Logo image
Logo image

Köle Aile Büyükleri Sendromu

3 dakika
Son zamanlarda aile yapısında meydana gelen değişiklikler, birçok yaşlı insanı etkileyen bir fenomenin ortaya çıkmasına sebep oldu: köle aile büyükleri sendromu.
Köle Aile Büyükleri Sendromu
Tarafından yazılmıştır Elena García
Son Güncelleme: 21 Aralık, 2022

Bir noktaya kadar, köle aile büyükleri sendromunun İspanya’da ortaya çıkışının sebebi aile yapısında son yıllarda ortaya çıkan değişikliklerdir. Bu bağlamdaki önemli noktalardan bazıları kadınların iş dünyasına katılım oranındaki yükselme ve ortalama beklenen yaşam süresindeki artıştır.

Bunlardan dolayı, tam zamanlı olarak torunlarına bakan yaşlı insan sayısında bir artış yaşanmıştır. Bu durum bir dereceye kadar iş ve aile hayatı arasında bir denge kurulmasına olanak sağlar.

Ama, bunun sınırı nerede çizilmelidir? Aile büyüklerinizin sınırlarına nasıl saygı göstereceğinizi bilmeniz gerekmektedir. Aynı şekilde, onların çoktan ailelerinin ihtiyaçlarını karşılamış, üstlerine düşeni yapmış olduklarını da unutmamanız gerekir.

Emeklilik, bir özgürleşme anı olmalıdır. Bu dönem özellikle dinlenmenin ve hayattan zevk almanın zamanıdır. Böylece, iş ile dolu bir hayattan sonra, sonunda tatil yapmak ve hobilerinizle ilgilenmek için zaman ayırabileceğinizi kutlarsınız. Peki, şimdi yaşanan şey nedir?

Colubi ve Sancho’ya göre, köle aile büyükleri sendromu yaşlı insanlarda sosyal değişiklikler dolayısıyla ortaya çıkan bir set psikolojik ve fiziksel semptoma yol açar. Bu semptomların farklı seviyelerdeki farklı neticeleri vardır ve fiziksel seviyede başlarlar.

Some figure

Ödün vermek ve aile büyüklerinin ailedeki rolü

Aile büyüklerinin ailedeki rolü ne kadar önemlidir? Son yıllarda yaşanan çalkantılı zamanlara bakıldığında, yaşlıların desteği çok mühimdir. Yaşlılar özellikle krizin aileler üzerindeki sosyal etkisini hafifleterek bizlere yardımcı olurlar. Bunu şu spesifik yollarla yaparlar:

  • Finansal destek: Birçok aile büyüğü, hem kendi çocuklarını, hem de torunlarını desteklemeye ‘zorlanmıştır’. İspanyol ekonomik krizinden dolayı birçok yaşlı insan geniş ailelerinin harcamaları ve ihtiyaçlarını üstlerine almıştır.
  • Torunlarına bakmak: Ebeveynler uzun saatler boyunca çalıştığı için, şimdilerde aile büyükleri torunlarıyla ilgilenmekten sorumlu hale gelmiş durumda. Onları okul sonrası aktivitelerine, doktor randevularına, oyun oynamaya ve diğer şeylere götürüyorlar. Birçok durumda, aile büyüklerinin desteği olmadan bu şeylerin hepsini yapmak imkansız olurdu. Bu şekilde, ebeveynlerin iş hayatlarından feragat etmeden bir aile sahibi olmaları kolaylaşmıştır.
  • Ev işlerine yardım etmek: Yemek yapmak, temizlik ve diğer tüm ev işleri. Öncelerde, çoğu aile onlara ev işlerinde yardımcı olması için birine para vermeyi karşılayabilirlerdi. Ancak, kriz aile ekonomilerini de etkilemeye başladı. Bu da, aile büyüklerinin çocuklarını destekleyebilmek için bütün bu şeylerle ilgilenmesini gerekli hale getirdi.

“Önemli ne kadar yaşlı olduğunuz değil, yaşlılığınızın nasıl olduğudur.”

– Jules Renard

Birçok durumda, yukarıdaki şeylerin hepsi aile büyüklerinin üstüne aşırı yüklenildiği bir dinamik oluşmasına yol açtı. Bu da, köle aile büyükleri sendromu dediğimiz şey ile sonuçlandı. Bunu aklımızda tuttuğumuzda görüyoruz ki nasıl sınır çizeceğimizi öğrenmek ve istismar noktasına gelmemek son derece önemlidir.

