Mutluluk Beyninizin Sol Yarım Küresinde Yer Alır
Yazan ve doğrulayan psikolog Gema Sánchez Cuevas
Yaygın olan popüler inancın zıddına, duygularımız ve heyecanlarımız kalbimizde değil, beynimizde yer alır. Son çalışmalar göstermiştir ki; mutluluk büyük bir kısmı beynimizin sol yarım küresinde bulunan bir duygumuzdur. Heyecanlı, enerji dolu, pozitif ve umutlu hissettiğimiz zamanlarda, en çok nöral aktivite görülen alan sol prefrontal korteksimizdir.
Bu çok ilginç bir durumdur. Daniel Goleman psikoloji, Budizm ve ruhanilik gibi konular hakkında New York Times’a bir makale yazmıştır. Makalesinde insanoğluyla ilgili pek çok soruya yanıt bulabilmek için bu alanların birlikte çalıştığını belirtmiştir.
Mayıs 2000’de sevindirici ve verimli bir toplantı yapıldı. Dalai Lama aklında sadece bir amaçla en iyi psikologlar ve nörologlar ile buluştu. Bu zor ama uygulanabilir bir amaçtı: Budizm negatif duyguları nasıl ele alıyor? Ayrıca insan meditasyon yaptığında, nezaket, altrüizm ve mutluluk duygularına odaklandığında insan beyninde neler olup bittiğini de öğrenmek istemişlerdir.
Uzmanlar Hindistan’ın Dharamshala kentinde beş gün boyunca toplantılar yaptılar. Katılımcı bilim adamlarından biri olan Dr. Richard Davidson için çok verimli bir organizasyon oldu. Kendisi Wisconsin Üniversitesindeki Duygusal Nörobilim Laboratuvarının başkanıdır ve Beyninizin Duygusal Hayatı kitabının yazarıdır. Dr. Richard Davidson bu toplantıdan şu hipotezle ayrıldı:
“Son çalışmalar göstermiştir ki; empati yaptığımız zaman beynimiz kendi fiziksel veya diğer şekilde acı hissettiğimiz zamandaki aynı ağlarını harekete geçirir.”
– Dr. Richard Davidson
Mutluluk beyninizin sol yarım küresinde yer alır
Dr. Davidson duygusal nörobilim çalışmalarıyla tanınır. Her konferansında bir tek ifadeyi tekrarlar: sağlıklı bir vücuda sahip olmanın anahtarı sağlıklı bir zihne sahip olmaktır. Şu sıralarda kendisi aynı üniversitedeki Sağlıklı Zihinler Merkezinin başkanıdır.
2008 yılında yaptığı çalışmaların birinde nöroplastisite ve meditasyon teknikleri arasındaki ilişkiyi göstermeye odaklandı. Hayatlarını iyileştirmek için meditasyon tekniklerini uygulayan kişilerin daha mükemmel bir elektriksel aktiviteye ve gelişmiş konsantrasyona sahip olup olmadıklarını görmek istedi.
“Meditasyon size zihnin acımasız şartları nasıl abarttığını gözlemlemek için gerekli molayı verir ve sizi düştüğünüz boşluktan kurtarır.”
– Dr. Richard Davidson
Diğer yandan, 2012’de yayınlanan Beyninizin Duygusal Hayatı kitabında en ilginç teorilerini bulabiliriz. Bu kitapta mutluluğun beynin çoğunlukla sol yarım küresinde yer aldığını vurgulamıştır. Şimdi bu fikri daha derinlemesine inceleyelim.
Ön loblar ve duygularımız
Kafatasımızda bulunan milyarlarca sinir hücresi hakkında birçok çalışmalar yapılmıştır. Mutluluğun beynimizin sol yarım küresinde yer aldığını söylemek zaman içerisinde pozitif duyguların nasıl geliştiğini de bir şekilde açıklamaktır.
- Örneğin, yakın zamanlara değin insanlar heyecanların ve duyguların beynin en ilkel, sürüngen beyin diye bilinen bölgesinde bulunduğunu farz etmişlerdir. Bu bölge limbik sistem gibi en eski yapıların bulunduğu kısımdır. Burası bütün duygusal işlevlerin düzenlendiği bölgedir.
