Kötü Uyumak Size Kendinizi Yalnız Hissettirebilir

Kötü uyumak ve yalnız hissetmek, giderek yaygınlaşan iki konsept haline geldi. Özellikle de yalnızlık hissi son zamanlarda önemli ölçüde arttı. Hatta Birleşik Krallık’ta bir Yalnızlık Bakanı bile var. İyi uyumamak aynı zamanda gezegendeki birçok insan için hayatın bir gerçeği haline de geldi.

Bu kavramlardan herhangi birinin, sizin hayatınızda da yeri olmama ihtimali düşüktür. Öte yandan bu çalışma ile ilgili yeni olan şeyse, bu ikisi arasında bir bağlantı bulduğunu iddia etmesidir. Veriler, yetersiz uyumanın güçlü bir yalnızlık hissini tetiklediğini göstermekte. Çalışma bundan bahsetmese de, diğer veriler de, yalnızlıkla iyi başa çıkamayan insanların genellikle uyumakta zorluk çektiğini göstermekte.

Kötü uyumak farklı duygulara yol açabilir. Yeterince uyumamanın ruh halinizi etkilediğini zaten biliyorsunuz. Yeterince uyumadığınız zaman kendinizi motivasyonsuz ve sinirli hissedersiniz. İyi uyumamak, dikkatinizi yönlendirme ve sürdürme becerinizi bile etkileyebilir. Bu çalışma, yukarıda da bahsettiğimiz gibi, iyi uyuyamamanın sizi daha yalnız hissettirebileceğini göstermektedir.

“Uyku en iyi meditasyondur.”

– Dalai Lama

Berkeley, Kaliforniya Üniversitesi çalışması

Berkeley, Kaliforniya Üniversitesinden nörologlar Eti Ben-Simon ve Matthew Walker, kötü uyku kalitesi ve yalnızlık arasındaki ilişki hakkında büyüleyici bir çalışma yürüttü. Sonuçlarını da 2018 yılında Nature Communications dergisinde yayınladı.

140 gönüllünün katıldığı önceki bir çalışma, araştırmacılar için ilk bilgileri sağlamıştı. O çalışmada bir gece uykusuzluktan sonra, katılımcıların yalnız ve konuşacak hiç kimseleri yokmuş gibi hissettikleri bulunmuştu. Ben-Simon ve Walker bu bulguları doğrulamak ve detaylandırmak istedi.

Bunu yapabilmek için 18 gençten bütün gece evde kesintisiz uyumalarını istediler. Ertesi gece, bir laboratuvarda bütün gece uyanık kalmak zorunda kaldılar. Gönüllülerin bir dakika bile uykuya dalmaması için birçok farklı aktiviteye katılmaları sağlandı.

Bunun ardından, gönüllülere, onlara doğru yürüyen bir kişinin videosunu gösterildi. Gönüllülerden, kişinin çok yaklaştığını hissettiklerinde bir düğmeye basmalarını istediler. Ortalama olarak, katılımcıların bütün gece uyuduklarına göre %15 daha fazla uzakta kaldıklarını buldular.

Kötü uyumak ve etkileri

Araştırmacılar ayrıca, videodaki kişi yaklaştığında uyku kaybının, beynin tehdit ve tehlike ile ilişkili bir bölgesinde daha fazla aktivasyonu tetiklediğini buldu. Başka bir deyişle, gönüllüler, başka bir kişiye daha yakın olmanın tehlikeli olduğunu hissettiler.

Çalışma ayrıca, kötü uyuyan gönüllülerin, sosyalleşmeyle ilişkili beyin bölgelerinde aktivitenin azaldığını buldu. Bu, diğer insanlarla etkileşime girme konusunda daha az motive oldukları anlamına gelmektedir.

Çalışmaya katılanlar da kendilerini daha yalnız hissettiklerini söylediler. Çalışmanın belirttiği gibi, “Sosyal izolasyon ve kişiler arası etkileşimlerden çekilme ile ilişkili çok sayıda faktör olsa da, son kanıtlar yetersiz uykunun da bu faktörlerden biri olmaya aday olabileceğini göstermektedir”.

Faz iki

Eti Ben-Simon ve Matthew Walker, çalışmalarının ikinci aşamasını bu kez 1000 gönüllüyle gerçekleştirdi. İlk deneydeki 18 gönüllünün videolarını her katılımcıya gösterdi. Her kayıt bir dakikadan biraz fazlaydı ve kayıtlarda sadece günlük konular hakkında konuşan gönüllülerden biri vardı. Araştırmacılar onları 10 puanlık bir anketle yönlendirdi.

Videoların yarısını gönüllüler iyi bir gece uykusu çektikten sonra, diğer yarısını da bütün gece ayakta kaldıktan sonra kaydettiler. Ancak, bu bilgileri ikinci gönüllü grubuyla paylaşmadılar. Onlara videoları rastgele sırayla gösterdiler. Daha sonra gönüllülerden hangisinin daha yalnız göründüğünü sordular. İzleyicilerin çoğu uyumayanları belirledi. Aynı zamanda, ikinci gönüllü grubu, bu insanların motivasyon eksikliği gösterdiği ya da sosyalleşme niyeti yokmuş gibi göründüklerini fark ettiklerini söyledi.

Çalışmanın sonuçları

Deneyin son bölümünde, ilk 18 gönüllünün videolarını izledikten sonra 1000 gönüllüden kendi duyguları hakkında konuşmalarını istediler. Sonuçlar büyüleyiciydi. Uyumayan katılımcıları seyretmek bile izleyenleri daha yalnız hissettiriyordu.

Araştırmacılar, bu noktada yalnızlığın da bir bakıma “bulaşıcı” olduğuna dikkat çekmekteydi. Çünkü birçok katılımcı, uykudan yoksun bir kişinin videosunu izledikten sonra açıklanamaz bir şekilde daha yalnız hissettiğini ifade etti.

Bilim adamlarının ulaştığı sonuç, yetersiz uyumanın sizi sosyalleşmekten kaçınır hale getirdiğidir. Aynı zamanda diğer insanlar tarafından reddedilme duygusunu da tetikler. İyi haber şu ki, iyi bir gece uykusu tüm bunları ortadan kaldırmak için gayet yeterlidir.