MDB: Nedir ve Nasıl Başa Çıkılır?

Mevsimsel Duygusal Bozukluk (MDB), mevsimsel depresyon ya da mevsimsel duygu durum bozukluğu olarak da bilinir. Bu rahatsızlıktan muzdarip olanlar onu her zaman bir hastalık olarak kabul etmeyebilirler. Çoğu insan yılın belirli zamanlarında (genellikle sonbahar ve kış aylarında) nedenini bilmeksizin depresyon belirtileri gösterir. Ancak bu durumu havanın kötü olmasına bağlayıp geçiştiririz.

Bu makalemizde MDB’nin belirtilerinin neler olduğunu, nasıl teşhis edebileceğinizi ve bu rahatsızlığı üzerinizden nasıl atacağınızı öğrenebilirsiniz.

Mevsimsel Duygudurum Bozukluğu Nedir?

Mevsimsel duygudurum bozukluğu, mevsim geçişlerinde gün ışığında meydana gelen değişimlerden etkilenen bir depresyon çeşididir. Genellikle bu değişimler günlerin kısalmaya başladığı Ekim ve Kasım aylarında başlar. İlkbahar geldiğinde ise belirtiler çoğu zaman yok olur. Ancak nadir de olsa bu döngü tam tersi şekilde işleyebilir ve yaz aylarında belirtiler kendini gösterebilir.

MDB’nin Sebepleri Nelerdir?

MDB’nin sebepleri hala kesin olarak bilinmese de, üzüntü, duyumsamazlık ve cesaretsizlik gibi belirtilerin mevsim geçişlerinde gün ışığı süresinin azalmasıyla ortaya çıktığını biliyoruz. Ancak yaz aylarında belirtilerin şiddetlenmesinin ve gün ışığı süresinin uzamasının duyguları bu yönde etkilemesinin sebebi bilinmemektedir.

Uzmanlar tarafından beyin üzerinde yapılan araştırmalara göre; uyku düzenini, enerji seviyelerini ve duygu durumunu düzenleyen melatonin ve serotonin hormonları, normalden daha halsiz ve bitkin hissetmemizin sorumluları olabilir.

Belirtileri Nelerdir?

1. Duygu durumunda ani değişimler

MDB’ye sahip kişilerin morali aniden bozulabilir ve değersiz hissetmeye başlayabilirler. Kısacası kendilerini çaresiz hissedebilirler. Ne kadar saçma görünürse görünsün çabucak her şeye sinirlenebilirler. Yani MDB’den muzdarip kişiler kendilerini daha asabi ve daha hassas hissettikleri bir duygu durumu içerisine girerler.

2. İsteksizlik ve zevk almama

Mevsimsel Duygu Bozukluğu etkisindeyken, eskiden yapmaktan çok hoşlandığınız bir şey artık aynı hazzı vermediği için ilginizi çekmemeye başlayabilir. Birçok eyleme ve duruma ilginizi kaybedebilir, memnuniyetsiz olabilirsiniz. Bu memnuniyetsizliğe bazen suçluluk duygusu da eklenip durumu kötüleştirebilir.

3. Enerji eksikliği veya yokluğu

Belki hiçbir sebep yokken yorgun hissediyor olabilirsiniz. Belki de yorgun olmasanız dahi çok fazla uyuyor olabilirsiniz. Peki bunlar neden oluyor? Bu tip durumlar MDB’nin yaygın belirtileridir. Enerji seviyeniz aniden dibe vurabilir, sebebini ve çözümünü bulamadığınız için kafanızı karıştırabilir ve sizi endişeye sokabilir.

4. İştah ve yeme değişiklikleri

MDB etkisi altındaki çoğu insan iştah ve yeme değişiklikleri yaşar. Bu değişimler daha çok yeme ihtiyacı ya da iştah eksikliği olarak kendini gösterebilir. Uyku düzeninin bozulması, enerji eksikliği, aniden oluşan şiddetli duyumsamazlık gibi sebeplerden dolayı görülen anksiyete artışı, mevsimsel duygudurum bozukluğu yaşayan kişileri daha çok yeme ihtiyacına itebilir.

5. Konsantrasyon zorluğu

Bu rahatsızlık okul ya da iş hayatınızda performans düşüklüğüne yol açabilir. Sebebi de genellikle yukarıda bahsettiğimiz enerji eksikliği veya yokluğunun ortaya çıkardığı motivasyon eksikliğidir. Yalnızca yataktan kalkmak bile daha da zorlaşır ve normalde yaptığınız işler eskisinden daha çok efor sarf etmenizi gerektirir. Bir yandan da yol açtığı konsantrasyon zorluğu yaptığınız işten başka şeyler düşünmenize ya da hiçbir şey düşünmemenize sebep olabilir.

6. Sosyal hayattan çekilme

MDB yaşayan insanlar dışarıda daha az zaman geçirmek isteyebilirler. Diğer insanlarla her türlü paylaşımdan uzaklaşabilir, arkadaşları ve aileleri ile daha az görüşmeye meyilli olabilirler. Yani daha çok içe kapanık olabilirler. Evlerinden çıkmak, bir şeyler yapmak, eğlenmek, aktif hissetmek ya da içlerini dökmek istemeyebilirler. Bu isteksizlik onları mahrum hissettirir çünkü aslında evde de hiçbir şey yapmamaktadırlar ve git gide hayatlarını daha anlamsız görmeye başlarlar. Bu duruma yukarıda anlatılan enerji eksikliği veya yokluğu ve ani duyumsamazlık gibi belirtiler sebep olur.

MDB’den Kurtulmak İçin Neler Yapılmalı?

Mevsimsel Duygusal Bozukluk için tavsiye edilen birçok tedavi önerisi ve stratejisi olsa da, bu tedavilerin hepsi herkeste aynı derecede etkili olmaz. Bu durumdan muzdaripseniz, yaşadığınız belirtileri doktorunuz ile görüşmelisiniz ve bunları bertaraf etmek için neler yapılması gerektiği hakkında onun görüşlerini almalısınız. Aynı zamanda doktorunuz endişelerinizi de kafanızdan atmanıza yardımcı olabilir.

Mevsimsel duygudurum bozukluğu ile başa çıkabilmek için; gün ışığının bol olduğu zamanlarda egzersiz yapmanız, aktif bir sosyal hayat yaşamaya çalışmanız, iyi beslenmeniz, düzenli bir uyku döngüsü oluşturmanız önerilebilir.

Siz ya da çevrenizden biri mevsimsel duygusal bozukluk yaşıyor musunuz? Bu rahatsızlık ile başa çıkabilmek için daha iyi bir çözümünüz var mı? Yorumlarınızı bizimle paylaşmayı unutmayın!