- Bununla beraber, nörobilim 30 yılı geçen bir süre önce başka bir şeyi daha keşfetmiştir. Hepimiz biliyoruz ki; duygular beynin yalnızca “limbik sistem” diye bilinen o derin bölgelerinde bulunmamaktadır. Aslında, bu yapı, daha kompleks düşünce sürecini kapsayan ön loblarla bağlantılıdır.
Istırap, stres ve endişe beynin sol yarım küresinde yer alır
Dr. Richard Davidson bunu zaten biliyordu. O, limbik sistem ve ön lob arasındaki var olan ilişkiyi de biliyordu. Bununla birlikte, yıllar süren araştırmalardan ve bazı MRI testlerinden sonra bir şey dikkatini çekti:
- Fonksiyonel görüntüler açığa çıkarmıştır ki; acı çektiğimiz, stresli veya depresif hissettiğimiz zaman beynin en aktif bölgeleri amigdalada birleşen devrelerdir. Sağ prefrontal kortekste olduğu gibi…
- Sağ prefrontal korteks dikkat artımıyla ilgilidir. Bu, yüksek stres altında olduğumuz zaman yaşadığımız bir durumdur.
Sol beyin yarım küresi ve pozitif duygular
Mutluluk sol beyin yarım küresinde ya da bilhassa, sol ön lobda yer alır. Kendimizi sakin, iyimser, rahatlamış ve umutlu hissettiğimiz zaman sağ ön lob, yoğun sinirsel aktiviteler aksine yöneldiği için daha az aktif hale gelir. Bu nörobilim tarafından doğrulanmış çok önemli ve çarpıcı bir gerçektir.
“Muhteşem bir gerçek ki; zihinsel aktiviteler içinde yalnız biz kasıtlı olarak kendi beynimizi değiştirebiliriz.”
– Dr. Richard Davidson
Mutluluk sol beyin yarım küresinde bulunuyorsa, bu bölgeyi nasıl canlandırabiliriz?
Dr. Davidson beyin aktiviteleri üzerinde değişiklik yapmak için yapabileceğimiz en iyi şeyin düşüncelerimizi ve bütün zihinsel aktivitelerimizi geliştirmek olduğunu kanıtlamıştır. Bu, endişe, depresyon, fobi ve stres tedavileri için oldukça kullanılan bilişsel davranış yaklaşımlarının desteklendiği bir yöntemdir.
Benzer şekilde, eğer mutluluk beynin sol yarım küresinde bulunuyorsa, sağ ön lobunuzdaki hiperaktiviteyi “tatmin etmek” istersiniz. Şimdi size şunları uygulamanızı tavsiye ederiz:
- Meditasyon.
- Nazik olma.
- Altrüizm.
- Kendinize dinlenmek için zaman ayırın.
- Arkadaşlıklar kurun.
- Kafanızda bir hedef belirleyin (motive kalın).
- Coşkulu olun.
- Pozitif ve umutlu olun.
Belli bir süreç, kalite veya yeteneğin nerede olduğuna bakılmaksızın, daima aklımızda tutmamız gereken bir görüş vardır. Bizden başka hiç kimse bizim zihinsel aktivitelerimiz üzerinde değişiklik yapamaz. Daha mutlu, daha esnek ve açık bir hayatı yaşaması gereken biziz. Mutluluğun otantik sinirsel temellerini yerleştirmek için kendimize fırsat vermeliyiz.
“Sonuç olarak, doğa insan beynine kendini dünyanın isteklerine adapte olmasını sağlayan işlenebilirlik ve esneklik bahşetmiştir. Beyin ne sabit, ne de statiktir. Fakat sürekli yaşadıklarımıza bağlı olarak yeni biçim kazanabilir.”
– Dr. Richard Davidson
Bu metin yalnızca bilgilendirme amaçlı sunulmuştur ve bir profesyonelle görüşmeyi yerine geçmez. Şüpheleriniz varsa, uzmanınıza danışın.