Köle aile büyükleri sendromu semptomları

“En başta herkes için işe yarayan, terapötik ve rahatlatıcı gibi görünen bir fikir, sonrasında birçok durumda aile büyüklerinin rolünü köleliğin modern bir versiyonuna dönüştürüyor, insanlar duygusal bağları tarafından oldukları yere zincirleniyor.”

– Soldevilla

Diğer yandan, köle aile büyükleri sendromu bu düzenleme doğru bir şekilde yapıldığında ortaya çıkan menfaatleri dikkate almıyor. Torunları ile ilgilenmek büyükanne ve büyükbabaların torunları ile olan bağını güçlendirdiği gibi diğer farklı faydalar da sağlıyor:

  • Büyükanne ve büyükbabalar rollerinden keyif alıyor.
  • Torunlarıyla daha çok zaman geçirebiliyorlar.
  • Çoğu durumda iki taraf da mutlu oluyor.
  • Büyükanne ve büyükbabalar normalden daha hareketli oluyor.
  • Böylesi hem büyükanne ve büyükbabalar için, hem de torunlar için daha güvenli.

Ama, eğer iki taraf da sınırlarını çizmezse, bir sürü sakınca ve negatif efekt de ortaya çıkabiliyor. Eğer durum buysa, köle aile büyükleri sendromu söz konusu demektir.

  • Tükenmişlik
  • Stres
  • Yardım etmek zorunda hissetmek
  • Sosyal hayatta ve boş zaman seviyesinde azalış
  • Sağlığın kötüye gitmesi
  • Aile kavgaları
Some figure

Sınırlar ve plan yapmak

Hatırlamalısınız ki, aile büyükleriniz kendileri ebeveyn iken sahip oldukları enerji ve kapasiteye artık sahip değiller. Yaşlılıkta, fiziksel kısıtlamalar ortaya çıkabilir. Bundan dolayı, sınır çizmek şarttır.

Aynı şekilde, büyükanne veya büyükbabanın çocuklardan uzakta da zaman geçirebileceği bir rutin kurmalısınız. Diğer bir deyişle, büyükanne ve büyükbabalar da kendi ilgileri olan insanlardır. Çoğu durumda da, bu ilgiler sadece kendilerine değil torunlarına da fayda sağlar.

Onların arzularını, gelecek planlarını ve tercih ettikleri şeyleri de hesaba katmalısınız. Onların fikirleri, her zaman gerçeğe uyarlanmış olmayabilse de, hep deneyim ile desteklenecektir. Bu özellikle insani durumlar söz konusu olduğunda geçerlidir, çünkü genelde bu durumlar çok değişmez. Her halükarda, torunları ile ilgilenmek için hayatlarından vazgeçmek zorunda hissetmemeliler.

Bunlardan dolayı, iyi bir plan yapmak ve sorumlulukların bölünmesi elzemdir. Ebeveynlerin hayatlarını sadece gerekli olduğunda, veya onlar isterse, büyükanne ve büyükbabalara bel bağlayacakları bir plan ile düzenlemelerine izin vermek son derece önemlidir. Büyükanne ve büyükbabalar olsalar da, rollerini nasıl yerine getireceklerine karar verme hakkına sahip olan kişiler onlardır.


Tüm alıntı yapılan kaynaklar, kalitelerini, güvenilirliklerini, güncelliklerini ve geçerliliklerini sağlamak için ekibimiz tarafından derinlemesine incelendi. Bu makalenin bibliyografisi güvenilir ve akademik veya bilimsel doğruluğa sahip olarak kabul edildi.


  • García Díaz, V. (2018). La implicación de los abuelos y las abuelas en las familias.
  • Guijarro, A. (2001). El síndrome de la abuela esclava. Grupo editorial universitario.
  • Maria, J., Guillén Palomares, J., & Caro Blanco, F. (2012). Abuelas cuidadoras en el siglo XXI: recurso de conciliación de la vida social y familiar.
  • Marín Rengifo, A. L., & Palacio Valencia, M. C. (2016). La crianza y el cuidado en primera infancia: un escenario familiar de inclusión de los abuelos y las abuelas. Trabajo social, (18), 159-176.
  • Pérez Ortiz, L. (2018). Las abuelas como recurso de conciliación entre la vida familiar y laboral. Presente y futuro.
  • Soldevilla Agreda, J. J. (2008). El verdadero rol de abuelo o una nueva puerta hacia la esclavitud. Gerokomos, 19(3), 113-114.
  • Triadó, C., Villar, F., Solé, C., Celdrán, M., Pinazo, S., Conde, L., & Montoro-Rodríguez, J. (2008). Las abuelas/os cuidadores de sus nietos/as: tareas de cuidado, beneficios y dificultades del rol. International Journal of Developmental and Educational Psychology4(1), 455-464.