Psikolojik Şiddet Yöntemleri - Dört Kurnazca Yol
Yazan ve doğrulayan psikolog Angela C. Tobias
Psikolojik şiddet yöntemleri arasında bunların ince usullerle uygulanan ve kurnazca olan biçimlerini tespit etmek genellikle zor. Zararsız görünen yapıları nedeniyle, bu tarz şiddet uygulamaları, oldukça tehlikeli olabiliyorlar. Ancak, bu tür davranışlar, yavaş yavaş kurbanlarını zayıflatıyor ve arkasında olumsuz duygusal çabalar bırakıyor. Peki sizce, bu yöntemler hangileri?
Bugünkü makalemizde, herhangi bir ilişki bağlamında ortaya çıkabilecek dört ince istismar biçimini tartışacağız. Ayrıca, bu hareketlerin kurbanları üzerindeki sonuçlarına özellikle dikkat ederek onları tanımlamanıza yardımcı olabilecek işaretleri de bugünkü yazımızın içeriğinde okuyacaksınız.
Psikolojik şiddet yöntemleri ve istismarın kurnazca uygulanan biçimleri
Herhangi bir problem anında, en bariz ve en çok bilinen psikolojik istismar biçimlerine gönderme yapmak oldukça yaygın bir tavır olabiliyor. Bununla birlikte, ince hesaplarla ve kurnazca uygulanan şiddet formları ise genellikle gizli ve belirsiz olacaktır. Bu nedenle de, insanlar saldırganın niyetlerini yorumlamak konusunda, daha pozitif de olabilirler. Bu nedenle, buna maruz kalan insanlar, genellikle saldırganın yardım etmek istediğini düşünürler.
Bu konu üzerinde yapılan araştırmalar, fiziksel istismar gibi daha belirgin işaretlerin bulunduğu şiddet türlerine göre, bu ince hesaplanmış ve kurnazca istismar biçimlerinin çok daha yaygın olduğunu ortaya koyuyorlar. Bununla birlikte, bu ince ve kurnazca istismar biçimlerinin neden olduğu zarar uzun vadede daha derin yaralara da sebep olabiliyor.
Saldırganlığı, bastırılmış duyguları ve ürettikleri sessizliği tanımlamak konusundaki zorluklar, daha sonraki süreçlerde de, bunu durdurmak üzere bir müdahale durumunu ortaya çıkarmayacaktır. Bu nedenle, bu tarz bir şiddet ortamı, bu haldeki bir durumdan çıkmayı, hatta durumu tersine çevirmeyi oldukça zorlaştırır.
Bu ince ve kurnazca psikolojik taciz biçimleri, “zararsız” yorumlar şeklinde gündeme gelebilir. Diğer türlerde, şiddeti uygulayan kişiler, küçümseyici, aşağılayıcı, şantajcı olabilirler ve sizi kontrol etme girişiminde bulunabilirler. Bu tür bir saldırganlık modeli, romantik bir ilişkide, ebeveynlik ve çocuklar ile ilişkiler gibi farklı bağlamlarda ve hatta arkadaşlıklar gibi diğer bağ türlerinde de ortaya çıkabiliyor.
Ayrıca, bu incelikli istismar biçimlerinin özelliklerinden biri de, mağdurda belirli duygular ve hisler üretmeleridir. Genel olarak, onları sevgiye değmez insanlar durumuna sokup, birçok durumdan suçlu hissetmelerini sağlarlar ve hatta kendi iyilikleri için gibi görünecek şekilde güçlü bir kendini ihmal duygusu da geliştirebilirler.
1. Sessizlik
Bu, oldukça ince bir istismar biçimi. Eylemleri, kurbanı onlarla konuşmayarak ve orada değilmiş gibi davranarak görmezden gelmeyi amaçlamakta. Bu gizli bir şantaj durumu yaratır ve saldırgan, diğer kişi isteklerine boyun eğene kadar bu davranışını sürdürecektir.
Sessiz muamele, saldırganın duygusal olgunlaşmamışlığını ve zayıf iletişim becerilerini ortaya çıkarır. Kurbanları için ise, bu durumun sonuçları oldukça zararlı olabilir. Bunun nedeni, göz ardı edilmenin korku, üzüntü, öfke ve her şeyden önce kaygı duygularına yol açması. Mağdur, içerisinde bulunduğu durum için kendisini suçlar ve neden bu şekilde muamele gördüğünü bile anlamaz.
2. Gaslighting
Aynı adı taşıyan ve popüler Hollywood filmlerindeki gaz lambaları ile yapılan aldatmaca ve hileleri çağrıştıran bu yöntem, psikolojik tacizin en ince biçimlerinden biri. Bu şiddet tarzının temel özelliği, istismarcının, mağdurunu kendi yargısından ve hatta belirli olayları algılamasından veya hafızasından şüphe etmesine neden olması.
