünyamızla bağ kurmamıza yardımcı olur. Yoga, olumsuz düşüncelerimizi olumluya çevirmemiz konusunda bize yardım eder. Daha zor ve karmaşık duygularımızı kontrol edebilmemizi sağlar. Asabiyetin yanı sıra çaresizlik ve hayattan keyif almama hisleri de büyük oranda azalır.

Yoga depresyon ve benzeri rahatsızlıklarla savaşmada önemli bir uygulama haline geldi. Bu yüzden yoga ve depresyon arasında bir ilişki vardır. Yoganın birçok faydası olsa da yine de dikkatli olmak gereklidir. Depresyonun tedavisi işini yalnızca yogaya bırakmamalıyız. Sonuç olarak, bunu tedavi edebilecek farmakolojik ve psikolojik tedavilerin yerine geçemez, ama bu tedavilere destek olabilir.