Bu şantaj biçiminde saldırgan, mağdurun bilinçli veya bilinçsiz olarak deneyimlediği belirli durumları hayal ettiğini veya abarttığını ima eder. Böylece mağdur, olayların onları hatırladıkça gerçekten olup olmadığından şüphe etmeye başladığında, örneğin bir tartışma esnasında, konumunu savunmayı bırakacaktır. Bu durum genellikle zamanla tekrar eder ve kurbanın özgüvenini kötü bir şekilde incitir. Bu yöntem, mağdurlarını, saldırganlarına karşı aşırı derecede savunmasız bir duruma düşürecektir.
Bu ince istismar biçimlerinin sonuçları arasında güçlü bağımlılık duyguları, duyarsızlaşma duyguları ve kontrol kaybı yer alır. Gaslighting kurbanları sık sık çıldırmak veya hayatlarının kontrolünü kaybetmek gibi duyguları ifade ederler.
3. Aşırı kontrol ve koruma
Bunun aslında birini korumakla hiçbir ilgisi yok. Aslında, sağlanan ilgi ve korumanın bu ince istismar biçimlerindeki mağdurlar üzerinde sınırlayıcı bir etkisi de bulunuyor. Başka bir deyişle, bu koruma şekli, mağdurun özerkliğine zararlı oluyor ve ebeveyn benzeri davranışların ihmalkar bir şekli halini alıyor.
Aşırı korumanın pek çok biçimi bulunuyor: açık sınırlar koyma kapasitesinin düşüklüğünden mağdurun girişimlerini veto etmeye veya ne pahasına olursa olsun her türlü hayal kırıklığından kaçınmaya kadar gidebiliyor. Bu eylemlerin sonuçları kişide korku, saldırgana bağımlılık ve hayal kırıklığına karşı düşük tolerans yaratıyor. Tahmin edebileceğiniz gibi, bu tarz bir ortamda yaşamak, kurbanın günlük hayatını da sınırlıyor.
4. Sadakat çatışması
Bu da, çeşitli bağlamlarda ortaya çıkabilecek ince istismar biçimlerinden biri. Bununla birlikte, genellikle, bu durum, çocukları olan ayrılmış çiftlerde meydana geliyor. Bazı ayrılmış ebeveynler, bir çocuğun koşulsuz sadakatini kazanmak için ellerinden geleni yapıyorlar. Elbette ki, bu tarz bir ortamda, eski eşlerden birine sadakat, diğerine sadakatsizlik anlamına geliyor.
Ebeveynlerin çocuklarının önünde eski eşlerinin görünümünü değersizleştirmesi, çocuğu yargıç rolüne yerleştirmesi veya diğer ebeveynlerini sevdikleri için onları suçlu hissettirmesi yaygın birer davranış şekli.
Çocuklarda bu tür istismarın sonuçları kaygı ve somatizasyon ile ilişkili olacak ve duygusal istikrarlarını ciddi şekilde tehlikeye atabilecektir.
Psikolojik şiddet yöntemleri azar azar mı uygulanıyor
Hafif, ince ve kurnazca uygulanan bu istismar biçimleri, belli belirsiz olmakla karakterize ediliyor. Ancak, daha kötü şöhretli olan ve çok bilinen diğer ilişkiyi kötüye kullanma türlerinden daha yaygınlar. Ayrıca, uzun vadede bir mağdur üzerinde oldukça zararlı etkilere de yol açabiliyorlar. Bu koşullar, kurbanın tedavi görme ihtiyacına yol açabilir.
Kısaca hepsini yeniden gözden geçirecek olursak, sessizlik, davranışlarını manipüle etmek için mağduru görmezden gelmeyi amaçlayan hareketlere dayanıyor. Aynı şekilde, gaslighting uygulamasının hedefleri de, bir kişinin özgüvenini azaltmayı öngörüyor. Romantik ilişkilerde yaygın olan bu ince istismar biçimleri, kurbanlarda korku, öfke ve endişeye yol açıyor.
Aşırı koruma ve sadakat çatışması, ebeveyn-çocuk ilişkilerini içeren aile bağlamlarında daha yaygın. Ebeveynler, çocuklarının özerkliğini sınırlayan ve onları çaresiz hissettiren koruyucu davranış türleri yaratıyorlar. Bu tür bir istismar şekli, genellikle çocuklara kendi taraflarını seçmeleri için baskı yapan ebeveynler tarafından kullanılıyor.
Bu kurnazca uygulanan istismar biçimleri, bir kayanın üzerine defalarca düşen damlalar gibi düşünülebilir. Başka bir deyişle, küçük şeylerden oluşan bir koleksiyon olarak da görebiliriz. Kendi başlarına veya kısa süreler ve uygulamalarla zarar vermezler, ancak zaman içinde süreklilik arz ettiklerinde ve sürekli yenilendiklerinde tahmin edilenden çok daha fazla zarara yol açabilirler.
Bu aşındırıcı formüllerin en büyük tehlikesi, onları tanımlamanın zorluğu. Bu nedenle, bu konuda sahip olacağınız bilgi, onları önlemek için en önemli şeylerden biri.
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.